یافته‌های یک پژوهش نشان می‌دهد هراس آن دسته از زنان ساکن شهر تهران که عمل جراحی زیبایی انجام داده‌اند، از «طرد شدن» و به دلیل داشتن «تصویر ذهنی منفی» از بدن خود و تمایل به «زیبایی» و «ابرازگرایی بدنی» بوده است.
نتایج این پژوهش در تازه‌ترین شماره فصل نامه «زن در توسعه و سیاست» منتشر شده است که در آن ۲۷ زن ۲۰ تا ۶۰ ساله ساکن شهر تهران به تشریح دلایل سپردن بخش‌های مختلف بدن خود به دست جراحان زیبایی پرداخته‌اند. بزرگ كردن سینه، جراحی بینی، بوتاكس، لیزر كل بدن، تزریق لب، پیرسینگ، برداشتن چربی، جراحی بینی و تاتو از شایع‌ترین وعمومی‌ترین جراحی‌هایی است که زنان مورد پرسش در این پژوهش آن ها را تجربه کرده‌اند.
این پژوهش به بررسی ۹ عامل اصلی و موثر در انگیزه زنان برای انجام عمل جراحی پرداخته که نخستین آن ها، ترس از طرد شدن است. این ترس، «كسب رضایت شوهر» و «جذب جنس مخالف» را در بر می‌گیرد. یکی از زنان ۳۴ ساله متاهل و خانه‌دار در این خصوص گفته است: «من دوست دارم هیچ زنی زیباتر از من دور و بر شوهرم نباشه. برای همـین دوسـت دارم صورتم زیباترین باشه و لباس‌هام شيک‌ترین باشه كه هیچ كسی بـه چشـم شـوهرم نیاد.»
این زن افزوده است: «می‌خوام نظر شوهرم رو جلب كنم. نمی‌خوام شوهرم ولم كنه. مـن كـه از خـودم حقوقی ندارم و كاری ندارم، باید بتـونم شـوهرم رو نگـه دارم و همیشـه بـرای شـوهرم جذاب باشم.»
تصوير ذهنی منفی از بدن، دومین عامل بررسی شده در این پژوهش است. نتیجه پرسش های مربوط به این شاخص نشان می‌دهد زنانی كه از سوی دیگران تحقیر شده‌اند، تصـویر ذهنی منفی از خود داشته و تن به جراحی زیبایی داده‌اند.
یک زن ۴۲ ساله خانه‌دار با مدرک فوق دیپلم در این زمینه چنین گفته است: «خیلی ورزش می‌كردم. پاهام لاغر می‌شدند اما شكمم نـه. خـب ایـن بـد بـود. شـبیه كاریكاتور می‌شدم. یه قسمت از بدنم لاغر و یه قسمت‌های دیگه چاق می‌شد.»
یک زن ۲۸ ساله خانه‌دار هم پاسخ داده است: «در مورد بزرگ كردن سینه‌ام، دوست‌هایم همیشه به شوخی می‌گفتن تو سینه نـداری، فقط دوتا جوش گنده داری؛ بیچاره شوهرت چه‌كار كنه؟»
ميل به زيبايی و ابرازگرايی بدنی سومین انگیزه زنان در این پژوهش برای انجام عمل زیبایی معرفی شده است. یکی از زنان مصاحبه شونده و مجرد در مورد رسیدن به چهره دلخواه خود گفته است:«من دختر زیبایی به دنیا نیومدم، پس مجبورم خودم كارهایی بكنم كه زیباتر دیده شم.»
یک زن ۳۶ ساله هم توضیح داده است:«بیش تر به خاطر گونه‌هام لیپوماتيک كردم كه بتونم از چربی‌های بـدن خـودم گونـه بكارم. گونه‌هام خیلی لاغر بودن و خیلی سنم رو بالا می‌بـردند. گونـه كـه تزریـق كـردم، احساس جوونی كردم.»
«تبليغات و ترغيب ديگران» از دیگر انگیزه‌های مورد بررسی در این پژوهش بوده که یک زن ۳۰ ساله در پاسخ به آن گفته است:«با روش لیپوماتيک از طریق تبلیغات ماهواره آشنا شدم. عكس‌های اینستاگرام رو هـی می‌دیـدم و هـرروز بیش تر وسوسـه می‌شدم كه انجام بدم.»
یكی از مفاهیمی كه زنان در این پژوهش به آن اشاره كرده‌اند، نقش «محدودیت‌های اجتماعی» در روی آوردن آن ها به جراحی زیبایی بوده است. در این ارتباط، یک زن ۵۰ ساله گفته است:«صد درصد محدودیت‌ها و سخت‌گیری‌ها مهمه. هرچی آدم رو بیش تر محـدود كـنن، آدم حریص‌تر می شه.»
«هنجار و ارزش‌های اجتماعی» هم دیگر عامل مورد بررسی در این پژوهش بوده است. یک زن ۳۴ ساله در این مورد گفته است: «الان توی جامعه‌ای زندگی می‌كنيم كه ظاهر واقعاً مهمه. قبـل از این كـه دهنـت بـاز شه، لباس مرتب، هیكل مناسب و... جلب توجه می كنه.»
یک زن ۲۸ ساله هم که از نتیجه جراحی خود خرسند بوده، توضیح داده است:«خوبی جراحی‌ام این بود كه اصلاً دیده نمی‌شه كه پروتز سینه گذاشـتم. هـیچ كسـی نمی‌فهمه. خیلی طبیعی جراحی شدم. خیلی سربالا و ایستاده نیست که همه بفهمن. حتـی دوست پسرهام تا حالا نفهمیدن سینه‌ام پروتزه.»
«رقابت با ديگران» یکی دیگر از شاخصه‌های مورد بررسی در این پژوهش بوده که یک زن ۲۸ ساله در این رابطه گفته است:«همه دوست‌هام سینه‌های بزرگ داشتن و من خیلی خیلی سینه‌هام كوچیـک بـود. آرزوم بود من هم مثل بقیه بتونم لباس‌های مجلسی بپوشم و سینه‌هام تو لباسم دیده شه.»
«شرايط خانوادگی» و «فايده‌مندی» نیز به عنوان شاخص هایی که انگیزه زنان را برای انجام عمل زیبایی بالا می برد، در این پژوهش مورد سوال قرار گرفته است و مصاحبه شوندگان در این زمینه به تشریح انگیزه‌های خود پرداخته‌اند. یک زن ۲۳ ساله در این زمینه گفته است:«تاتو كه می‌کنی، دیگه هر روز مجبور نیستی آرایشگاه بری و پولـت رو بریـزی تـو كیسه آرایشگاه‌ها.»
این زنان هر یک با تشریح انگیزه‌های خود برای انجام تغییراتی در بدن خود، واقعیتی مسلم در جامعه کنونی ایران را به تصویر کشیده‌اند که مهم ترین شاخصه آن، فرد‌گرایی روزافزون و افزایش قدرت انتخاب‌ها در این جامعه سابقا سنتی، مذهبی و بسته است.
ایران در سال‌های اخیر به واسطه دسترسی آسان‌تر مردم به شبکه‌‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی و سفر‌های خارجی، شاهد یک انقلاب فکری، اجتماعی و فردی در جامعه بوده است که این تغییرات چندان با مذاق حاکمان جمهوری اسلامی سازگار نیست.
یکی از نشانه‌های این تغییرات بنیادین، افزایش توجه زنان و مردان به بدن خود و تلاش برای به نمایش گذاشتن آن با بهترین و زیباترین وضعیت ممکن به دوستان، اقوام و جامعه است.
در این موج فراگیر و شیوع عمل زیبایی، تلویزیون نقش اساسی داشته است. سریال‌های بسیار محبوب امریکای جنوبی و ترکی که از طریق ماهواره‌ها در ایران پخش می‌شوند، عامل بسیاری از جراحی‌های زیبایی در کشور معرفی می شوند. این‌گونه برنامه‌های محبوب، فضای مناسبی برای تبلیغات جراحی های زیبایی مانند عمل های بینی و کرم‌های لاغری هم هستند. علاوه بر زنان، مردان جوان نیز به صورت و بدن خود بیش از گذشته اهمیت می‌دهند. تا ۲۰ سال پیش حدود پنج درصد مردان در ایران به دنبال عمل زیبای می‌رفتند اما این آمار امروز به ۳۵ درصد رسیده است؛ موجی که از سال‌ها پیش با عنوان تغییر سبک زندگی در ایران آغاز شده و جامعه ایران را در همه حوزه‌ها تحت تاثیر خود قرار داده است.
مطالب مرتبط:
بعد از دماغ، لاله و نرمه گوشها زیر تیغ جراحان پلاستیک می‌روند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر