دعوای رفع حصر در توییتر

بستری شدن «مهدی کروبی» در بیمارستان بر اثر عارضه قلبی و انتشار اخباری مبنی بر مساعد نبودن وضعیت جسمی «میرحسین موسوی» در حصر خانگی، بار دیگر شبکه‌های اجتماعی، به ویژه توییتر را به میدانی تبدیل کرده است که مطالبه رفع حصر رهبران «جنبش سبز» را تکرار می‌کند؛ این‌بار با هشتگ «#محصورین_زندانی» و ابراز نگرانی بابت وضعیت سلامت آن‌ها. این میدان البته توانسته است شکاف میان مخالفان و حامیان حصر را شفاف‌تر تصویر کند.

دوم مرداد ماه «محمدتقی کروبی» در اکانت توییترش خبر داد که به دنبال تشخیص پزشک وزارت اطلاعات، پدرش بر اثر عارضه قلبی در بیمارستان بستری شد اما با وجود توصیه‌های پزشکان، نماینده وزارت اطلاعات از ادامه درمان مهدی کروبی جلوگیری کرده و او را به حصر برگردانده است. در نتیجه، او دوباره دچار عارضه قلبی شده است.

از سوی دیگر، فرزندان میرحسین موسوی و «زهرا رهنورد» نیز خبر دادند که وضعیت جسمانی پدرشان خوب نیست و دچار نوسانات فشار خون شده است. به گفته آن‌ها، هیچ پی گیری پزشکی برای محصوران انجام نشده است و آن‌ها هم نگران هستند.

خانواده کروبی با انتشار بیانیه‌ای خبر دادند نماینده وزارت اطلاعات مامور مختل کردن روند درمان محصوران است، دولت و وزیر اطلاعات نسبت به وضعیت حصر بی‌توجه‌اند و در کنار شخص حاکم و سیستم «فشل» قضایی، رییس‌جمهوری و وزیر اطلاعات مسوول مستقیم جان محصورین هستند.

هم‏زمان با انتشار این بیانیه، یعنی شنبه شب ۷ مرداد ماه اعلام شد که توفان توییتری قرار است نسبت به این موضوع اعتراض کند.

همان شب در برخی از کشورها هشتگ «#محصورین_زندانی» ترند محلی شد. کاربران در حمایت از رفع حصر و نگرانی‌ خود از این بابت توییت زدند. اما در ادامه توفان توییتری، بسیاری دیگر هم وارد شدند؛ از جمله روحانیون، تندروها و مداحان. آن‌ها با به اشتراک گذاشتن نظرا‌ت خود یا توییت‌های نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نسبت به این مساله واکنش نشان دادند.

در میان توییت‌های حامیان رفع حصر، بسیاری نوک پیکان انتقاد را به سمت جامعه گرفتند که در این هفت سال مردمبرای رفع حصر اقدامی نکرده‌اند. آن‌ها شعار «موسوی دستگیر بشه، ایران قیامت می‌شه» را مدام یادآوری کردند. برخی هم از لزوم کشیده شدن اعتراض‌ها از فضای مجازی به خیابان ها نوشتند و این‌که اگر قرارِ تجمع اعتراضی در سکوت گذاشته شود، چند نفر حاضر به شرکت هستند. گروهی در پاسخ، از «ترس» نوشتند و برخی دیگر از بی‌فایده بودن این اقدام.

اما پیکان انتقاد به سمت حسن روحانی تیزتر بود. بسیاری از کاربران یادآوری کردند که شرکت آن‌ها در انتخابات‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهرها و روستاها با هدف و امید رفع حصر انجام شده و حسن روحانی موظف به پاسخ‌گویی و پی گیری وضعیت محصوران است. روحانی از دوره اول ریاست‌جمهوری‌ خود در لفافه وعده داده بود که حصر را خواهد شکست؛ وعده‌ای که در تمامی نشست‌های مطبوعاتی و سخن‎رانی‌های دو دوره انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر خودنمایی می‌کرد.

یکی از کاربران در این مورد نوشت: «آقای روحانی من هشت ساعت تو راه نبودم و تو صف نایستادم که خبر حذف "مولاوردی" را بشنوم یا بی‌تفاوتی رو نسبت به محصورین زندانی ببینم.»

یکی دیگر از کاربران افزود: «رفع حصر اگر در اختیار روحانی نباشه، بهبود کیفیت زندگی و توجه به سلامت محصورین زندانی قطعا در اختیار روحانیه.»

برخی از کاربران نیز روحانی و اصلاح‌طلبان را متهم کردند که برای کسب رای، از وعده رفع حصر و پی  گیری دم می‌زدند. در این میان، شعارهای انتخاباتی در رفع حصر هم مدام تکرار شدند: «پیام ما روشنه، حصر باید بشکنه.»

وقتی صحبت از اصلاح‌طلبان به میان آمد اما کاربران به چند دسته تقسیم شدند؛ برخی از آن‌ها از ناتوانی رییس‌جمهوری در رفع حصر نوشتند و گروهی دیگر مسوولیت حصر را برعهده رهبر جمهوری اسلامی و قوه قضاییه گذاشتند. گروهی از حامیان اصلاح‌طلب نیز دیگر اصلاح‌طلبان را نشانه گرفتند که در قبال حصر، سال‌ها است سکوت کرده‌اند.

یکی از این واکنش‌ها به توییت «الهه کولایی» بود که این روزها نامش برای کاندیداتوری شهرداری تهران مطرح است. کولایی بدون استفاده از هشتگ یا اشاره‌ای به حصر، نوشته است: «اسارت در چنگال ظلم بر عزت اسیر نزد مردم می‌افزاید؛خدایا اسارت نفس را بر هیچ‌یک از بندگانت مپسند که جز ظلم پیامدی ندارد؛ اللهم فک کل اسیر.»

اما گروهی از کاربران ضمن اشتراک این توییت، از سکوت هشت ساله کولایی انتقاد کردند که در تمام این مدت، او ساکت در دفترش نشسته بود.

«آذر منصوری»، معاون سیاسی دبیر کل «جبهه مشارکت» یکی دیگر از افراد سرشناسی بود که در این خصوص توییت کرد: «ضمن تقديراز برخى نمايندگان، انتظار مى‌رفت فراكسيون اميد بعد از خبر بيمارى محصورين، براى ملاقات آنان اقدام كنند. منتظر توضيح آنان هستيم.»

در روزهای گذشته با خبری شدن وضعیت نامساعد جسمانی محصوران، برخی از نمایندگان مجلس در توییتر اعتراض خود را بیان کردند و از تلاش‌ برای ملاقات با محصوران نوشتند.

«غلامرضا حیدری»، نماینده ای که در مجلس شورای اسلامی نسبت به ادامه حصر میرحسین، کروبی و رهنورد اعتراض کرده بود، در توییترش نوشت: «با توجه به شرایط سنی محصورین، اگر خدای نکرده اتفاقی که برای آیت‌الله هاشمی افتاد، برای این محصورین هم پیش آید، در شأن نظام جمهوری اسلامی نخواهد بود.»

«علی مطهری»، نایب رییس دوم مجلس شورای اسلامی هم پیش از او نوشته بود: «عارضه قلبی جناب آقای کروبی و انتقال ایشان به بیمارستان فرصت خوبی است که با تدبیر به داستان غم انگیز حصر خانگی وی خاتمه داده شود.»

در این میان، «الیاس حضرتی»، دیگر نماینده مجلس چندین بار درباره محصوران توییت کرد:‌ «ازسال گذشته به جد پی‏گیر رفع حصر بودم وگزارشی ارایه کردم. با شنیدن خبرکسالت آقای کروبی و موسوی، به دنبال ملاقات با مسوولین امر جهت تسریع موضوع هستم.»

او در مقابل اعتراض‌ها به اصلاح‌طبان بابت عدم پی‎گیری وضعیت محصوران ادامه داد: «اصلاح طلبان مديون مردم ]هستند[ و لحظه‌ای از پی گيری موضوع و مشكل رفع حصر غافل نبودند. هم اینک درب بیمارستان به امید ملاقات محصورین.»

هشتگ «#ملاقات_محصورین» چند روز پیش در توییتر به مطالبه مجازی تبدیل شده بود. بسیاری از کاربران نسبت به عدم ملاقات اصلاح‌طلبان با محصوران طی هفت سال گذشته اعتراض کرده و برخی هم نوشته بودند که تنها راه ‌حل حصر، تبدیل آن به مطالبه‌ای عمومی و چالشی برای نظام است. معتقد بودند تمامی ساختار حکومت باید درگیر مساله حصر شوند.

در شرایطی که خیابان‌ها به روی مردم برای تظاهرات و تجمع بسته است، این روزها توییتر به محل اعتراض عمومی تبدیل شده است. اما اگر تا پیش از این اظهارنظرها در این شبکه اجتماعی دست به دست می‌شدند، امروز جبهه رویارویی موافقان و مخالفان شده است. در این میان، مسوولان جمهوری اسلامی هم حرف‌هایی را که نمی‌توانند در رسانه‌ها عنوان کنند، به توییتر کشانده‌اند.

توفان توییتری درباره «#محصورین_زندانی» اما فقط با همراهی حامیان رفع حصر همراه نبوده است؛ بسیاری از اصول‌گرایان یا همان «ارزشی‌ها» هم پا به میدان گذاشته اند تا در این رویارویی، خواستار محاکمه محصوران شوند: «به جد موافق رفع حصر هستم. حصر تمام شود و بالاخره بعد از هشت سال، سران فتنه را عادلانه محاکمه کنند. حیف که اصلاحاتِ عادلانه‌اش را برنمی‌تابند.»‌
گروهی هم می‌گفتند: «]محصوران[ باید تقاص خون‌های فتنه ۸۸ را بدهند.»
البته برخی تندروترها به محاکمه محصوران بسنده نکردند و خواستار اعدام آن‌ها شدند: «این حصر برطرف بشه تا همه محصوران زندانی را اعدام کنند. هم خیال نظام راحت می‌شود، هم ما و هم شما.»

در نمونه‌ای دیگر، «میثم مطیعی» که خودش را «مداح خادم ملت» معرفی کرده، در توییترش نوشته است: «یکی از لطف‌های نظام به لیبرال‌ها، دادن زندگی به سران فتنه است! پس شکرگزار باشند چون حکم اعدام است. ملاقات محصورین خیالی برای فریدون نیست!»

چندین روحانی هم به هم پریده اند. یک روحانی با نام کاربری «حسین ابراهیمی»، روحانی دیگری به نام «نجفی تهرانی» را مثال زده بود: «آیا می دانید که یک عمامه به سر وقتی دنیا را انتخاب و به ولایت پشت کند، می تواند به جایی برسد که حتی حکم قتل حسین علیه السلام را امضا نماید؟!»

اشاره ابراهیمی به توییت نجفی تهرانی استد که گفته بود: «نمایندگان مجلس، مراجع تقلید و رهبران اصلاح‌طلب! تاکنون برای ملاقات محصورین کوتاهی کرده‌اید. تا دیر نشده، کاری بکنید.»

در این میان، برخی از کاربران مخالف با نظام جمهوری اسلامی هم بودند که این توفان توییتر و مساله حصر را دست‎آویزی برای حمله و مسخره کردن اصلاح‌طلبان کرده و نوشته بودندهمین افراد اصلاح‌طلب زمانی که در ساختار حکومت جمهوری اسلامی بودند، کشتار دهه 60 اتفاق افتاد.

می‌توان این رویارویی‌ها در توییتر را اتفاقی جدید در میان حامیان و مخالفان رفع حصر دانست؛ شکافی که خود را حتی میان حامیان، به ویژه در نسبت با اصلا‌ح‌طلبان نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد کاربران دیگر به اظهارنظر و موضع‌گیری مسوولان در قبال حصر و محصوران راضی نیستند. آن‌ها به دنبال عملی شدن وعده‌ها، شعارها و اظهاراتی هستند که طی هفت سال حصر، بارها بیان شده است.