این گزارش خلاصهای از آمارها و اطلاعاتی است که نشان میدهد وضعیت فقر در استانهای مختلف ایران چگونه است. این اطلاعات بر اساس دادههای تحقیق مرکز پژوهشهای مجلس با عنوان «خط فقر ایران در سال ۱۳۹۵» و تطبیق آن با سایر آمارهای رسمی، مانند سرشماری، تورم و بیکاری استخراج و محاسبه شده است.
کرمانشاه؛ معجون بیکاری و فقر
حتی بدون چشم مسلح و آمار و ارقام هم تشخیص فقر در کرمانشاه کار دشواری نیست. آمار صرفا حکم تایید مشاهدات میدانی از بیکاری، فقر و حاشیهنشینی در این استان غربی را دارند.
جمعیت فقیر استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۵، بیش از ۳۸۱ هزار نفر برآورد شده است که چیزی حدود ۲۰ درصد جمعیت کل استان را تشکیل میدهد. و از این جهت کرمانشاه هشتمین استان فقیر در سراسر ایران است.
قطعا فقر در کرمانشاه دلایل زیادی دارد، مهمتر از همه بیکاری که بر اساس آخرین آمار اشتغال در سال ۹۶، کرمانشاه با اختلاف بالاترین آمار بیکاری را در سراسر ایران دارد. نرخ بیکاری در جمعیت بالای ۱۵ سال استان کرمانشاه ۲۱/۷ درصد و نسبت اشتغال تنها ۳۵.۳ درصد است. یعنی از جمعیت بالای ۱۵ سال استان، فقط ۳۵ درصد صاحب شغلاند و از این ۳۵درصد هم ۱۶.۵ درصد هم شغل ناقص دارند. یعنی به اجبار پیدا نشدن کار، تن به شغلهای نیمهوقت و موقتی دادهاند.
جمعیت بالای ۱۵ سال استان کرمانشاه در سرشماری سال ۹۵، حدود یک میلیون و ۲۴۵ هزار نفر برآورد شده است. یعنی در واقع در کل استان ۲ میلیون نفری کرمانشاه فقط ۴۳۵ هزار نفر کار دارند که از این تعداد هم ۷۱ هزار شغل، هم شغل موقتی و نیمه وقت است.
با این حساب میتوان گفت تقریبا به ازای هر ۵ نفر در کرمانشاه یک فرصت شغلی وجود دارد. اگر متوسط جمعیت خانوار را هم که ۳.۳ نفر است در محاسبات وارد کنیم به این نتیجه میرسیم که در کرمانشاه به ازای هر ۳ خانواده فقط دو شغل وجود دارد، آن هم مشاغلی که روی پایه حداقل نرخ دستمزد و حداقل حقوق کارمندی بنا شدهاند.
در چنین شرایطی هر چیزی عجیب به نظر برسد، نرخ بالای فقر در کرمانشاه عجیب نیست. نتیجه طبیعی سیاستهای نامتوازن و بیتوجهی تاریخی به توسعه غرب ایران است.
فقر شهری
نسبت فقر در مناطق شهری کرمانشاه به ۲۳ درصد میرسد. حدود ۹۰ هزار خانوار شهری با جمعیت حدود ۳۴۰ هزار نفر زیر خط فقر مطلق و در شرایطی زندگی میکنند که درآمد آنها به تهیه غذای کافی (۲۱۰۰ کالری در روز) نمیرسد.
خط فقر در سال ۹۵ در کرمانشاه ۵۰۵ هزار تومان به ازای هر نفر و یک میلیون و ۳۶۵ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفره محاسبه شده است. اگر این اعداد را به نسبت تورم آبان ۹۷ به روز کنیم، (اعمال ضریب تغییر شاخص بها معادل ۱.۵۱۹) به این نتیجه میرسیم که خط فقر در حال حاضر باید چیزی در حدود ۷۷۰ هزار تومان برای یک نفر و حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفره باشد.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشها حدود ۶۰درصد فقرای شهرنشین استان در شهرستان کرمانشاه زندگی میکنند؛ حدود ۵۱ هزار خانواده با جمعیت ۲۸۸ هزار نفر که دقیقا معادل یک پنجم جمعیت شهرستان کرمانشاه است.
زندگی سخت و شرایط دشوار زیستی این خانوادههای فقیر در حاشیه شهر کرمانشاه به خوبی پیدا و قابل مشاهده است.
فقر روستایی
حدود یک چهارم جمعیت استان کرمانشاه را روستاییان تشکیل میدهند که از این تعداد حدود ۹درصدشان زیر خط فقر مطلق قرار دارند. جمعیت فقرای روستانشین کرمانشاه بیش از ۱۲ هزار خانواده و نزدیک ۴۲ هزار نفر تحمین زده میشود که ۹درصد جامعه روستایی است.
نرخ فقر روستایی تقریبا نصف فقر شهری است، اما دلیل این مساله نه درآمد بیشتر، بلکه هزینههای نسبتا پایینتر در مناطق روستایی است، چنانکه خط فقر در روستاهای کرمانشاه تقریبا نصف مناطق شهری است.
مرکز پژوهشهای مجلس خط فقر روستایی را در سال ۹۵ حدود ۲۷۶ هزار نفر برای یک نفر و ۷۵۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفره تعیین کرده است. اگر این اعداد را به نسبت تورم به روز کنیم (ضریب تورم روستایی کرمانشاه در آبان ۹۷ برابر ۱.۵۲۷ است) به این نتیجه میرسیم که در حال حاضر خط فقر روستایی در کرمانشاه، باید چیزی حدود ۴۲۰ هزار تومان برای یک نفر و ۱ میلیون و ۱۴۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفره باشد.
مطالب مرتبط:
اطلس فقر در ایران؛ سیستان و بلوچستان
اطلس فقر در ایران؛ آذربایجان غربی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
با ایرانوایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر