close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
فرهنگ

یک دستور آشنا: زنان نمی توانند در ارکستر سمفونیک ساز بزنند

۱۴ آذر ۱۳۹۴
شیما شهرابی
خواندن در ۶ دقیقه
یک دستور آشنا: زنان نمی توانند در ارکستر سمفونیک ساز بزنند
یک دستور آشنا: زنان نمی توانند در ارکستر سمفونیک ساز بزنند

 

همه چیز آماده است؛ صندلی‌ها چیده شده اند و قرار است تا یک ربع دیگر ارکستر سمفونیک تهران سرود ملی را روی صحنه اجرا کند. اما یک ربع مانده به اجرا، اعلام می‌شود که نوازندگان زن نمی‌توانند روی صحنه حاضر شوند.

این واقعه آشنا این بار در اختتامیه «لیگ جهانی کشتی آزاد» که هفته گذشته برگزار شد، رخ داده است. در این مراسم قرار بود ارکستر سمفونیک تهران سرود ملی، سرود «ای ایران» و قطعه‌ای به نام «علمدار» را اجرا کند اما دقایقی پیش از اجرا از حضور نوازندگان زن روی صحنه جلوگیری کردند.

«سارا» یکی از نوازندگان ارکستر سمفونیک است. او به «ایران وایر» می‌گوید: «وقتی همراه ارکستری برای برگزاری کنسرت به شهرستان‌ها می‌رویم، انتظار این برخورد را داریم و بارها شده که در شهرستان‌ها به خانم‌های نوازنده اجازه‌ اجرا داده نشده و یک نوازنده آقا جای ما نشسته تا کنسرت برگزار شود. اما این‌که در تهران و برای اجرای ارکستر سمفونیک تهران که نوازندگان خانم زیادی دارد، چنین شرطی را عنوان کنند، کمی دور از ذهن و گیج کننده بود.»

«علی رهبری»، رهبر و مدیرهنری ارکستر سمفونیک هم به «ایران وایر» می‌گوید: «چند دقیقه مانده به اجرا گفتند خانم‌ها نباید روی صحنه حضور داشته باشند. من گفتم این اهانت به خانم‌های نوازنده است و ما بدون حضور آن‌ها روی صحنه حاضر نمی‌شویم. اما چند دقیقه بعد حرف‌شان کاملا عوض شد و گفتند خانم‌ها اصلا نباید در ارکستر ساز بزنند و اجرا باید بدون حضور خانم‌های نوازنده برگزار شود. ما هم از برگزاری اجرا خودداری کردیم.»

علی رهبری نمی‌داند این دستور از سوی چه کسانی صادر شده و فقط  به پی گیری‌های رسول خادم برای برطرف شدن مشکل اشاره می‌کند: «آقای خادم تلاش زیادی برای حل این مشکل کردند اما متاسفانه به جایی نرسید.» 

«رسول خادم»، رییس فدراسیون کشتی است و  او ارکستر سمفونیک تهران را برای اختتامیه لیگ جهانی کشتی آزاد دعوت کرده بود.
از سوی دیگر، سومین قطعه‌ای که قرار بود ارکستر سمفونیک تهران در اختتامیه اجرا کند، پسر 16 ساله خادم، «پوریا خادم» ساخته است؛ قطعه «علم‌دار» که به شرح آخرین لحطات زندگی حضرت عباس در روز عاشورا می‌پردازد.
پوریا خادم نوازندگی را از کودکی شروع کرده و حالا قطعه‌ای ساخته که توسط علی رهبری، رهبر ارکستر سمفونیک تهران که به سخت‌گیری شهره است، اجرا می شود.

برخی خبرهای تایید نشده اشاره دارند رسول خادم برای تهیه این قطعه، 90 میلیون تومان به ارکستر سمفونیک تهران پرداخته است. تماس «ایران‌وایر» با رسول خادم بی نتیجه است.

او بعد از این اتفاق، در نامه‌ای به «علی جنتی»، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آن چه اتفاق افتاده را شرح می‌دهد ولی در نامه‌اش از اجرای قطعه ‌ای که پسرش آن را آهنگ سازی کرده، اسم نیاورده و فقط به ممانعت از  اجرای سرود ملی توسط ارکستر سمفونیک تهران اشاره می‌کند. او در بخشی از این نامه می‌نویسد: «این موضوع با توجه به چیدمان صندلی و ابزار اجرای برنامه ارکستر مذکور در سالن، به شدت مورد کنجکاوی و اعتراض مردم علاقه‌مند حاضر در مسابقات، هم‌چنین میهمانان خارجی دعوت شده از 11 کشور جهان قرار گرفت و فضای نامناسبی را در سالن مسابقات ایجاد کرد.»

او در پایان نامه خود عنوان می‌کند: «فدراسیون کشتی در نظر دارد در مراسم بین المللی افتتاحیه "جام جهان‌پهلوان تختی" که با حضور چندین کشور خارجی از نقاط مختلف جهان در دی ماه سال جاری در تهران برگزار می‌شود، از ارکستر سمفونیک برای اجرای سرود جمهوری اسلامی ایران و قطعه‌ای در خصوص پهلوانی و جهان‌پهلوان تختی دعوت به عمل آورد. لطفاً دستور فرمایید در این خصوص نیز اقدامات و هماهنگی‌های لازم مبذول گردد تا انشالله دیگر شاهد ممانعت از اجرای سرود جمهوری اسلامی ایران توسط ارکستر سمفونیک جمهوری اسلامی ایران در مسابقات بین‌المللی که میزبان آن فدراسیون کشتی جمهوری اسلامی ایران است، نباشیم.»

خادم هم در نامه‌اش به این موضوع که چه کسانی از اجرای ارکستر سمفونیک جلوگیری کردند، اشاره نمی‌کند اما «حسین نوش‌آبادی»، معاون پارلمانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سخن گوی وزیر ارشاد در گفت‌و‌گو با سایت «موسیقی ما» می‌گوید: «برای اجرای سرود ملی توسط ارکستر سمفونیک تهران مجوز صادر شده بود و وزارت ورزش و جوانان نیز در جریان کامل ماجرا قرار داشت. اما متاسفانه مانع از اجرای سرود ملی شدند با این تفکر که قرار است خانم‌هایی که در ارکستر ساز می‌زنند، به عنوان تماشاگر، مسابقات را نیز ببینند در حالی که از ابتدا چنین قراری نبوده است. آن‌ها تنها قرار بود سرود ملی را برای تهییج مخاطبان و هم‎چنین ورزش‎کاران اجرا کنند. اما کسانی که مانع از اجرای برنامه شده‌اند، این مساله را نمی‌دانستند و تفکر دیگری درباره‌ حضور آن ها به عنوان تماشاگر داشتند.»

ورود خانم‌ها به استادیوم و حضور آن‌ها در عرصه موسیقی از مهم ترین چالش‌های دولت حسن روحانی در حوزه زنان بوده است. داستان ورود زنان به استادیوم که مثنوی هفتاد من است و قصه زنان نوازنده و خواننده هم کم تر از آن نیست. حالا هر دو موضوع کنار هم قرار گرفته و اجرای ارکستر سمفونیک تهران را برای اختتامیه لیگ جهانی کشتی آزاد منحل کرده است.

در دو سال گذشته برخوردهای زیادی با گروه‌های موسیقی و تک‌خوانی زنان انجام شده است؛ کنسرت‌های زیادی لغو شده و نوازندگان خانم بارها حذف شده‌اند. «حسین علیزاده»، آهنگ‌ساز و نوازنده معروف تار شهریور سال گذشته به شکل علنی به این موضوع انتقاد کرد: «در گذشته تنها در چند شهر خانم‌ها اجازه حضور روی صحنه نداشتند اما در حال حاضر تقریبا در بسیاری از شهرها گفته شده در گروه، نوازنده خانم نباشد. اخیرا در کنسرتی که با گروه "هم‌آوایان" در گرگان اجرا کردیم نیز این مساله مطرح شد و این رویکرد در طول زمان منجر به حذف بانوان از عرصه موسیقی می‌شود.»

خبرگزاری «ایسکانیوز» هم پیش از این خبر از ممنوعیت حضور نوازندگان زن در گروه‌های موسیقی در شهرهای اصفهان، تبریز، ارومیه، زنجان، گرگان، تمامی شهرهای استان خراسان، برخی از شهرهای خوزستان و ... داده است.

«علیرضا قربانی»، یکی از خوانندگانی است که بارها این تجربه را در کنسرت‌های شهرستان‌ها از سر گذرانده است. او با ابراز تاسف از جلوگیری از اجرای ارکستر سمفونیک به خاطر حضور نوازندگان خانم به «ایران‎وایر» می‌گوید: «من واقعا نمی‌دانم خانم‌ها به چه جرمی از صحنه موسیقی کنار گذاشته می‌شوند. فقط جرم‌ آن ها جنسیت‌شان است؟»

او با اشاره به این‌که همیشه خانم‌های نوازنده شوونات اسلامی را به طور کامل رعایت می‌کنند، می‌گوید: «این یک نوع بی عدالتی و تبعیض است و حذف خانم‌ها از جریان موسیقی لطمه بزرگی به موسیقی می‌زند.»

سارا لحظاتی را که بدون اجرا مجبور به ترک سالن می‌شود، فراموش نمی‌کند: «حس و حالم شبیه از دست دادن یک عزیز است. یک نوع یاس و ناکامی همه وجودم را می‌گیرد. قبل از اجرا هم پر از استرس هستم. اضطراب قبل از اجرا یک طرف، استرس حذف به جرم این که زن هستیم یک طرف دیگر. این فقط حال من نیست، خیلی از نوازندگان زن این حس ‌ها را تجربه می‌کنند.»

کمی مکث می‌کند و می‌گوید: « کاش زن نبودم و کاش در ایران زندگی نمی‌کردم، آن وقت شاید این همه سال موسیقی خواندن به دردم می‌خورد.»

از بخش پاسخگویی دیدن کنید

در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید

صفحه پاسخگویی

ثبت نظر

بلاگ

گفت‌وگو با «علی‌جان علی‌جانپور» بخش اول

۱۳ آذر ۱۳۹۴
ادبیات و شما
خواندن در ۵ دقیقه
گفت‌وگو با «علی‌جان علی‌جانپور» بخش اول