یلدا در کوچه‌های فقر

مروارید شیبانی، شهروند خبرنگار، لواسان 

یکی انار دانه کرده دست مردم می‌دهد و دیگری برش‌های هندوانه. یکی کیف‌های پارچه‌ای‌اش را به نمایش گذاشته و دیگری کلاه‌های دست‌بافش را. عده‌ای از بچه‌ها شطرنج بازی می‌کنند و گروهی پای میزهای فوتبال دستی ایستاده‌اند.

اینجا جشنواره «کهکشان راه مولوی» است که به‌منظور آشنایی مردم و خیرین با فعالیت‌های کودکان عضو جمعیت امام علی است و در این جشنواره مسابقات و فعالیت‌های مختلف که همگی گویای مهارت‌ها و توانایی‌ها بچه‌های عضو جمعیت است برگزار می‌شوند. مثل مسابقه شطرنج که در آن بچه‌های خانه مولوی که آموزش شطرنج را از سطوح مقدماتی تا پیشرفته یاد گرفته‌‌اند برای مخاطبین و حضار در جشنواره مساله روی صفحه شطرنج طرح می‌کنند و مهارت خود را در این زمینه به معرض نمایش می‌گذارند. برگزاری کنسرت موسیقی، تولید کاردستی هم جزو دیگر بخش‌های این جشنواره است.

«جمعیت دانشجویی امام علی»، یک سازمان مردم‌نهاد غیرسیاسی است که سال‌هاست در حوزه کمک به زنان و کودکان آسیب‌دیده فعالیت می‌کند.

این سازمان مردم‌نهاد در تهران ۱۳ خانه دارد و در شهرستان‌ها قریب به ۳۰ خانه؛ خانه‌هایی که مکان‌های امنی برای کودکان کار، کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست هستند.

جشنواره کهکشان راه مولوی را خانه ایرانی مولوی که یکی از ۱۳ خانه جمعیت دانشجویی امام علی در تهران است در باغ کتاب برگزار کرد. این جشنواره در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ#یلدا_در _کوچه_‌های_فقر معرفی شده است.

«لیلا»، یکی از بچه‌های روابط عمومی خانه مولوی است می‌گوید: «با توجه به اینکه جمعیت دانشجویی_امدادی امام علی یک سازمان مردم‌نهاد است که در تمام این سال‌ها فعالیت‌های انسان دوستانه خود را با کمک مردم و خیرین انجام داده است اما جمع‌آوری کمک‌های مردمی در این جشنواره در درجه دوم اهمیت قرار دارد بلکه با توجه به اینکه مراسم شب یلدا در خانواده‌های ایرانی معمولا رسوم خاصی دارد و با کیفیت بالایی برخوردار می‌شود. ما هم در خانه مولوی تصمیم گرفتیم دستاورد یک ترم بچه‌های خانه را در مراسمی یلدایی برای مردم به نمایش بگذاریم تا هم مردم با توانایی‌ها و فعالیت‌های بچه‌های خانه بیشتر و پررنگ‌تر آشنا بشوند و هم اعتمادبه‌نفس بچه‌ها بیشتر بشود و هم احساس کمبود همچنین مراسمی را درون خودشان نداشته باشند.‌«

عمده جمعیت تحت حمایت جمعیت امام علی را بچه‌های بی‌سرپرست و بدسرپرست و کودکان کار و زباله‌گرد و زنان سرپرست خانواده تشکیل می‌دهند در این جشنواره زنان سرپرست خانوار محصولات خود را که روبالشی و محصولات دستی و بافتنی هست برای فروش آورده‌‌اند. بچه‌ها هم هرکدام به سهم خود تمام تلاش خود را برای تحریک مخاطبان به خرید این محصولات از خانم‌های سرپرست خانوار انجام می‌دهند.

لیلا می‌گوید: «با توجه به اینکه محله مولوی نسبت به برخی محله‌های دیگر تهران مثل دروازه غار و لب خط وضعیت بهتری دارد بیشتر جمعیت خانه مولوی را هم کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست تشکیل می‌دهند و خانه ما به‌صورت ۲۴ ساعته نیست بلکه به‌محض آشنایی این بچه‌ها با خانه ما وارد فرآیند مشاوره می‌شوند و بسته به اینکه در چه شرایطی باشند چند جلسه با روانشناسان حاذق جلسات مشاوره برگزار می‌کنند و بعد تمام تلاش ما در خانه مولوی این است که بیشتر و بیشتر بچه‌ها را به سمت مسیر درست و آموزش هدایت کنیم و آن‌هایی را که مدرسه نرفته‌‌اند یا درس را رها کرده‌‌اند به سمت درس و مدرسه سوق دهیم. بچه‌ها تا ۵ بعدازظهر معمولا داخل خانه مولوی هستند آموزش‌ها و مهارت‌های مختلف یاد می‌گیرند، گاهی هم بعد از مدرسه می‌آیند و کلاس‌های تقویتی را داخل خانه مولوی می‌گذرانند.»

در جشنواره کهکشان راه مولوی دختران بزرگ‌تر که مهارت‌هایی مثل تولید و ساخت محصولات دست‌ساز مانند زیورآلات دارند به دو صورت حضور دارند هم امکان خرید محصولات آن‌ها توسط مردم هست و هم این دختران برای مخاطبانی که تمایل به یادگیری داشته باشند کلاس آموزشی برگزار می‌کنند.

لیلا می‌گوید: «ما در بین این بچه‌ها نابغه هم داریم مثلا امیرحسین ۱۲ ساله است و حافظ شاهنامه و حافظ کل قرآن است یا دختری در بین بچه‌های خانه مولوی است که امسال کنکور داد و در رشته میکروبیولوژی دانشگاه بهشتی قبول شده است. خیلی از پدر‌های این بچه‌ها تمایل به آمدن بچه‌هایشان به خانه مولوی ندارند چون این بچه‌ها معمولا بدسرپرست هستند و پدر، عمده بار زندگی را به دوش بچه می‌اندازد و تا جای ممکن از او سواستفاده می‌کند اما به‌محض آشنایی بچه‌ها با خانه مولوی آموزش‌هایی با حضور معلمان و روانشناسان جمعیت امام علی به بچه‌ها داده می‌شود تا با حقوق طبیعی خودشان بیشتر آشنا شوند.»

در گوشه‌‌ای دیگر از جشنواره کهکشان راه مولوی مسابقه کاپ کیک است و دختران خانه مولوی برای دیگر مخاطبان آموزش تهیه کاپ کیک گذاشته‌‌اند. بوی آرد و وانیل درهم‌پیچیده است و بچه‌ها لبخند می‌زنند.

 و بزرگ‌ترین و ملموس‌ترین اتفاق این جشنواره حال خوب بچه‌ها و مردم است.

لیلا می‌گوید: «بچه‌ها از این‌که مهارت‌هایی را که یاد می‌گیرند نشان دهند، خوشحال می‌شوند. هرکدامشان کلی برای امروز لحظه‌شماری کرده‌اند.»

یک برش هندوانه تعارف می‌کند و می‌گوید: سعی کردیم به‌رسم این روزها که همه از حال و هوای یلدا می‌گویند و عکس می‌گذارند و خوشحال‌اند ما هم کاری کنیم که بچه‌ها از یلدا خاطره‌ای خوب داشته باشند. اعتمادبه‌نفس پیدا کنند و در میان جمعیت تنها نباشند. لبخند می‌زند و می‌گوید: «یلدا در کوچه‌های فقیر این شکلی است و با میزهای آن‌چنانی خانه‌های اعیانی فرق دارد.»

مطالب مرتبط:
شب یلدا برای یک خانواده متوسط ایرانی چقدرآب می‌خورد؟
تقسیم شادی  در شب یلدا
«از خرید شب یلدا پشیمان شدیم از بس همه چیز گران بود»