فرمول صدا‌و‌سیما برای ترویج خشونت علیه زنان

تصویر زندگی زن و مردی در صداوسیما و پس از آن پخش مصاحبه آن‎ها در فضای مجازی، جنجالی علیه سیاست رسانه ملی و ترویج خشونت علیه زنان به دنبال داشت.
به گزارش ایرنا، چند روز پیش داستان زنی در برنامه «فرمول یک» شبکه یک صداوسیما روایت می‌شود که در طول ۲۰ سال زندگی، بارها کتک خورده و پس از آن ۲۷ بار برای طلاق به دادگاه می‌رود اما هر بار پشیمان می‌شود و باز هم به کانون خانواده‌اش در سایه کتک باز می‎گردد.

برنامه فرمول یک شبکه یک صداوسیما هر از گاهی افرادی را به این برنامه دعوت می‌کند. در قسمت اخیر، مرد خانواده‌ای که میهمان این برنامه بود، در تعریف ماجرای زندگی خود با وقاحت اعلام می‌کند که هر بار برای طلاق به دادگاه می‌رفته، زنش را کتک می‎زده است:«البته در طول زندگی هم همیشه او را کتک می زنم.»

این مرد که حدود ۴۰ سال دارد، در این برنامه تلویزیونی می‌گوید: «پس از ۲۷ بار درخواست طلاق، بار بیست و هشتم طلاق گرفتیم. ۲۰ سال است که با هم زندگی می کنیم. در سال بیستم، ۲۷ بار درخواست طلاق داده‏ایم. دادسرای خانواده باید اسم ما را در کتاب رکوردهای گینس بنویسد!»

او اضافه می‌کند: «هر بار که تصمیم به طلاق می‌گرفتیم، سریع پشیمان می‌شدیم. زنم هر بار پس از کتک خوردن که به پزشکی قانونی می‎رفت و درخواست طلاق می‎داد، با یک زنگ زدن من دوباره به خانه برمی‌گشت.»

بنابراین گزارش، «معصومه ابتکار»، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در کانال تلگرامی خود با انتقاد از پخش این مصاحبه، بخشی از این برنامه تلویزیونی را به بازنشر کرده و نوشته است: «زندگی مشترک زیر سایه کتک؟ این مصاحبه چه معنایی دارد؟»

اوافزوده است:«در شرایط تلاش برای تقویت و تحکیم بنیاد خانواده، این مصاحبه چه معنایی دارد؟ زنی که بعد از ٢٧ بار درخواست طلاق به خاطر کتک خوردن از همسر، توانست به زندگی مشترک ادامه دهد. تصویر این چنینی زندگی مشترک را برای تشویق جوانان، به ویژه دختران به ازدواج ارایه می‌دهید؟ یا طرح این الگوها برای عادی جلوه دادن خشونت علیه زنان است؟»

«بهمن کشاورز» نیز به روزنامه ایران گفته است:«اشاعه این قبیل مسایل از رسانه‌های عمومی، آن هم به نوعی در مقام دفاع یا توجیه باشد، به هیچ وجه قابل قبول نیست. این که گفته می‌شود باید خانواده را به هر شکلی حفظ کرد و این تصور که جدایی باعث لطمه خوردن به فرزندان خواهد شد، ممکن است در مورد بروز اختلاف سلیقه جزیی بین زن و شوهر قابل قبول باشد اما ادامه زندگی زن و شوهری که برخورد و ارتباط نامعقول و ناسالمی نظیر آن‎چه گفته شد دارند، از هر سمی برای فرزندانشان بدتر و خطرناک‌تر است.»

او تأکید کرده است: «رسانه‌های عمومی که با پول مردم اداره می‌شوند، نباید به خود اجازه دهند که ثروت ملی را در این مسیر‌ها تلف کنند و رسانه‌های خصوصی نیز شرعاً و اخلاقاً باید از اشاعه این گونه موارد و به ویژه دفاع از آن خودداری کنند.»

رییس مرکز فوریت‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور چندی پیش در حالی از آمار ۲۰ درصدی همسر آزاری در میان خشونت‌های خانگی خبر داد که نتایج پژوهش‌های انجام شده در۲۸ استان کشور نیز نشان می‌داد حدود ۶۰ درصد از زنان ایرانی در زندگی زناشویی خود حداقل یک بار خشونت را تجربه کرده‌اند.

براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی، در ۹ ماهه سال ۱۳۹۷، ۴۵۸ هزار و ۴۴۰ نفر به منظور انجام معاینات آسیب‎های ناشی از نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کرده‎اند که از این شمار، ۱۴۶ هزار و ۳۹۱ نفر زن بوده‌اند.

طبق اعلام «احمد شجاعی»، رییس این سازمان، میزان همسرآزاری در سال ۱۳۹۶ نسبت به ۱۳۹۵ با رشد ۸.۵ درصدی روبه رو بوده است. این در حالی است که ۹۰ درصد مدعیان همسرآزاری را زنان و ۱۰ درصد باقی‎مانده را مردان تشکیل می‌دهند.

منتقدان پخش صداوسیما در چنین شرایطی می‌پرسند آیا پخش چنین برنامه‌هایی از صداوسیما می‌تواند به کاهش خشونت علیه زنان کمک کند یا این که فرهنگ پذیرش خشونت و تحقیر از سوی زنان و بالا بردن پرچم سفید برای مردان را نهادینه خواهد کرد؟

«شهناز سجادی»، مشاور حقوق شهروندی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به ایرنا گفته است: «صداوسیما اگر انگیزه داشته که این زن چون ۲۷ بار کتک خورده و در خانواده‎اش مانده است را الگو قرار دهد، این برنامه نتیجه معکوس داشته و زنان را آموزش داده است که کرامت خودشان را بیش‎تر از دست بدهند و با مشکلات و کتک کاری‎ها بسوزند و بسازند.»

«مریم یوسفی»، جامعه‎شناس نیز رفتار صداوسیما را «ناشیانه» خوانده و گفته است:«شاید این خانم به دلایل مختلفی مانند مشکلات اقتصادی یا حضور فرزند، از حق قطعی خود گذشته باشد اما صداوسیما با به تصویر کشیدن موضوعاتی از این دست، به نوعی به ترویج و تشویق فرهنگ پذیرش خشونت کلامی و فیزیکی از سوی همسر در میان زنان می‌پردازد؛ به این معنا که خانم‌ها! اگر مورد خشونت قرار می‌گیرید هم این خانم را الگوی خود قرار داده و به زندگی خود ادامه دهید.»

او تأکید کرده است: «اگرچه ممکن است هدف صداوسیما از پخش این برنامه، تشویق برای کاهش طلاق و به‌دنبال آن، کاهش تعداد کودکان طلاق و فرزندان بدسرپرست باشد اما نوع نگاه به این موضوع بسیار نادرست است.»

«لیلا ارشد»، مددکار اجتماعی هم در این باره گفته است: «هنگامی که فرزندان جامعه ما هنوز به‌صورت تخصصی و حرفه‌ای با مهارت پیش‌گیری و مقابله با خشونت آشنا نشده‌اند و آن را نیاموخته‌اند، نشان دادن چنین برنامه‌هایی از رسانه ملی نه تنها کمک نمی‌کند بلکه به ترویج خشونت در جامعه هم می‌افزاید.»

این فعال حوزه زنان اضافه کرده است: «زندگی همراه خشونت و تحقیر نه تنها کمکی به حفظ زندگی فرزندان نمی‌کند بلکه تهدیدی برای زندگی و آینده آن‌ها خواهد بود. شاید این خانم و زنانی از این دست تصمیم بگیرند در زندگی مشترک که بار‌ها و بار‌ها برای خاتمه آن مصمم شده‌اند، باقی بمانند اما به تصویر کشیدن آن نه تنها به نفع جوانان و خانواده‌ها در جامعه نیست بلکه می‌تواند به عاملی بازدارنده در جهت اصول اخلاقی جامعه هم تبدیل شود.»