دیوارها روز به روز بیشتر و بلندتر میشوند، دیوارهای امنیتی جلو ادارات دولتی، سفارت‌خانه‌های خارجی، و دفاتر سازمان‌های بین‌الملی در افغانستان. در افغانستان به این دیوارها، دیوارهای سمنتی می‌گویند، دیوارهایی که از سال ۲۰۰۳ منظور افزایش ضریب امنیتی مراکز مهم دولتی و سفارت خانه های خارجی در برابر تهدیدات امنیتی، مورد استفاده قرار گرفت.
این دیوارهای ضخیم و بلند، کابل پایتخت افغانستان را شبیه پایگاه‌های نظامی کرده بود اما ده‌ها اثر نقاشی که توسط هنرمندان جوان افغانستانی روی این دیوارها کشیده شده، چهره شهر را تغییر دادهاند، هم چشم عابران را با رنگ و نور و طرح آشتی داده و هم ذهن‌شان را درگیر آنچه بر آنها گذشته، می‌کند.
بیشتر نقاشی‌ها حکایت نابسامانی‌ها و مشکلاتی است که شهروندان افغانستانی و حکومت این کشور با آن دست و پنچه نرم می‌کنند، مانند نقاشی‌های که روی دیوارهای وزارت «تکنولوژی و مخابرات» این کشور به چشم می‌خورد. نقاشی‌هایی با عنوان «من تو را می‌بینم» در اعتراض به سطح بالای از فساد اداری در این کشور، یا تصاویری که «کودک» افغانستانی را در حال غرق شدن در آب‌های مسیر اروپا نشان می‌دهد که حکایت از مهاجرت‌های غیر قانونی شهرواندان این کشور به سمت اروپا دارد.
تعدادی از این تصاویر هم به شدت تکان دهنده است، مانند تصاویر «خبرنگارانی» که در هنگام ماموریت جان شان را از دست دادهاند یا زنانی که قربانی حملات «انتحاری» و «انفجار» شده‌اند.
«ثارالله سلیمی»، یکی از هنرمندان و نقاشان جوان افغانستانی، مسئول گروه نقاشی « Top Art » در پایتخت است و از یک و نیم سال پیش روی بسیاری از دیوارهای امنیتی، مدارس، کودکستان‌ها و ادارات دولتی از جمله دیوارهای سمنتی ساختمان معاونت اول ریاست جمهوری افغانستان، ده‌ها اثر نقاشی خلق کرده است: « نقاشی همیشه یک اثر خوشایند و دلپذیر است هر کسی که نقاشی ببیند آرامش خاص بدست می‌آورد، نقاشی در داخل شهر یک امر بسیار مثبت بوده و پیام‌های زیادی را که نمی‌توان از طریق حرف زدن به مردم رساند، می‌شود از طریق نقاشی منتقل کرد.»
این جوان افغانستانی از سه سال پیش، هنر نقاشی را به شکل حرفه‌ای دنبال می‌کند. او همراه دو پسر و دو دختر جوان دیگر، یک گروه پنج نفره تشکیل داده که در کنار هم روی دیوارهای شهر نقاشی می‌کنند، در کنار آن یک آموزشگاه نقاشی نیز بر پا کرده که به دختران و پسران نوجوان نقاشی یاد می‌دهند.
یکی از پروژه‌های نقاشی ثارالله و اعضای گروه آنان، دیوارهای سمنتی «معاونت اول ریاست جمهوری» افغانستان است، دیوارهای که بخاطر محافظت از دفتر معاون اول ریاست جمهوری گذاشته شده است اما برای اینکه از چهره نظامی آن کاسته شود عکس‌های از پادشاهان «ترک تبار» در روی آنان هک شده است: «یکی از فعالیت‌های دیوارنگاری ما در چهار راه صدارت در دیوارهای معاونیت اول ریاست جمهوری است که موضوع آن پادشاهان ترک بود و از طرف ترک تباران دری زبان افغانستان پیشنهاد شده بود، شامل عکس شش تن از پادشاهان معروف ترک است که هر عکس با جمله‌ای از این شخصیت‌ها بر روی دیوار نقاشی شد که حدود سه هفته را دربر گرفت.»
افغانستان کشوری که از اقوام و گروه‌های مختلف نژادی، دینی و مذهبی تشکیل شده است. طی چندین سال گذشته، اختلافات قومی و مذهبی آنها را روبروی هم قرار داده و بارها در برابر هم سلاح برداشته و برای نابودی همدیگر تلاش کرده اند. اما پس از درهم شکستن حکومت گروه طالبان طی هفده سال گذشته تلاش‌های زیادی برای متحد ساختن شهروندان این کشور صورت گرفته و همچنان فرهنگ همدیگر پذیری برای یک ملت واحد در حال نهادینه شدن است. پیام نقاشی روی دیوارهای معاونت اول ریاست جمهوری نیز یکی از این تلاش‌هاست و از جمله آشنا ساختن جوانان با تاریخ و شخصیت‌های که در طول تاریخ برای این کشور تلاش کرده‌اند: ت: «نقاشی‌هایی از پادشاهان ترک تبار، هدف‌‌اش زنده کردن یاد آنها و آشنا ساختن بقیهٔ اقوام افغانستان با این شخصیت‌ها است که جمله‌های این پادشاهان تجربه‌ها و درس‌های آموزنده‌ای به نسل جدید می‌دهد و نقاشی‌های ما برای زیبا ساختن دیوارها و انگیزه دادن برای مردم جنگ زده غمگین بود و کشورمان بوده.»
با آنکه طی سال‌های اخیر استقبال خوبی از این هنر بخصوص در بین جوانان صورت گرفته است اما نقاشی روی دیوارهای شهر هنوز هم مشکلات خاص خود را دارند. گاهی نقاشی‌های روی دیوارها شبانه از سوی افراد نا شناس با ریختن رنگ از بین برده می‌شود. برخی اوقات نیز با ریختن گِل و لای بر روی آنها از نمایش‌شان جلوگیری صورت می‌گیرد.
گروه‌های مخالف دولت از جمله طالبان مخالف نقاشی بر روی دیوارها هستند، چندی پیش یکی از نقاشی‌های گروه «هنر سالار» در روی دیوار «امنیت ملی» افغانستان بود، پاک شد. گفته می‌شود این نقاشی پس از آن پاک شده است که مخالفان مسلح دولت در مکالمات مخابراتی شان گفته‌‌اند «دیوارهای که عکس چشم در آن نقاشی شده باشد را مورد حمله قرار دهید.» این نقاشی پس از چند روز و با تلاش‌های زیاد هنرمندان و فعالان مدنی دوباره ترمیم شد.
عاطفه اعتمادی، یکی از اعضای گروه نقاشی « Top Arts» است که از سه سال پیش نقاشی را به صورت تخصصی دنبال می‌کند و بیش از یک و نیم سال است که روی دیوارها نقاشی می‌کشد، او روی دیوارهای سمنتی پایتخت در محل‌های چون مدارس دولتی، خصوصی، ادارات و کودکستان‌ها خلق کرده است می‌گوید که نقاشی روی دیوارها همیشه برای او لذت بخش بوده است و از اینکه هزاران نفر با دیدن اثرهای نقاشی او انرژی‌های مثبت گرفته و ذهنیت شان بسوی تغییر مثبت سوق داده می‌شود احساس خوشی می‌کند.
با آنکه زنان و دختران افغانستانی در برخی از مشاغل احساس امنیت نمی‌کنند و همواره مورد آزار و اذیت قرار میگیرند اما این دختر جوان افغانستانی می‌گوید که شرایط برای کار دختران هنرمند نسبت به سال‌های قبل خیلی بهتر شده است و آنان می‌توانند آزادانه در این حرفه فعالیت نمایند: «مشکلات برای زنان در جامعهٔ افغانستان یک امر قدیمی است که زنان همواره مورد آزار و اذیت قرار میگیرند، اما در عصر جدید وضعیت نسبت به گذشته بهتر شده است.»
عاطفه اعتمادی در مورد پیام‌های نقاشی‌های شان روی برخی از مدارس و کودکستان‌ها چنین می‌گوید: «دیوارنگاری در مدارس دولتی از قبیل حبیبیه، ملالی و عایشه درانی کار کردیم پیام شان تنظیف، سرسبزی و طبیعت بود که این بر روحیه و روان دانش آموزان نتیجه‌ای خیلی مثبت دارد و با هر بار مشاهدهٔ آن متوجه‌ای تمیز نگهداشتن مدارس و شهر میشوند. همچنان پیام برخی از این نقاشی‌ها هم تربیتی و اخلاقی بود. معمولا پروژه‌های نقاشی که ما روی دیواری‌های سطح شهر انجام میدهیم بین یک تا سه هفته طول می‌کشد.»
او از نتیجه کارشان راضی است و می‌گوید: «استقبال مردم از نقاشی‌های که انجام داده‌‌ایم زیاد بود و مخالفت‌های هم وجود داشت که اندک است.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر