دخترک تنها ۱۳ سال داشت که از پشت میز و نیمکت مدرسه نشست بر تخت عروسی. فرزند آخر یک خانواده شش نفری بود و یک خواهر و دو برادر بزرگ‌تر داشت. سه سال بعد از ازدواج، در ۱۶ سالگی برادر ۱۹ سالهاش اقرار کرده که گلویش را به خاطر سوءظن و احتمال داشتن رابطه عاشقانه با مرد دیگری، عمیق بریده و او را کشته است.
این ماجرا، برشی از یک زندگی در گذشتههای دور نیست. هفته گذشته «ایران‌وایر» از قتل زن جوانی در روستای «فدافن» شهرستان کاشمر خبر داد؛ قتلی که اگر چه صحتش از سوی چند منبع موثق تایید شد اما جزییات زیادی از ماجرا فاش نشده بود.
یک منبع مطلع حالا به «ایران‌وایر» می‌گوید این دختر جوان بیشتر قربانی جهل و ناآگاهی خانواده خود شده است تا مشکلات اجتماعی: «این دختر در یک خانواده قصاب و گوسفنددار به دنیا آمده و بزرگ شده است. اصلا به همین دلیل روش انتخابی برادرش برای قتل، بریدن حلق بوده است؛ یک برش عمیق روی حلق بی این که سر از تن جدا شود اما درجا به مرگ منجر شود.»
این منبع آگاه در پاسخ به این که چرا این خبر در هیچ رسانه محلی یا ملی بازتاب داده نشده است، می‌گوید: «به باور من، چند علت مهم دارد؛ اول این که رسانه مستقل و حرفهای در منطقه وجود ندارد. دوم این که ماجرا از اهمیت خاصی برای رسانههای ملی و بزرگ‌تر برخوردار نیست. نکته دیگر این که این اتفاق در هیاهوی تعطیلات نوروز و همزمان با سیلابها در ایران اتفاق افتاد و طبعا پوشش خبری حوادث دیگر برای رسانهها در اولویت بود. البته مخفی کاری شدید از سوی مقامات قضایی و خانواده مقتول هم بسیار در مسکوت ماندن ماجرا موثر بوده است.»
در میان افرادی که صحت این قتل را تایید میکردند، روایت‌ها متفاوت بودند. برخی از نقش دو برادر در قتل خواهر جوان خود به واسطه ضرب و شتم او خبر میدادند. برخی اما میگفتند برادر زن جوان به تحریک همسر زن و با ظن داشتن ارتباط پیامکی با مرد دیگری او را با ضربه کاری کارد از پای درآورده است.
فرد مطلعی که با «ایران‌وایر» گفتوگو کرده، در خصوص روایتهای مختلفی که در منطقه برای این قتل دهان به دهان گفته شده است، می‌گوید: «روایت‌ها از ابتدا مختلف بودند. خانواده این دختر شایعه کردند فرزندشان خودکشی کرده است اما یکی از انگیزه‌های قتل این دختر جوان توسط برادرش علاوه بر ظن رابطه نامشروع، این بوده که او به دستورات برادرش توجه نمی‌کرده است.»
او همچنین اضافه می‌کند: «تاجایی که من مطلع هستم، همسر هیچ نقشی در این جریان نداشته است. برادر کوچکتر مقتول به صورت تصادفی و غیرمستقیم زمزمهای از رابطه خواهر با مرد غریبهای میشنود، آنهم صرفا تلفنی و پیامکی. همین منجر به بروز این فاجعه شده است.»
به نظر می‌رسد ازدواج در ۱۳ سالگی در روستای فدافن کاشمر امر عجیب و غریبی نیست. یک جامعهشناس در گفتوگو با «ایران‌وایر» تایید می‌کند تعداد زیادی از دختران این روستا در سال‌های پایانی دبستان، یعنی کلاس‌های پنجم و ششم ازدواج می‌کنند و بیش از سه چهارم دانش‌آموزان مقطع متوسطه – کلاس‌های هفتم تا نهم- متاهل هستند.»
پدیده «کودک همسری» یا ازدواج دختران و پسران زیر سن بلوغ، یکی از آسیبهای اجتماعی در ایران است. میثاقهای حقوق بشری بینالمللی افراد را تا سن ۱۸ سال تمام به عنوان کودک به حساب آورده و اعمال قوانین کیفری و ازدواج دختر و پسر زیر این سن حداقلی را مصداق خشونت دانستهاند.
«طبیه سیاوشی»، یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در طول دو سال گذشته از تلاش برخی همکاران خود برای بالا بردن سن قانونی ازدواج دختران تا ۱۵ سال در ایران و مقاومت برخی آقایان در برابر این روند سخن گفته است؛ موضعی که نشان میدهد پدیده کودک همسری از سوی جناح اصلی قدرت نه تنها به عنوان یک آسیب شناخته نمی‌شود که حتی آن را یک ارزش شرعی نیز تلقی می‌کنند.
گواه این مدعا، حساب‌های رسمی «ریحانه»، وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار«علی خامنه‌ای» است که با انتشار ویدیوهایی در فضای مجازی، به تبلیغ ازدواج زیر ۱۸ سال اقدام می‌کند. این کلیپ تاکید دارد که نباید به خاطر کنوانسیون‌های خارجی، شرایط ازدواج دختران زیر ۱۸ سال در ایران را تغییر داد.
در توضیح یکی از این کلیپها آمده است: «آمارها نشان می‌دهند اگر یک زوج آمادگی‌های روحی و جسمی لازم را داشته باشند، فواید ازدواج در شروع جوانی بیشتر است.»
منبع آگاهی که جزییات ماجرای قتل دختر جوان را برای «ایران‌وایر» فاش کرده است، در خصوص مجازات احتمالی مسبب این جریان با توجه به شرایط خانواده و منطقه می‌گوید: «به احتمال زیاد، قصاص برای قاتل منتفی است چون پدر مقتول، یعنی ولی دم، در قید حیات است.»
یک حقوقدادن با تایید منتقی بودن احتمالی قصاص برای قاتل در این پرونده می‌گوید: «اگر خانواده رضایت بدهد، مطابق ماده ۳۵۱ "قانون مجازات اسلامی"، مجازات سه تا ۱۰سال حبس در انتظار قاتل خواهد بود. اما چون دادگاه کیفری یک، مستقر در کاشمر محاکمه را انجام خواهد داد، احتمالا حداقل مجازات برای قاتل منظور می‌شود.»
چندی قبل سخنان دختری ۱۲ ساله در استان خراسان رضوی از ماجرای ازدوجش با مردی ۴۸ ساله که پیش از او صاحب دو زن و فرزند بوده است، منتشر شد: «۱۰ ساله بودم که پدرم کیف مدرسهام را به گوشه اتاق پرت کرد و دیگر اجازه تحصیل به من نداد. او معتقد بود دختر نیازی به درس خواندن ندارد و باید راه و رسم شوهرداری و خانهداری را بیاموزد. او میگفت دختر تا اندازهای که بتواند بخواند و بنویسد باید تحصیل کند تا سیاه و سفید را از یکدیگر تشخیص بدهد. او با همین تفکر مانع از ادامه تحصیل دیگر خواهرانم شد چرا که معتقد بود دختر باید با چشم و گوش بسته ازدواج کند! این گونه بود که من هم مانند دیگر خواهرانم در کلاس پنجم ابتدایی ترک تحصیل کردم و مشغول به خانهداری شدم.»
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در آخرین گزارش خود در این‌باره اعلام کرده است سالانه حداقل ۴۰ هزار دختر ۱۰ تا ۱۴ ساله در ایران ازدواج می‌کنند. این تعداد در حالی است که تعداد زیادی از ازدواج کودکان در کشور غیررسمی انجام می‌شوند و ثبت نمی‌شوند. سرنوشت‌‌های تلخ بسیاری از این کودکان هم از ترس آبرو، رسانه‌ای نمی‌شود.
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر