مجله «فرانس فوتبال» ۲۰ بازیکن با بالاترین میزان دستمزد و درآمد در فوتبال جهان را معرفی و سایت «FourFourTwo» جزییاتی کوچک از قراردادهای مالی این ۲۰ ستاره فوتبال را ارایه کرده است؛ برای نمونه، در مورد «کریستیانو رونالدو» و «لیونل مسی» به این نکته اشاره شده است که هر دو بازیکن در سال گذشته با پرونده فرار مالیاتی روبه‌رو بوده‌اند. رقم تخمینی، عدد ۱۸.۸ میلیون یورو برای هر یک از این بازیکنان است.
در فهرستی که فرانس فوتبال به عنوان قدرتمندترین رسانه نوشتاری ورزشی جهان منتشر کرده، لیونل مسی، ستاره آرژانتینی «بارسلونا» با قرارداد ۱۳۰ میلیون یورو درآمد در سال، در رده نخست قرار گرفته است. پس از او، کریستیانو رونالدو با ۱۱۳ میلیون یورو دریافت سالیانه از باشگاه «یوونتوس»، در رده دوم به چشم می‌خورد.
این ارقام البته درآمد بازیکنان از باشگاه‌هایی است که با آنها قرارداد دارند. اما آن‌چه ستاره‌های فوتبال جهان از قِبَلِ اسپانسرها کسب میکنند، درآمد آنها را به مراتب بالاتر می‌برد؛ برای نمونه، کریستیانو رونالدو در سال ۲۰۰۳ قراردادی به ارزش یک میلیارد پوند به صورت مادام‌العمر با کمپانی «نایکی» امضا کرد. او براساس این قرارداد، موظف شد تا زمانی که در قید حیات است، هم از تجهیزات و لباس‌های ورزشی این کمپانی استفاده کند و هم این‌که با هیچ کمپانی تولیدی لباس دیگری برای پوشش و استفاده یا تبلیغات وارد مذاکره نشود.
رونالدو با شرکت‌های «تگ هویر» (Tag Heuer)، «ساکور برادرز» (Sacoor Brothers)، «جورجیو آرمانی»، محصولات پتروشیمی «کاسترول» و هدفون‌های «مانستر» (Monster) هم برای تبلیغات قرارداد بسته است.
در مورد لیونل مسی نیز همین وضعیت صادق است. درآمد یک سال ستاره آرژانتینی در پایان سال ۲۰۱۸ از اسپانسرهایش، رقمی معادل ۲۲.۹۷ میلیون یورو بود. مسی با کمپانی‌های «ژیلت»، «تاتا موتورز»، «پپسی» و شرکت «EA» که مشهورترین سازنده بازی‌های کامپیوتری است، قرارداد تجاری دارد.
در گزارش فرانس فوتبال با سایر گران قیمت‌ترین‌های فوتبال جهان هم آشنا می‌شویم. «نیمار جونیور» با ۹۱.۵ میلیون یورو در رده سوم است. «آنتونیو گریزمان» با ۴۴ میلیون یورو، «گرت بیل» با ۴۰.۲ میلیون یورو، «آندریاس اینیستا» با ۳۳ میلیون یورو، «الکسیس سانچز» با ۳۰.۷ میلیون یورو، فیلیپه کوتینیو با ۳۰ میلیون یورو، «آزکوئل لاوتزی» با ۲۸.۳ میلیون یورو و «لوییز سوارز» با ۲۸ میلیون یورو، در رده‌های چهارم تا ششم پردرآمدترین بازیکنان فوتبال جهان قرار گرفته‌اند.
این فهرست نه براساس کنجکاوی و جست‌وجوی خبرنگاران فرانس فوتبال که برپایه انتشار دقیق باشگاه‌ها از ارقام قراردادی بازیکنان منتشر شدهاند. مجله فرانس فوتبال این فهرست را جمع‌آوری کرده و سپس سایت FourFourTwo جزییاتی را به فهرست منتشر شده افزوده است.
باشگاه‌ها و اسپانسرها موظف هستند رقم دقیق قرارداد با بازیکنان فوتبال و ستاره‌های ورزش را اعلام کنند. بخشی از این اجبار قانونی به دلیل مشخص شدن میزان مالیات‌ها است.
اما در فوتبال ایران اوضاع کمی فرق میکند. داستان قرارداد بازیکنان فوتبال ایران با باشگاه‌ها را می‌توان از صفحات آخرش خواند؛ برای نمونه، سال ۱۳۹۴ وزارت ورزش و جوانان تصمیم به شفاف‌سازی ارقام قرارداد و دستمزدهای سالیانه بازیکنان فوتبال ایران گرفت. همان زمان «حنیف عمران‌زاده»، بازیکن وقت «استقلال» در واکنش به تصمیم «محمود گودرزی»، وزیر وقت ورزش گفت: «اگر قرار است رقم قرارداد ما اعلام شود، بهتر است رقم قرارداد شخص وزیر ورزش و رییس فدراسیون را هم علنی اعلام کنند.»
تیرماه سال ۱۳۹۵، بار دیگر محمود گودرزی روی تصمیم خود برای اعلام رسمی قرارداد بازیکنان ایران پافشاری کرد. اما «علی کفاشیان»، نایب رییس فدراسیون فوتبال ایران گفت رقم قرارداد هر بازیکنی یک راز است که فاش کردن آن می‌تواند به پیگرد قانونی منجر شود.
علی کفاشیان البته اشاره نکرد که براساس کدام بند از کدام کتاب قانون فاش شدن ارقام قراردادها می‌تواند منجر به پیگرد قانونی شود. اما مشابه همین ادعا را پیش‌تر «امیر قلعه‌نویی» هم به زبان آورده بود.
خردادماه سال ۱۳۹۳، سرمربی وقت استقلال در پی انتشار جزییات قراردادش با این باشگاه، ادعا کرد که مدعی‌العموم قصد شکایت از رسانه فاش کننده قراردادش را دارد. قلعه‌نویی البته توضیح نداد که منظورش از مدعی‌العموم چه کسی است اما خبری از شکایت هم نشد.
مهم‌ترین دلیل باشگاه‌ها، بازیکنان و مربیان برای پنهان ماندن ارقام قراردادشان، فرار مالیاتی است. فروردین‌ماه سال ۱۳۹۶، وب‌سایت «اقتصاد برتر» لیگ برتر فوتبال ایران را «بهشت فوتبالیست‌ها» نامید و آن را «اتوبان بدون توقف برای فرارهای مالیاتی» لقب داد.
ارقام مالیاتی بازیکنان فوتبال جهان در کشورهای اروپایی متفاوت هستند؛ برای نمونه، لیونل مسی در اسپانیا و براساس قوانین مالیاتی این کشور باید ۵۲.۲ درصد از مبلغ قراردادش را به عنوان مالیات پرداخت کند. این رقم مالیاتی در کشورهای دیگر اروپا متفاوت است؛ مثلا بازیکنان «بوندس‌لیگا» آلمان ۴۷.۴۷ درصد، در لیگ برتر انگلیس ۴۵ درصد، در سری A ایتالیا ۴۵درصد و در «لوشامپیونه» فرانسه ۴۵ درصد است. کشورهای روسیه و اکراین با ۱۳ و۱۷ در صد کمترین میزان مالیات را برای بازیکنان فوتبال شاغل در کشورشان در نظر گرفته‌اند.
تاسف‌بارترین قانون موجود در فوتبال ایران، قانونی است که پایه‌گذارش «علی دایی» بود. او نخستین شخصیت ورزش ایران شد که از باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال خواست تا رقم مالیاتی خود را پرداخت کنند. نخستین بار سال ۱۳۸۲ و زمانی که با «اکبر غمخوار»، مدیرعامل وقت باشگاه «پرسپولیس» به مذاکره نشست، او را مجاب کرد که در قراردادش ذکر کند تمامی مالیات او بر عهده باشگاه خواهد بود.
