ایران پای سفره باز همسایه ها؛ تلاش برای مشارکت در جام جهانی روسیه و قطر

پدرام قائمی، شهروندخبرنگار

«سرگئی پلاخیخ»، رییس پلیس مسکو به ایران آمد تا با سردار «حسین رحیمی»، رییس پلیس تهران دیدار کند. دیروز (دوشنبه) رحیمی کنار همتای روس خود نشست و به خبرنگاران گفت: «این دیدار در راستای دیدارهای دوجانبه است و مقام‌های پلیس تهران نیز قبلاً از پلیس مسکو بازدید داشته‌اند.»

اما در ادامه، رییس پلیس تهران مدعی شد که نیروی انتظامی ایران احتمالاً در جریان رقابت‌های جام جهانی روسیه، به پلیس این کشور برای برقراری نظم کمک خواهد کرد. همان لحظه سرگئی پلاخیخ پاسخ داد: «ما همه آماده‌سازی‌ها را انجام داده‌ایم و تمهیدات بسیاری اندیشیده شده است.»

خبر اما در رسانه‌های ایران کمی تغییر کرد و برخی خبرنگاران تیتر زدند:«درخواست کمک پلیس روسیه از ایران».
اما آیا روسیه که طی شش ماه اخیر نزدیک به ۷۰ هزار پلیس اسب‌سوار را برای بالا بردن امنیت بازی‌های جام جهانی آموزش داده است، نیازی به هم‎کاری و هم‎یاری نیروی انتظامی ایران دارد؟

به نظر می‌رسد این یک تمنای داخلی است تا یک درخواست رسمی خارجی! چنین تمنایی هم مسبوق به سابقه است؛ دوازدهم تیرماه سال جاری، سردار «حسین اشتری»، فرمانده ناجا در دیدار با معاون رییس پلیس روسیه به ‌شکل رسمی پیشنهاد داد که در زمینه برقراری نظم و امنیت برای جام جهانی ۲۰۱۸ با آن ها همکاری کند. او گفت: «پلیس ایران آمادگی اعزام نیروی انسانی برای امنیت برگزاری این مسابقات را دارد.»

پلیس ایران مشتاق به همکاری با روسیه است. در حقیقت، در پی یک اتیکت تبلیغاتی برای نشان دادن گسترده بودن شعاع فعالیت‌هایش می‌گردد. پیش از جام جهانی برزیل هم حسین اشتری ادعایی در مورد احتمال همکاری پلیس ایران با نیروهای امنیتی برزیل کرده بود. ادعای او هرگز از سوی مسوولان برزیلی تایید یا تکذیب نشد اما در شهرهای برزیل کسی حتی یک نیروی امنیتی ایرانی را ندید.

فیفا برای برقراری امنیت در کشورهایی که میزبان هرگونه رقابت بین‌المللی فوتبال می‌شوند، قوانین خاص خودش را دارد؛ برای نمونه، سال ۱۳۹۲ وقتی ایران برای گرفتن میزبانی جام ملت‌های آسیا تلاش می‌کرد، وزارت کشور فرم‌هایی را امضا کرد که به فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا تعهد داده می‌شد دولت ایران امنیت ورزشگاه‌ها، هتل‌ها، تیم‌ها، میهمانان و تماشاگران را تأمین کند.

«علی کفاشیان»، رییس وقت فدراسیون فوتبال در سال ۹۲ به روزنامه «ایران» گفت: «سخت گیری‌های کنفدراسیون آسیا و فیفا به مراتب بیش تر از قبل شده است. ما چهار شهر تبریز، تهران، اصفهان و مشهد را برای میزبانی معرفی کردیم. به ما گفته‌اند استانداران هم باید برای تأمین امنیت، فرم‌های مخصوص را تکمیل کنند.»

برای فدراسیون جهانی فوتبال، هیچ رویدادی مهم تر از جام جهانی نیست. رقابت فیفا و کمیته بین المللی المپیک بر سر محبوبیت، مقبولیت، درآمدزایی و در یک کلام، تبدیل شدن فوتبال به مهم ترین رویداد جام جهانی یا المپیک، هر دو را برای اعطای میزبانی های جام جهانی حساس کرده است.

سال ۲۰۰۱، پس از حملات تروریستی به برج‌های دوقلو مرکز تجارت جهانی در امریکا، فدراسیون جهانی فوتبال از کره و ژاپن، میزبان‌های جام جهانی ۲۰۰۲ خواست برای بالابردن امنیت ورزشگاه‌ها، از نیروهای «ناتو» استفاده کنند. پس ‌از آن، آلمان، آفریقای جنوبی و برزیل هم پیشنهاد رسمی فیفا برای استفاده از نیروهای ناتو در زمان برگزاری رقابت‌ها را تکرار کردند. اگر کشور میزبان جام جهانی تا یک سال قبل از آغاز این رقابت‌ها موفق به قانع کردن بازرسان امنیتی فیفا برای تأمین امنیت شهرهای محل برگزاری مسابقات نشوند، فیفا میزبان را ملزم به استفاده از نیروهای ناتو خواهد کرد.

روسیه اولین همسایه‌ای نیست که ایران را برای اشتراک در میزبانی جام جهانی مشتاق می‌بیند. روسیه سال ۲۰۱۸ میلادی میزبان این رویداد خواهد بود و قطر هم‌سال ۲۰۲۲. اول بار علی کفاشیان دی‌ماه سال ۸۹ مدعی شد که قطر پس از اخذ میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲، از ایران خواسته است شریک این میزبانی شود.
رییس وقت فدراسیون فوتبال ایران پیش از آغاز جام ملت‌های آسیا، در دوحه به خبرنگاران گفت: «میزبانی قطر افتخار ما است. ما این جا صحبت‌های خوبی داشتیم. آن ها مایل هستند که ایران در جام جهانی به دوحه کمک کند و البته شاید یکی از شهرهای ایران هم میزبان بازی‌های جام جهانی شود.»

شهریورماه سال ۹۰، شیخ «حمدبن خلیفه آل ثانی»، امیر قطر به ایران سفر کرد. او روز ششم شهریورماه در پاسخ به این سؤال که آیا احتمال همکاری دوحه و تهران برای برگزاری بهتر جام جهانی ۲۰۲۲ وجود دارد، گفت که کشورش نیازی به کمک کشورهای همسایه نمی‌بیند ولو این‌که این میزبانی، افتخار خاورمیانه خواهد بود.

اما ایران دست برنداشت؛ «محمد عباسی»، وزیر ورزش وقت ایران سال ۹۱ به «ایرنا» گفت: «فدراسیون فوتبال قطر رسماً درخواست کرده که ایران جهت برگزاری بهتر جام جهانی به این کشور کمک کند.»

روزنامه «جام جم» هم تیرماه سال ۹۳ از قول «محمدمهدی نبی»، دبیر وقت فدراسیون نوشت که قطری‌ها مایل به مشارکت ایران در برگزاری رقابت‌های جام جهانی هستند.
علی کفاشیان نیز مهرماه سال ۹۵، این بار به‌عنوان نایب‌رییس فدراسیون فوتبال به «ایسنا» گفت: «جام جهانی قطر، جام‌جهانی ایران است.»

همان سال «مهدی تاج» ادعا کرد که برای امضای توافق نامه با فدراسیون فوتبال قطر برای برگزاری بهتر جام جهانی ۲۰۲۲ به این کشور سفر خواهد کرد. رییس فدراسیون فوتبال ایران مهرماه امسال در کنفرانس خبری مشترکی که با علی کفاشیان داشت، گفت: «جام جهانی قطر فرصتی برای نشان دادن چهره واقعی اسلام است.»

آخرین تلاش‌های ایران برای شریک شدن در جام جهانی کشورهای همسایه، به ‌روز ۲۵ آذرماه امسال برمی‌گردد؛ مهدی تاج و علی کفاشیان بار دیگر به قطر رفتند، در برج «البیدا» با مدیران فدراسیون فوتبال قطر دیدار و در نهایت تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.
همان زمان روزنامه «دنیای اقتصاد» به نقل از دبیر کل فدراسیون فوتبال ایران نوشت که این تفاهم‌نامه برای میزبانی جزیره «کیش» از رقابت‌های جام جهانی است. کمی بعد مهدی تاج در گفت‌وگو با «خبر آنلاین» مدعی شد که جزیره کیش میزبان رقابت‌های جام جهانی نمی‌شود و در حقیقت، تیم‌های حاضر در این مسابقات یا تماشاگران سایر کشورها را میزبانی خواهد کرد. اما بعد مشخص شد که اساساً این تفاهم‌نامه برای برگزاری اردوی تیم‌های ملی فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی مردان و بانوان بوده است، نه میزبانی از رقابت‌ها یا تیم‌ها و تماشاگران جام جهانی!

حالا از آبان ماه سال ۹۵ که سردار «اسکندر مؤمنی»، جانشین فرمانده نیروی انتظامی از تمایل پلیس ایران برای برقراری امنیت در شهرهای روسیه خبر داد تا امروز، تلاش می شود سهمی از امنیت جام جهانی به ایران سپرده شود. هرچند که سرگئی پلاخیخ محترمانه گفت: «نیازی نداریم.»

مطالب مرتبط:

پشت صحنه هدایای ایران در جام جهانی؛ همه تورها برای سازمان میراث فرهنگی

همه آن چه باید از قرعه کشی کرملین بدانید