پدرام قائمی، شهروند خبرنگار
هجدهم دی ماه سال 1394 بود که فدراسیون فوتبال عربستان سفر هر فوتبالیست، مربی، داور یا عضو فعال و غیرفعال فوتبال این کشور به ایران را ممنوع اعلام کرد. این تصمیم پس از دستور وزارت ورزش عربستان برای ممنوعیت سفر تیم ها و ورزشکاران عربستانی اتخاذ شد. عربستان می خواست توپ و میدان را توامان از ایران بگیرد.
پس از حوادث منا، عربستان در موقعیتی انفعالی قرار داشت اما در پی حمله به سفارت عربستان در ایران، تغییر موضع داد. دی ماه سال 94 «محمد النویصر»، نایب رییس فدراسیون فوتبال عربستان در عین حال که خبر از ممنوعیت سفر ورزشکاران این کشور به ایران را داد، اعلام کرد در تلاش است باشگاه های ایرانی از حضور در «لیگ قهرمانان آسیا» هم حذف شوند.
مشی جدایی سیاست از ورزش یا همان اصل چهارم اساسنامه «فدراسیون جهانی فوتبال» گاهی برای «کنفدراسیون فوتبال آسیا» تعریف نشده است. این کنفدراسیون سال ها در مورد اداره فدراسیون فوتبال کویت توسط امرای این کشور آن قدر سکوت کرد تا فدراسیون جهانی فوتبال در سال 2015 رای به تعلیق موقت و در سال 2016 رای به تعلیق کامل فوتبال این کشور داد.
فدراسیون عربستان هم به دلیل مسایل سیاسی حاضر به حضور در ایران نبود. در دی ماه سال 1394، فدراسیون این کشور درخواست رسمی حذف نمایندگان باشگاهی ایران از لیگ قهرمانان آسیا را به کنفدراسیون آسیا داد. بهمن ماه همان سال اعلام کرد که حاضر نیست هیچ یک از تیم های باشگاهی و ملی خود را به ایران اعزام کند. نه تنها درخواست کرد که برای رقابت مقابل نمایندگان باشگاهی ایران در کشوری ثالث به زمین بروند که حتی حاضر نشد برای دیدار با تیم ملی عراق در رقابت های انتخابی جام جهانی به تهران بیاید.
عراق از زمان ناآرامی ها در این کشور، به دستور فدراسیون جهانی فوتبال، حق میزبانی از تیم های ملی و باشگاهی سایر کشورها را ندارد. به همین دلیل، از سال 2015 تیم ملی این کشور تمام بازی های رسمی خود را در ایران (به عنوان کشور امن) میزبانی کرده است.
روز پنجم بهمن ماه سال 94، پس از رایزنی های فدراسیون فوتبال عربستان، کنفدراسیون فوتبال آسیا در بیانیه ای خطاب به ایران و عربستان، رسما اعلام کرد که مشکلات سیاسی خود را تا روز ۱۵ مارس (۲۵ اسفند) تمام کنند. کنفدراسیون به صورت مسالمت آمیز از ایران و عربستان خواسته بود از دعاوی سیاسی دوری کنند. حتی در بخشی از بیانیه خود از ماهیت میزبانی ایران دفاع کرد و چنین نوشت: «کنفدراسیون فوتبال آسیا درخواست می کند فدراسیون های دو کشور اجازه ندهند مسایل سیاسی در فوتبال مداخله ای داشته باشند. ما باور داریم که کشور ایران یکی از امن ترین کشورهای جهان برای همه تیم های ملی و باشگاهی شرکت کننده در رقابت های بین المللی مختلف است.»
سیاست اما در نهایت در ورزش مداخله کرد. اسفندماه همان سال کنفدراسیون فوتبال آسیا رای قطعی به میزبانی کشور ثالث از تیم های ایرانی و عربستانی در دیدارهای رو در رو داد.
از زمستان سال 94، دیگر هیچ باشگاه ایرانی مقابل نمایندگان عربستانی در خاک خودش به میدان نرفت. حتی وقتی «ذوب آهن» اسفندماه سال قبل درعمان مغلوب شد، باز هم روایتی تازه شکل گرفت. عربستانی ها ادعا کردند که باشگاه اصفهانی برای شکست دادن آن ها از «جادو» استفاده کرده است!
باشگاه «الاهلی» مقابل ذوب آهن پیروز شده بود اما روزنامه «المدینه» چاپ عربستان نوشت: «باشگاه الاهلی قصد دارد به کنفدراسیون فوتبال آسیا از اقدام باشگاه ذوب‌آهن به خاطر قراردادن کاغذی حاوی طلسم و کلمات جادویی زیر نیمکت الاهلی شکایت کند. این تصمیم بعد از آن گرفته شده است که باشگاه الاهلی اطمینان یافته این کار توسط بازیکنان ذوب‌آهن انجام شده است. باشگاه الاهلی به‌زودی بیانیه‌ای را برای شفاف‌سازی در این زمینه منتشر می‌کند.»
اول بار خبرگزاری «فارس» از طرح شکایت ایران به دادگاه بین المللی «CAS» خبر داد. اما ابتدا باید این دادگاه را شناخت. CAS یا همان دادگاه حکمیت ورزش، دادگاهی است در لوزان سوییس که وظیفه بررسی نهایی دعاوی ورزشی میان کنفدراسیون ها و فدراسیون های ورزشی را دارد. اما آرای این دادگاه اساساً زمانی قابل قبول هستند که در اساسنامه کنفدراسیون ها درباره آن قید شده و این دادگاه به رسمیت شناخته شده باشد؛ به عنوان نمونه، از آن جا که در بندهای ۵۹ و۶۰ اساسنامه فیفا داوری دادگاه CAS مجاز شمرده شده، بسیاری از اختلافات بین طرفین در رابطه با متون قراردادها یا سایر موارد در دادگاه عالی ورزش قابل بررسی است.
نکته این جا است که در حکم محرومیت باشگاه های ایران، از حق میزبانی تیم های عربستانی هم به دادگاه CAS اشاره شده بود. کنفدراسیون فوتبال آسیا در نامه نخستی که خطاب به هر دو فدراسیون ایران و عربستان نوشت، برای ایران یک راه ویژه باز کرد. هنوز ایران هیچ تصویری از شکایت به دادگاه حکمیت ورزش نداشت اما کنفدراسیون آسیا نوشت: «در صورتی که طرفین به دادگاه CASشکایت ببرند و آن دادگاه نظری خلاف بر حکم کنفدراسیون آسیا صادر کند، این حکم شکسته خواهد شد.»
ایران فروردین ماه سال 95 در پرونده ای که وکالت آن را گروهی از وکلای ایرانی و ایتالیایی برعهده داشتند، به دادگاه بین المللی ورزش نسبت به حکم کنفدراسیون فوتبال آسیا شکایت برد. سر تیم وکلای این پرونده، «رضا جاودانی»، مجری برنامه های ورزشی صداوسیما بود.
جاودانی کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی است. سال 83 در کانون وکلا قبول می شود و یک سال بعد پروانه وکالتش را می گیرد. از دادگاه های خانواده فراری است چون علاقه ای به دعاوی خانوادگی در محل کارش ندارد اما در عوض می گویند که پرونده های قضایی، جنایی و حقوقی را به خوبی وکالت کرده است.
اسفندماه سال قبل، برخلاف همیشه، خودش به باشگاه های ایرانی پیشنهاد می دهد که وکالت پرونده آن ها علیه فدراسیون سعودی را برعهده بگیرد. در کم تر از یک هفته، دادخواست را به دو زبان فارسی و انگلیسی آماده می کند و در اختیار باشگاه ها و فدراسیون فوتبال قرار می دهد.
فدراسیون فوتبال بر دادخواستی که رضا جاودانی نوشته بود، نظارت کامل داشت. مشکل اصلی در این دادخواهی، نه بازپس گرفتن میزبانی از کنفدراسیون مقابل عربستانی ها، که دریافت غرامت بابت ضررهای مالی بود.
باشگاه های ایران و فدراسیون فوتبال از دادگاه حکمیت ورزش خواسته بودند عربستان و کنفدراسیون فوتبال آسیا را ملزم به پرداخت هزینه های اضافه برای سفرهای اجباری به کشور ثالث و بازی مقابل سعودی ها کنند.
بیستم آذرماه سال قبل، «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران در دیدار با مدیران چهار باشگاه ایرانی که باید در لیگ قهرمانان آسیا حاضر می شدند، گفته بود که به کنفدراسیون فوتبال آسیا برای بازگرداندن امتیاز میزبانی تیم های ایرانی نامه نوشته اما جوابی دریافت نکرده است.
رییس فدراسیون فوتبال ایران البته به نمایندگان ایران نگفته بود که پس از ارسال نامه به کنفدارسیون فوتبال آسیا، «ویندزور جان» به عنوان دبیرکل این کنفدراسیون، در نامه ای محرمانه خطاب به فدراسیون نوشته بود که لطفا ابتدا مسایل سیاسی دو کشور را حل و فصل کنید.
کنفدراسیون از ورود دوباره به پرونده ایران و عربستان هراس داشت. کنفدراسیون فوتبال آسیا طی یک دهه اخیر نشان داده است قدرت مجادله با عربستان، کره جنوبی و قطر را در آرای خود ندارد. بخش عمده ای از کمیته های این کنفدراسیون در ید قدرت نمایندگان کره جنوبی و عربستان قرار گرفته است و اسپاسنرهای اصلی آن هم از دو کشور کره و قطر هستند. اما ویندزور جان در همان نامه محرمانه، ایران را به پی گیری شکایت از دادگاه CAS تشویق کرده بود.
مهدی تاج آذرماه سال قبل فقط گفت: «دادگاه CAS قطعا تا سه ماه آینده هیچ پاسخی به شکایت ما نمی دهد.»
این آب پاکی بود روی دست نماینده های ایران در لیگ قهرمانان آسیا؛ یعنی باید از جیب خودتان هزینه کنید، به کشور ثالت (عمان) بروید و البته چون میزبان هستید، هزینه میزبانی از نمایندگان عربستانی را هم تقبل کنید.
حکم دادگاه بین المللی ورزش بیش از آن چه مهدی تاج وعده داده بود، زمان برد. امروز (23 مردادماه 95) سایت «ورزش سه» نوشت: «در آخرین جلسه دادگاه CAS، فدراسیون فوتبال عربستان در پی شکایت فدراسیون ایران به خاطر ممانعت از سفر نماینده های این کشور به خاک ایران بعد از کشمکش های سیاسی میان دو کشور، محکوم شناخته شد.»
براساس این حکم فدراسیون فوتبال، عربستان محکوم به پرداخت غرامت و هزینه هایی شده است که باشگاه های ایرانی به واسطه سفرهای بی مورد به کشور ثالث متقبل شده اند. در حکم دادگاه بین المللی ورزش تاکید شده که این غرامت باید همراه با جرایمی باشد که برای این هزینه ها درنظر گرفته شده است.
فدراسیون فوتبال ایران از مخابره این خبر خودداری کرده است. دلیل اصلی این مساله، قانون CAS در اعلام احکام است. براساس قانون دادگاه بین المللی ورزش، احکام صادره از سوی این دادگاه فقط باید از سوی مراجع بین المللی مخابره شوند. اما در قطعیت رای، فدراسیون فوتبال ایران تردیدی ندارد.
فدراسیون فوتبال عربستان در مهم ترین دعوای سیاسی – ورزشی با ایران (که البته یک مجری تلویزیونی آن را پیش برد) شکست خورد و حالا باید هزینه تمام باشگاه های ایرانی که در سفر به عمان، از حق میزبانی محروم بودند را پرداخت کند. ذوب آهن، «پرسپولیس»، «استقلال» و «تراکتورسازی» نه تنها به هزینه های خود می رسند که حتی غرامتی هم به عنوان جریمه دریافت خواهند کرد.
اما نکته اصلی، میزبانی دور آینده ایران از نمایندگان عربستانی خواهد بود. پرسپولیس باید روز 31 مردادماه در عمان میزبان الاهلی عربستان باشد. فصل آینده (از بهمن ماه سال جاری) هم باشگاه های ایرانی باید خود را آماده دیدار با چهار نماینده عربستانی کنند. مساله این جا است که عربستان باز هم جریمه و غرامت را به حضور در ایران ترجیح خواهد داد؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر