«بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان» در یک نگاه

بندرعباس- زهرا بروجردی، شهروند خبرنگار

«بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان» یک ایده بود؛ ایده ای بلند پروازانه که در یکی از جلسه های «خانه پژوهش نواندیش» توسط «فیروزه صابر»، یکی از موسسان این بنیاد مطرح شد و در آذر 84 با مراسمی رسمی، شکل عملی به خود گرفت.

فیروزه صابر شاید در این سال ها بیش تر از هرکسی نامش با کارآفرینی گره خورده است؛ کارشناس ارشد مدیریت اجرایی که سال ها در بخش اقتصاد رادیو و تلویزیون کار کرده و در اواخر دهه 67 برنامه های زیادی در حوزه کارآفرینی تولید کرده است.

او مدتی نیز مدیرآموزش و تحقیق سازمان مدیریت صنعتی بود. در همین زمان پایان نامه خود را با موضوع «راه های توسعه کارآفرینی زنان در ایران» نوشت و از آن دفاع کرد. در طی انجام این پروژه بود که با مشکلاتی که کارآفرینان، به ویژه زنان با آن مواجه بودند، آشنا شد؛ مشکلاتی که بخشی از آن ها ریشه در فرهنگ سنتی جامعه داشت و بخش دیگر به خاطر نداشتن شناخت از شرایط و فضای کسب و کار در ایران بود و باعث می شد که کسب و کارشان با شکست رو به رو شود.

فیروزه صابر در گفت وگویی، این مشکلات را چنین دسته بندی کرده بود:«موانع فردی كه به مسایل مربوط به خانواده، همسر و فرزندان مربوط می شود و نیز كاستی های علمی زنان؛ موانع سازمانی كه به موضوعاتی مثل تأمین منابع مالی، نیرویابی و بازاریابی بر می گردد؛ موانع محیطی، بایدها و نبایدهایی را در مورد هنجارهای فرهنگی در ارتباط با زنان، به ویژه در شهرهای كوچك باز می گوید كه مثلاً كدام رشته ها و حرفه ها مردانه و كدام زنانه اند. موانع محیطی هم‏چنین موانع حقوقی و قانونی را هم در بر می گیرد؛ مثلاً به دختران و زنان مجرد جواز كار داده نمی شود.»

صابر معتقد است:«قانون مسافرت زن با اجازه همسر برای زنان اهل كسب و كار می تواند مانعی به وجود آورد یا این كه زنان به اندازه مردان مالكیت خانه و ملك را ندارند و طبعا برای گرفتن وام هم دست شان باز نیست.»

 دیدن تجربه های شکست خورده کارآفرینان در نهایت او را به فکر راه اندازی تشکلی برای حمایت و توانمندسازی زنان و جوانان برای کارآفرینی انداخت. فیروزه با حمایت و همراهی برادرش، «هدی صابر» و  تعدادی از دوستانش، خانه پژوهش نواندیش را با هدف اجرای طرح های پژوهشی و کارآفرینی تاسیس کردند. «طرح ملی ترویج کارآفرینی زنان در ایران» یکی از اقدامات آن ها بود؛ طرحی که در نهایت به آشنایی این گروه با زنان کارآفرین و تشکیل «انجمن زنان کارآفرین» انجامید با ماموریت ترویج کارآفرینی در نسل جوان و توسعه ظرفیت مدیریت زنان کارآفرین. 

این انجمن در کم تر از یک سال، زمینه بنیان گذاری بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان را فراهم کرد؛ نهادی غیر دولتی که در 11سال گذشته با هدف توانمندسازی زنان وجوانان خلاق و صاحب ایده، به توسعه و ترویج تفکر خلاق و فعالیت مولد در میان زنان و جوانان پرداخت.
این بنیاد، زمینه‌سازی برای تبلور و تجلی خصیصه خودباوری و تلاش در جهت تحقق عینی شأن انسانی زنان و جوانان، به ویژه در طبقات متوسط و پایین جامعه به عنوان نیروهای اثربخش را هدف خود قرار داده و برای توان‌افزایی آن ها در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و گسترش مشارکت فعال زنان و جوانان در توسعه و افزایش توان ملی کشور کوشش کرده است. 

بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان براساس تعریفی که در اساس نامه آن آمده است، اهداف خود را چنین ترسیم کرده است:

1.   توسعه و ترویج خلاقیت ، نوآوری و کارآفرینی؛
2.  کمک به تدوین و سامان دهی ایده‌ها و اندیشه‌های خلاق و کارآفرین؛
3. پشتیبانی از فعالیت های آموزشی و ترویجی کارآفرینی و اجرای طرح‌های ملی و منطقه‌ای در این زمینه؛
4.  کمک به ارتقای ظرفیت مدیریتی کارآفرینان؛
5.  ایجاد بانک اطلاعاتی و شبکه ارتباطی کارآفرینان با هدف ارایه پشتیبانی علمی، فنی و دریافت بازخوردهای لازم از جریان کارآفرینی در سطح کشور و منطقه و اقدام در جهت بهبود آن؛
6.  کمک به فراهم ساختن فرصت های جدید کسب و کار درعرصه کارآفرینی؛
7.  تلاش در جهت اصلاح و بهبود قوانین و مقررات مربوط به فضای کسب وکار و برقراری نظام‌های حمایتی در محیط کارآفرینی در چهارچوب قوانین و مقررات موضوعه؛
8.   پیوند با تشکل‌های ملی و منطقه‌ای معتبر در حوزه کارآفرینی و کسب وکار؛
9.  کمک به ساماندهی خدمات مشاوره به کارآفرینان و مراجع قانونی ذیربط؛
10.  مشارکت در اقدامات ترویجی و اطلاع رسانی از طریق امور دیداری و شنیداری و دیگر روش های مربوطه؛
11.  کمک به جذب و هدایت منابع دولتی و غیر دولتی در طرح‌‌های موفق کارآفرینان
12.  کمک به توسعه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های مراکز و موسسات آموزشی و مشاوره‌ای کارآفرینی؛
13.   همکاری مشترک با موسسات بین‌المللی و خارجی معتبر در راستای توسعه‌ کارآفرینی؛
14.  کمک به ایجاد، تأسیس و مشارکت در تأسیس مراکز علمی ـ‌ فرهنگی و حمایت از كارآفرینی برای تحقق اهداف بنیاد؛
15.   هر نوع فعالیت ضروری مرتبط برای تحقق اهداف بنیاد.

مخاطبان اصلی بنیاد زنان و جوانان، علاقه مندان به  کارآفرینی و کسب کار هستند. بر این اساس، بنیاد دو نقش اساسی برای خود تعریف کرده و براساس همین تعریف ها، برنامه خود را تنظیم و در اختیار افراد قرار داده است. یکی از این برنامه ها، ظرفیت سازی و سپس شبکه سازی است که طیفی از نوکارآفرینان، نوجوانان، کارآفرینان و کارآفرینان اجتماعی را در خود جای می دهد.

بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان در طول 11 سال فعالیت، با همکاری کارآفرین ها در شهرستان های مختلف، اتاق های کارآفرینی راه اندازی کرده است و با استفاده از تجربه کارآفرینان ایرانی و خارجی، به توانمندسازی زنان و جوانان در این حوزه می پردازد.

شبکه های این بنیاد در شهرهای محروم، به ویژه در استان سیستان و بلوچستان توانسته اند تعدادی از زنان و جوانان این منطقه را برای راه اندازی کسب و کار تشویق و باعث رونق اقتصادی برخی از روستاها شوند. کارشناسان این مجموعه، برنامه هایی برای آموزش دانش آموزان دارند تا آن ها را با فضای کسب و کار و شیوه های کارآفرینی موفق آشنا کنند.

این بنیاد از سال 93 همراه با پروژه ساخت فیلم هایی در حوزه کارآفرینان، در کنار «رخشان بنی اعتماد» و «مجتبی میرتهماسب» قرار گرفته است و به عنوان یکی از تهیه کنندگان مجموعه «کارستان»، در بخش پژوهشی و پشتیبانی این مجموعه همکاری می کند. این مجموعه تا کنون شش مستند بلند درباره کارآفرینان شناخته شده ای چون «سعیده قدس» و «شیرین پارسی» ساخته و اکران کرده اند.

ایده ساخت این مجموعه نیز در یکی از برنامه هایی که فیروزه صابر از دوست قدیمی خود، رخشان بنی اعتماد دعوت کرده بود تا از نزدیک با کارآفرینان آشنا شود، شکل گرفت. یک همکاری که قرار است ادامه داشته باشد و در ادامه اهداف این بنیاد که با سرمایه غیر دولتی پا گرفته است، به کارآفرینی در ایران کمک کند.