پس از آن هم در قامت مربی همین رفتار را در «سایپا»، پرسپولیس، تیم ملی و «صبا» تکرار کرد. «برانکو ایوانکوویچ» و «کارلوس کی‌روش» هم تمامی رقم مالیات خود را برعهده فدراسیون فوتبال ایران گذاشتند. همین حالا پرداخت مالیات «وینفرد شفر» بر عهده باشگاه استقلال است.
این قانون وارونه البته فقط شامل حال مربیان خارجی نیست. «مهدی رحمتی» فروردین ماه سال ۱۳۹۷ با انتقاد از مدیریت باشگاه استقلال گفته بود: «این که در حساس‌ترین روزها به ما استرس وارد میشود، درست نیست. من مطلع شدم که باشگاه مالیات من را پرداخت نکرده و ممکن است ممنوع الخروج شوم.»
در حقیقت، بازیکنان فوتبال ایران هیچ واهمه‌ای از علنی شدن این‌که مالیاتی بر درآمدهای کلان خود نمی‌پردازند هم ندارند.
«مجید جلالی» که با القابی مانند «مرد اخلاق» و «آقای معلم» شهره شده است، سال ۱۳۹۶ در مورد پرداخت مالیات مربیان فوتبال ایران گفته بود: «در اروپا به مربیان بابت پرداخت ۴۵ درصد مالیات، خدماتی هم مانند امنیت شغلی، بیمه عمر و پنج سال بیمه بیکاری درصورت بدون تیم ماندن تعلق می‌گیرد. اما درفوتبال ما هیچ خدماتی وجود ندارد.»
درصد مالیات بازیکنان و مربیان فوتبال ایران ۴۵ درصد است. یعنی فدراسیون فوتبال در قبال قرارداد ۹۰۰هزار دلاری کارلوس کی‌روش از تیرماه تا دی‌ماه سال گذشته باید ۴۰۵ هزار دلار پرداخت کند. با این وجود، سازمان بازرسی کل کشور هنوز به صورت دقیق نمی‌داند درصدی که برای قرارداد بازیکنان دریافت میکند، واقعی است یا نه.
۱۶ فروردین ماه سال ۱۳۹۳، این سازمان در بیانیه‌ای خطاب به سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال ایران اعلام کرد در صورتی که مدیران فوتبال کشور رقم قرارداد بازیکنان و مربیان را غیرواقعی اعلام کنند، به دو سال زندان محکوم خواهند شد.
تا امروز هیچ مدیری به دو سال زندان محکوم نشده است؛ برای نمونه، سال ۱۳۹۰ مهدی رحمتی با قراردادی به ارزش ۶۶۶ میلیون و ۶۶۶ هزار و ۶۶۶ تومان، گران‌قیمت‌‌ترین بازیک تاریخ «لیگ برتر» لقب گرفت. اما کمتر از یک سال بعد از باشگاه استقلال خبر رسید که رقم واقعی قرارداد رحمتی بیش از یک میلیارد تومان است.
راهکار بازیکنان و مربیان برای عقد قرارداد آرام آرام لو رفت. بازیکنانی که امروز با باشگاه‌های متمول وارد مذاکره می‌شوند، ابتدا مابهالتفاوت رقم واقعی و توافق شده با آن‌چه قرار است به فدراسیون فوتبال اعلام و در سازمان لیگ ثبت شود را به صورت نقد دریافت میکنند، بعد پای قراردادی که ارزشی کمتر از رقم توافق شده دارد را امضا می‌زنند.
یکی از مواردی که در آغاز فصل جاری لیگ برتر می‌توانست نمونه‌ای عینی از این روش باشد، تمدید قرارداد «وحید امیری»، ستاره سابق پرسپولیس بود. این باشگاه به وحید امیری پیشنهاد تمدید قرارداد ۴.۵ میلیارد تومانی داد اما رقمی که امیری می‌خواست، نزدیک به هفت میلیارد تومان برای پرسپولیس تمام می‌شد. «حسین هدایتی» که این روزها درگیر پرونده‌های فساد اقتصادی است، پذیرفته بود بخشی از رقمی را که به سازمان لیگ اعلام نمی‌شود، به وحید امیری پرداخت کند.
با این حال، گا4ه و بیگاه ارقامی از قراردادهای واقعی بازیکنان فوتبال ایران منتشر میشود؛ ارقامی که نشان می‌دهند کدام بازیکنان ایرانی گران‌قیمت‌‌ترین‌ها هستند.
لقب گران‌قیمت‌‌ترین بازیکن تاریخ فوتبال ایران در اختیار «علیرضا جهانبخش» است. او با قراردادی که در نهایت بیش از ۲۰ میلیون پوند برای باشگاه «برایتون» انگلستان تمام شد، از لیگ هلند وارد لیگ برتر شد. جهانبخش با ارزش ۱۶ میلیون و ۲۰۰ هزار پوند، گران‌ترین فوتبالیست ایران است.
پس از علیرضا جهانبخش، از بین بازیکنان ایران می‌توان به «علیرضا بیرانوند» اشاره کرد؛ بازیکنی که باشگاه پرسپولیس مدعی است با رقمی نزدیک به یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان با او برای یک فصل به توافق رسیده بود اما سایت «ترانسفرمارکت» رقم واقعی ارزش این بازیکن را سه میلیون و ۱۵۰ هزار پوند انگلستان اعلام میکند. بعید است باشگاه پرسپولیس توانایی پرداخت چنین رقمی را داشته باشد. اما آن‌چه مسلم است، قرارداد بیرانوند با پرسپولیس نه یک ساله بوده و نه چنین رقم‌هایی داشته است. این باشگاه مردادماه سال ۱۳۹۷ با وعده ۱۷ میلیارد تومان، با علیرضا بیرانوند قراردادی سه ساله امضا کرد.
«سردار آزمون»، مهاجم تیم ملی ایران بهمن ماه سال گذشته با رقم ۱۲ میلیون دلار، به باشگاه «زنیت» روسیه پیوست. این قرارداد که سه سال و نیم زمان دارد، سردار را به یکی از گران‌ترین بازیکنان فوتبال ایران بدل کرد.
سایت ترانسفرمارکت ارزش «پیام نیازمند»، دروازه‌بان «سپاهان» اصفهان را حدود ۱۳ میلیارد تومان اعلام اما باشگاه سپاهان رقم قرارداد او را کمتراز ۱.۵ میلیارد تومان ثبت کرده است. نیازمند به خبرگزاری «تسنیم» گفته بود: «شایعه شده که من دو میلیارد تومان از سپاهان گرفته‌ام. اگر سپاهان هم می‌خواست این رقم را به من پرداخت کند، قبول نمی‌کردم. این مبلغ بیشتر از توانایی من است.»
همان زمان «مجید جلالی»، مربی وقت «پیکان» اعلام کرده بود نیازمند پیشنهاد یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی پیکان برای تمدید قرارداد را رد کرد و به اصفهان رفت.
«امید ابراهیمی» با عقد قرارداد دو ساله، به «الاهلی» قطر پیوست. او طبق قراردادش در سال اول، ۷۰۰ هزار دلار دریافت کرد و سال دوم در صورت توافق برای تمدید، ۳۰ درصد به این مبلغ افزوده میشود.
مردادماه سال گذشته هم نشریه سوئدی «آفتون بلادت» مدعی شد رقم قرارداد باشگاه «آمیان» فرانسه با «سامان قدوس» ۵.۷ میلیون یورو است. پیش از این فقط «الکساندر ایزاک» و «زلاتان ابراهیموویچ» با مبالغ بیشتر، از لیگ سوئد به لیگهای دیگر رفته بودند.
یکی از گران قیمت‌ترین باشگاه‌های فوتبال ایران اما «تراکتورسازی» تبریز است؛ برای نمونه، «احسان حاج صفی» با باشگاه «المپیاکوس» یونان قراردادی دو ساله داشت. پس از ابراز تمایل تراکتورسازی برای در اختیار گرفتن این بازیکن، باشگاه یونانی مبلغ رضایت نامه حاج صفی را ۵۰۰ هزار یورو تعیین کرد. با توجه به قیمت یورو در آن زمان که رقمی نزدیک به ۱۲ هزار تومان بود، تراکتورسازی برای آزاد کردن احسان هفت میلیارد تومان هزینه کرد.
پانزدهم مردادماه سال 13۹۷، روزنامه «ایران» در گزارشی پیرامون رقم قرارداد «اشکان دژاگه» و «مسعود شجاعی» که به تراکتورسازی تبریز پیوسته بودند، نوشت: «با هیچ معیاری نمی‌توان رقم اعلام شده از سوی مدیران باشگاه تراکتورسازی برای خرید شجاعی و دژاگه را قبول کرد. رقم واقعی این دو بازیکن یک و نیم میلیارد تومان برای یک فصل نیست و قطعا مدیرعامل ثروتمند باشگاه تراکتورسازی تبریز باید سرکیسه را خوب شل کرده باشد که این دو بازیکن راضی به حضور در تیمش شده باشند.»
طبق ادعای روزنامه ایران، هر یک از این بازیکنان ۸۵۰ هزار دلار برای یک فصل از «محمدرضا زنوزی»، مدیرعامل باشگاه تراکتورسازی دریافت کرده‌اند. با رقم کنونی دلار، این رقم بیش از ۱۱ میلیارد تومان برای هر بازیکن است.
«وحید امیری»، ستاره تیم ملی ایران در جام جهانی هم با رقم ۷۵۰ هزار دلار در سال اول و ۶۵۰ هزار دلار در سال دوم، به باشگاه «ترابوزان اسپور» ترکیه پیوست.
قیمت‌های بازیکنان و مربیان در فوتبال ایران روز به روز در حال افزایش هستند. اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶، وقتی رسانه‌ها مدعی شدند که علی دایی با قراردادی به ارزش ۱.۶ میلیارد تومان، سرمربی سایپا شده است، «رضا درویش»، مدیرعامل این باشگاه گفت: «قطعا رقم قرارداد علی دایی بیش از این رقم است. ما مبلغی را برای او در نظر می‌گیریم که در شان علی دایی باشد.»
مشخص نیست شان مردی که تیمش را در بهترین حالت فصل جاری روی رده هفتم جدول نشانده، از دیدگاه رضا درویش چه قدر بود اما دایی برای این فصل دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان از سایپا دریافت کرد.
مردادماه سال گذشته، «محمدرضا تابش»، مدیرعامل سپاهان در کمال صداقت رقم قرارداد امیر قلعه نویی را اعلام کرد. او گفت: «من با قلعه نویی دو و نیم میلیارد تومان قرارداد بستم و آپشنهای قهرمانی را در این قرارداد لحاظ کردم. ما بیشترین پول را در مجموعه‌مان به او دادیم.»
قرارداد «برانکو ایوانکوویچ» برای هر فصل ۸۰۰ هزار یورو تعیین شده و قرارداد «وینفرد شفر» برای هدایت استقلال نیز ۷۵۰ هزار یورو است. این مبالغ، جدا از پاداش بردها، صعودها و موفقیت‌های لیگ و آسیا خواهد بود. مالیات این مربیان را هم باشگاه‌های آنها پرداخت میکنند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر