زنان تاثیرگذار ایرانی: فاطمه کروبی

تاریخ ایران و جهان به زندگی و سرنوشت چهره ها گره خورده است، هر یک خشتی گذاشته اند تا سقفی پدیدار شده، خشت هایی که گاه به قیمت زندگی و جان شان تمام شده است. در این معماری عظیم، زنان و مردان بسیاری نقش آفریده اند. و در تاريخ جهان بسيارى از زنان و مردان به دليل استعداد شگرف آنها براى تخريب و نابودى ساخته هاى ديگران تاثيرگذار نام گرفته اند. 

زنان ایرانی نویسنده برگ های بسیاری از کتاب تاریخ دویست سال اخیر ما بوده اند، چه به دليل تاثير مثبت بسيارى از آنها در افزایش آگاهی عمومی، کاهش تبعیض علیه زنان، ارتقای سواد و موقعیت اجتماعی شان، مقابله با فشارهای مذهبی، مشارکت در پروژه های علمی، سیاست ورزی، موسیقی، سینما؛ و چه به دليل تاثير بعضى از آنها در تشويق به خشونت، گسترش جهل و جزم انديشى و سو استفاده از قدرت مالى و اقتصادى در جهت منافع خود. 

اين مجموعه ایران وایر يک مقدمه است. افرادى كه اسمشان در اين فهرست آمده، نماينده برخی اقشار جامعه هستند كه هر روز در ايران و كشورهاى ديگر بر زندگى خانواده و اجتماع خود تاثير مى گذارند. بديهى است همانطور كه اشاره كرديم همه فعاليت ها و یا تمام افراد حاضر اين مجموعه مورد تائيد ایران وایر نيستند، اما تاثير گذارى هيچ يك از افراد اين ليست را نمي شود كتمان كرد.

 اين ليست اولين سرى سلسله بیوگرافی های زنان تاثیرگذار ایران است که به مرور تکمیل می شود. مخاطبان ایران وایر پیشنهادات خویش برای غنای این مجموعه را با در میان بگذارند.

-------------------------

«فاطمه شریفی» در سال ۱۳۲۷ در استان لرستان به دنیا آمد و در ۱۴ سالگی با «مهدی کروبی»، رییس سابق مجلس شورای اسلامی، رییس حزب «اعتماد ملی» و کاندیدای ریاست‌جمهوری سال ۸۸، ازدواج کرد.

او پس از ازدواج به خواست خود، نام فامیلش را به نام همسرش تغییر داد و تا پیش از انقلاب ۵۷ در کنار همسرش به مبارزات سیاسی علیه شاه پرداخت. در این دوران، همسرش بازداشت شد. سال ها بعد وقتی مهدی کروبی در حصر ماموران امنیتی جمهوری اسلامی قرار گرفت، فاطمه کروبی در نامه ای به «صادق لاریجانی»، رییس قوه قضاییه ایران نوشت که دوران بازداشت مهدی کروبی توسط ساواک، با آزار و اذیت کم تری روبه رو شدند.

«تقی کروبی»، فرزند وی مهم‌ترین ویژگی مدیریتی مادرش را در دهه اول انقلاب و جذب پزشکان برتر کشور می‌داند. او به «ایران‌وایر» می گوید:«مادرم توانست با بهره‌گیری از دانش و تخصص پزشکان برتر و ایجاد بستری برای تردد متخصصان خارج از کشور، خدمات ارزنده‌ای را به مجروحان و جانبازان جنگ تحمیلی و مردم کشور ارایه کند.»

فاطمه کروبی ۱۶ سال معاونت دارویی- درمانی «بنیاد شهید انقلاب اسلامی»- بنیادی دولتی برای رسیدگی به امور جنگ‌جویان و کشته‌شدگان جنگ و زیر نظر مستقیم رییس‌جمهور و آیت‌الله خامنه‌ای - را برعهده داشت که سال‌های جنگ ایران و عراق را نیز در بر می‌گیرد. در آن سال‌ها زمزمه‌هایی نیز مبنی بر سخت‌گیری‌ فاطمه کروبی برای ارایه امکانات به خانواده‌های جنگ‎جویان از سوی جناح راست کشور به گوش می‌رسید. این شنیده‌ها تا آن‌جا پیش رفت که گفته شد مهدی کروبی در بنیاد شهید «شکنجه‌گاه» دارد و همسرش، یعنی فاطمه کروبی نیز در جریان این مساله است.

او تنها زنی‌ است که بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، آیت‌الله خمینی در سال ۱۳۶۷ از او به دلیل خدمات اجرایی‌ وی تقدیر و تشکر کرده است.

فاطمه کروبی در سال های پس از انقلاب، در حوزه سیاست هم فعال بوده است. او دبیر کلی «مجمع اسلامی زنان» را برعهده دارد و عضو حزب اعتماد ملی است، در دوره پنجم مجلس شورای اسلامی نماینده مردم بود و در دوره اصلاحات سیدمحمد خاتمی، معاونت فرهنگی وزارت کار را برعهده داشت.

تاسیس بیمارستان «خاتم‌الانبیا» و چندین مرکز درمانی در شهرستان‌ها، از دیگر فعالیت‌های او است. فاطمه کروبی رییس هیات امنای «اتحادیه بین‌المللی زنان مسلمان جهان» نیز بوده است.

او  در طول سال های گذشته همواره به جایگاه نابرابر زنان، به ویژه در زمینه اشتغال اعتراض داشته است. در هفته‌نامه «ایراندخت» که کروبی مدیر مسوول‌ آن بود نیز فصلی با عنوان «جهان زن» منتشر می‌شد که به مباحث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زنان در راستای احقاق حقوق و بالا بردن سطح آگاهی‌ آن‌ها بر اساس مفاهیم مدرن می‌پرداخت.

این هفته‌نامه از سال ۱۳۸۵ فعالیت خود را آغاز کرد اما در سال ۱۳۸۸ پروانه‌اش به دستور هیات نظارت بر مطبوعات و با اتهام «فقدان پای‌بندی و التزام عملی به قانون اساسی» لغو شد. دفتر این نشریه در هفتم دی ماه ۱۳۸۸ مورد حمله نیروهای امنیتی قرار گرفت.

کروبی در سال ۸۸ رییس ستاد انتخاباتی مهدی کروبی در تهران بود و در حمایت از کاندیداتوری همسرش گفته بود: «شوهرم بهترین موقعیت را برای احیای حقوق زنان در جمهوری اسلامی در اختیار دارد.»

وی هم‌چنین در آن انتخابات به این‌که شورای نگهبان هیچ زنی را واجد صلاحیت برای ریاست‌جمهوری ندانسته بود، اعتراض کرد. با این وجود، پس از انتخابات و اعتراض‌های خیابانی مردم، فاطمه کروبی نماینده همسرش در دیدار با آیت‌الله خامنه‌ای بود تا نسبت به نتایج به دست آمده در انتخابات اعتراض کند.

در پی آن انتخابات، فعالیت‌های سیاسی فاطمه کروبی نیز محدود شد. او پس از چندین بار نامه‌نگاری با آیت‌الله خامنه‌ای، به همراه همسرش در حصر خانگی قرار گرفت.

همسر رهبر در بند «جنبش سبز» در بهمن ماه ۸۸ در پی ضرب و شتم پسرش، نامه‌ای به رهبر جمهوری اسلامی نوشت و نسبت به این رفتار اعتراض کرد. وی هم‌چنین در اعتراض به حمله لباس شخصی‌ها و آزار و اذیت‌های آن‌ها در اطراف محل سکونت‌ خود و همسرش، نامه دیگری به آیت‌الله خامنه‌ای نوشت.

فاطمه کروبی پس از ماجراهای انتخابات ۸۸، دچار مشکلات امنیتی متعدد شد و سرانجام ۲۵ بهمن سال 89 به همراه همسرش در منزل مسکونی خود حصر شدند. او پس از شش ماه حصر، برای پی‎گیری امور درمانی‌ خود از حصر خارج شد و با انتقال مهدی کروبی به خانه امن اطلاعات، سه سال از او دور ماند.

در دوران حسن روحانی، رییس جمهور کنونی ایران، اعتراض‌های فاطمه کروبی به حصر همسرش، میرحسین موسوی و زهرا رهنورد هم‎چنان ادامه دارد. اگرچه یکی از وعده‌های روحانی رفع حصر بود اما فاطمه کروبی معتقد است: «برخلاف تصور عموم، تغییر دولت نه تنها تغییری در روند اجرایی حصر ایجاد نکرده بلکه در عمل شاهد بی‌مسوولیتی بیش تری از سوی مجریان این حصر بوده و هستیم.»

با وجود آن‌که فاطمه کروبی در حال حاضر در حصر به سر نمی‌برد اما ماموران همیشه در منزل او حاضر هستند و رفت و آمد و ارتباط‌های وی را تحت نظر دارند.

-------------------------

زنان تاثیرگذار ایران

فاطمه کروبی

زهرا رهنورد