تمام معادله‌های پیچیده ایران در امارات؛ بدون اما، دور از اگر

دو بازی اول مرحله گروهی جام ملت‌های آسیا به پایان رسید. ایران و عربستان شمایل واقعی دو مدعی جدی قهرمانی را در این جام دارند و البته کره جنوبی و ژاپن طبق پیش‌بینی‌ها، همان تیم‌های جوان شده‌ای هستند که هنوز زمان می‌خواهند برای هماهنگی و تجربه. استرالیا باز هم پرنوسان است. عراق اما با مشکل جدی بدن سازی وارد مسابقات شده و مربی آن کم تر از سه ماه برای جمع کردن تیم خود زمان داشته است؛ یک فرصت اندک که از عراق مدعی قهرمانی نمی‌سازد.

حالا صعود ایران به مرحله حذفی و یک هشتم نهایی جام ملت‌های ۲۰۱۹ قطعی شده است و باید روی کاغذ، احتمالات را در مورد حریفان آینده بررسی کرد. ۲۴ تیمی شدن رقابت‌ها، مدل جدید و پیچیده‌ای را برای انتخاب حریفان در مرحله حذفی ساخته است که پیش از این نمونه‌اش در جام ملت‌های آسیا دیده نشده بود.
براساس تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا، جام ملت‌ها با حضور ۲۴ تیم در شش گروه چهار تیمی برگزار می شود. به این ترتیب، نه فقط تیم‌های اول و دوم هر گروه، که چهار تیم برتر سوم گروه‌های شش‌گانه هم به مرحله حذفی صعود خواهند کرد. در حقیقت، میزان ریزش تیم‌ها از مرحله گروهی، کم تر از تیم‌های صعود کننده شده است. ۱۶ تیم صعود می‌کنند، ۸ تیم حذف خواهند شد. ایران با کدام یک از این ۱۵ تیم صعود کننده روبه رو می‌شود؟

صعود به عنوان سرگروه

جدول رقابت‌ها کمی پیچیده است. ایران در گروه «D» جام ملت‌های آسیا قرار گرفته است. سه احتمال برای این گروه از قبل وجود داشت؛ تیم نخست گروه D  باید در بالای جدول حذفی مسابقات، با یکی از سه تیمی که به عنوان تیم برتر سوم از گروه‌های «B»،  «E» یا «F» صعود کرده است، روبه رو شود. تیم‌های حاضر در گروه‌ B، اردن، استرالیا، سوریه و فلسطین هستند. در گروه E،  قطر، عربستان، لبنان و کره‌شمالی را می‌بینیم. در گروه F هم ازبکستان، عمان، ژاپن و ترکمنستان قرار گرفته‌اند.

احتمال صدرنشینی ایران در گروه بیش از هر شانس دیگری است. منهای قدرت بلامنازع و تفاوت سطح فنی و کیفی که از تیم ملی ایران در قیاس با عراق دیده‌ایم، حتی یک تساوی هم ایران را به عنوان تیم صدرنشین راهی مرحله بعد خواهد کرد. در صورتی که ایران به عنوان تیم صدرنشین وارد مرحله یک هشتم نهایی شود، با داستانی پیچیده‌تر از آن‌چه انتظارش را داشت مواجه خواهد شد.
تا قبل از شروع رقابت‌ها، انتظار از گروه B، صدرنشینی مطلق استرالیا بود. اما حالا پس از گذشت دو بازی، اردن با شش امتیاز صدرنشین است، استرالیا با سه امتیازش تعقیبش می‌کند، سوریه و فلسطین هم یک امتیازی هستند. در این گروه، هر سه تیم ممکن است به عنوان تیم سوم صعود کنند. پیروزی سوریه مقابل استرالیا، کانگروها را تیم سوم جدول خواهد کرد. حتی تساوی استرالیا مقابل سوریه و پیروزی احتمالی و پرگل فلسطین برابر اردن در روز آخر هم باعث صعود فلسطین به عنوان تیم دوم خواهد شد.

همین پیچیدگی در مورد گروه Eهم وجود دارد. قطر و عربستان به عنوان تیم‌های صدرنشین صعود کرده‌اند اما لبنان و کره شمالی با پیروزی در بازی آخر و رو در رو، به عنوان صدرنشین به مرحله بعد خواهند رسید. در گروه F هم همین اقبال را باید برای عمان و ترکمنستان در نظر گرفت.

بدترین قرعه احتمالی برای ایران در صورت صعود به عنوان صدرنشین، استرالیا است و بهترین قرعه هم میان عمان، لبنان و فلسطین انتخاب می‌شود. باز هم در این مرحله تهدید جدی وجود ندارد.

داستان دوست داشتنی یک چهارم نهایی

بهترین خوش اقبالی این‌جا است که حریف آینده تیم ملی در مرحله یک چهارم نهایی هم از میان برنده تیم‌های دوم گروه‌های A و C انتخاب خواهد شد. چنین شانس و قرعه‌ای تقریبا در طول تاریخ فوتبال ملی ایران بی‌نظیر است؛ یعنی ایران پس از پیروزی مقابل یکی از تیم‌های سوم، باید با برنده مسابقه‌ای که از دو تیم دوم گروه‌ها می‌‌آید، روبه رو شود.

در گروه A تیم‌ها، امارات باید برای صدرنشینی در روز آخر رقابت‌ها با تایلند مبارزه کند. بحرین و هند نیز هم چنان با امید به صعود می‌جنگند. این گروه، ساده‌ترین قرعه ممکن برای امارات میزبان بود. در گروه C هم چین و کره جنوبی هر دو با شش امتیاز باید در بازی آخر برای تعیین صدرنشینی مبارزه کنند.
چین با تفاضل گل بهتر، نسبت به کره جنوبی در صدر است. تساوی، چین را صدرنشین می‌کند و کره را به عنوان تیم دوم حریف تیم دوم گروه A خواهد کرد. حتی ممکن است امارات میزبان باشد. اما روند داوری‌ها در دو بازی نخست امارات نشان داده است که بعید به نظر می‌رسد مسوولان برگزار کننده مسابقات میلی به رویارویی زودهنگام ایران و امارات در مرحله یک چهارم نهایی داشته باشند. پس احتمالا میان تیم‌های تایلند، هند و بحرین، یکی به عنوان تیم دوم صعود خواهد کرد.

باید همین‌جا یک پرانتز باز کرد؛ دغدغه بزرگی در گروه C وجود دارد و آن این است که هر تیمی که به عنوان صدرنشین از این گروه صعود کند، باید در مرحله یک چهارم نهایی با عربستان (شاید هم قطر) روبه رو شود. اما تیمی که با مقام دوم به مرحله یک هشتم نهایی برسد، در صورت پیروزی باید ایران را ملاقات کند. کدام انتخاب بهتر است؟
کره جنوبی در صورت پیروزی، به مصاف عربستان می‌رود. در صورت شکست یا تساوی هم باز انتخابش مانند سال‌های اخیر، ایران خواهد بود.

چه کره جنوبی و چه چین، برای ما قرعه‌‌های مناسبی هستند. چین فقط یک مغز متفکر دارد و بدنی که آماده آن مغز نیست. آن ها با مربی گری «جیوانی تراپاتونی»، به جام ملت‌ها آمده‌اند ولی با ضعیف‌ترین نسل تمام سه دهه اخیر خود. کره جنوبی هم دست به جوان گرایی ناگهانی و حذف ۹ ستاره‌اش زده است. آن ها با تمام قوا هم در انتخابی جام جهانی مقابل ایران ناکام بودند.

صعود به عنوان تیم دوم

شکست مقابل عراق گزینه بعیدی به نظر می‌رسد. اما چون فرض محال، محال نیست، پس باید گزینه احتمالی صعود به عنوان تیم دوم از این گروه را هم بررسی کرد.
تیم دوم گروه D در مرحله یک هشتم نهایی به پایین جدول مرحله حذفی خواهد رفت؛ جایی که قطعا تیم‌هایی دشوارتر در آن نشسته‌اند. نخستین حریف تیم دوم گروه ما، تیم اول گروه E خواهد بود؛ یعنی یکی از دو تیم عربستان یا قطر. فعلا قطر به دلیل گل زده بهتر، با شش امتیاز بالاتر از عربستان شش امتیازی نشسته است. اما بعید به نظر می‌رسد که عربستان به عنوان تیم اول صعود نکند. در هر صورت، ایران یا عراق، هرکدام تیم دوم گروه خود شوند، باید اولین سلام خود را در مرحله حذفی به عربستان یا قطر بدهند.

حریف بعدی در مرحله یک چهارم نهایی، کره جنوبی یا چین خواهد بود. تیم نخست گروه C که یکی از دو تیم چین و کره جنوبی است، باید با بهترین تیم سوم یکی از گروه‌های A،B یا F روبه رو شود. مسلما تیم دوم گروه D کار دشوارتری نسبت به تیم صدرنشین برای رسیدن به نیمه‌نهایی خواهد داشت.

تا فینال

با فرض بر پیروزی یا تساوی مقابل عراق و تثبیت صدرنشینی، نیمه‌نهایی ایران یک انتخاب میان اردن، ژاپن یا قطر خواهد بود. اردن اگر همین شکفتی‌ساز کنونی باشد، بعید نیست که برای ما یک نیمه‌نهایی سهل را آرایش کند. روی کاغذ همه چیز برای رسیدن ما به جام قهرمانی مهیا است.