دانیال دایان؛ شهروندخبرنگار
به تازگی و به دستور «مجیب‌الرحمان انصاری»، روحانی اهل سنت در افغانستان، چندین تابلوی تبلیغاتی پیرامون لزوم پوشش زنان در منطقه «گازرگاه»، در شمال شهر «هرات» نصب شدند که مورد انتقادات بسیاری قرار گرفتند؛ اقدامی که به تعبیر برخی از شهروندان افغانستان، اعلام حکومت موازی در این منطقه توصیف می‌شد.
اگرچه این تابلوها بعد از چند روز برداشته شدند اما بسیاری ابراز نگرانی کرده‌اند که نفوذ افراطگرایان در هرات قوی‌تر شده است و این مساله زندگی زنان را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
روی تابلوهای نصب شده، نوشته بود: «بی‌حجابی زن، از بی‌غیرتی مرد است.»
این تبلیغ، هم حجاب و هم مردسالاری حاکم بر افراطگرایان را برجسته می‌کرد. این تابلوها البته با هماهنگی ریاست سازمان حج و اوقاف هرات و مجیب‌الرحمان انصاری برداشته شدند.
«سیدمحمد شیرزادی»، رییس اداره حج و اوقاف هرات در گفت‌وگو با «ایران‌وایر»، توضیح داد مجموع هفت تابلو که در خصوص پوشش زنان نصب شده بودند، برداشته شده‌اند و قرار است به جای آن‌ها، چندین تابلو با مضمون «مبارزه با خشونت علیه زنان» نصب شود.
نصب این تابلوها که اتفاقا خشونت علیه زنان را تبلیغ می‌کردند، مورد انتقاد شهروندان و کنش‌گران ساکن هرات و دیگر شهرهای افغانستان قرار گرفت. بسیاری آن را «زن‌ستیزانه» و «توهین‌آمیز» خواندند و حکومت محلی هرات را به نرمش مقابل نصب این تابلوها و هم‌چنین در برابر مجیب‌الرحمان انصاری متهم کردند.
«کلثوم صدیقی»، از کنش‌گران حقوق زنان در هرات در همین رابطه به «ایران‌وایر» می‌گوید هر روز جریان‌های افراط‌‌گرا قدرت بیشتری می‌گیرند و این مساله باعث شده است که عرصه برای حضور زنان در اجتماع تنگ‌تر شود: «شماری از حلقه‌های متعصب در تلاش اشاعه دیدگاه‌های تندرو در هرات هستند. بیش از دو دهه می‌شود که فعالیت این جریان‌ها در هرات روز به روز افزایش پیدا کرده است. نصب بنرها در مورد حجاب زنان، نوعی از بی‌فرهنگی این مردان را می‌رساند و توجیهی دینی ندارد.»
بسیاری از کنش‌گران حقوق زنان معتقدند که دیدگاه‌های افراطی مجیب‌الرحمان انصاری با قرائت گروه «طالبان» از دین اسلام هم‌خوانی دارد. دوران روی کار بودن طالبان، یکی از خشونت‌بارترین دوره‌های افغانستان برای زنان بود. آن‌ها از رفتن به مدرسه محروم و حقوق پایه‌ای خود را نیز از دست داده بودند. انصاری هم عرصه فعالیت زنان را محصور در چهاردیواری خانه‌هایشان تعیین می‌کند.
از دیگر اقدامات او علیه زنان، می‌توان به کنفرانس خبری ۲۶ دی ۱۳۹۸ وی اشاره کرد که اجازه نداد زنان خبرنگار، این نشست را پوشش دهند: «امروز ما گفتیم خواهران این‌جا تشریف نیاورند تا بفهمند و بدانند که این اداره امر به معروف و نهی از منکر که به عزت و آبروی زنان جریان دارد، یکی از عزت‌های آن‌ها این است که همان کارهایی را که دین اسلام و شریعت برای‌شان تعیین کرده، انجام دهند.»
البته این اقدام انصاری، روز ۲۹ دی ۱۳۹۸ از سوی «سرور دانش»، معاون دوم رییس جمهوری افغانستان مورد انتقاد قرار گرفت. او گفت که این کار نقض «قانون اساسی»، «قانون رسانه‌ها» و هم‌چنین «قانون دسترسی آزاد به اطلاعات» است.
دانش هم‌چنین از علما، اساتید و نویسندگان خواست تا در مقابل چنین حرکت‌هایی، روشن‌گری کنند.
اما ناامنی برای زنان در افغانستان هم‌چنان در جریان است و حتی خبرنگاران هم از آن مصون نیستند.
«صنم نیکزاد»، یکی از گردانندگان تلویزیو‌های محلی هرات است که از سوی افراد ناشناس با ضربه‌های چاقو زخمی شده بود. او در گفت‌وگو با «ایران‌وایر»، این واقعه را چنین روایت می‌کند: «از دانشگاه به طرف خانه در حرکت بودم که دو نفر موتورسوار می‌خواستند با چاقو به گردن و چهره‌ام حمله کنند. اما خوش بختانه چاقو به دست من برخورد کرد و آن دو نفر فرار کردند. حکومت باید برای حفاظت از جان من کاری بکند. من نگران هستم که دوباره به جان من حمله شود.»
در پی شدت یافتن تهدید خبرنگاران و روزنامه‌نگاران زن در هرات و هم‌چنین تکرار خشونت علیه آن‌ها، «کمیته امنیت و مصونیت خبرنگاران» در هرات در حال تهیه فهرستی است که مسیر رفت‌وآمد خبرنگاران را به دفاتر کاری آن‌ها به ریاست امنیت ملی هرات بسپارد.
«عاطفه غفوری»، عضو این کمیته به «ایران‌وایر» می‌گوید: «پس از نصب تابلوهایی در خصوص پوشش زنان و ممنوعیت حضور زنان در کنفرانس خبری انصاری، زنان بیش از گذشته نگران تامین امنیت جانی خود هستند؛ به ویژه که جریان‌های افراطی قدرت بیشتری پیدا کرده‌اند.»
«مژگان انتطار»، از فعالان حقوق زنان در هرات هم با تایید این قدرت‌گیری افراطگرایان، به «ایران‌وایر» توضیح می‌دهد: «اگر دولت مقابل افراطگرایی در هرات نایستد، مشکل ایجاد می‌شود. دولت موظف است که جلوی فعالیت‌های طالبانی و افراطگرایی را بگیرد.»
کنش‌گران یکی از دلایل مهم رشد افراطگرایی در افغانستان را مدارس دینی می‌دانند. آمار اداره حج و اوقاف هرات نشان می‌دهد که ده‌ها مدرسه و مسجد در این استان در ثبت دولت نیستند. هرچند «عبدالقیوم رحیمی»، والی هرات می‌گوید که به زودی ثبت این مدارس و مساجد آغاز خواهد شد تا با نظارت جدی بر فعالیت‌های آن‌ها، جلوی افراطگرایی گرفته شود.
به شهادت بسیاری از کنش‌گران حقوق بشری در افغانستان، در برخی از این مدارس و مساجد برای گروه‌های تروریستی، به ویژه طالبان، سربازگیری می‌شود. آن‌ها معتقدند که عدم ثبت دولتی و نبود نظارت جدی بر این مساجد و مدارس، تهدیدی جدی برای امنیت افغانستان است.
در چنین شرایطی، برخی گروه‌های شهروندی اقدام به فعالیت‌های فرهنگی کرده‌اند تا بلکه بتوانند از جبهه دیگری مقابل افراطگرایی بایستند. چهارم دی ۱۳۹۸، گروهی از دختران و پسران در «کابل»، پایتخت افغانستان، در فضای باز مراسم نمایش لباس و مدل برگزار کردند. آن‌ها این اقدام خود را «تابوشکنی» و «مبارزه با افراطگرایی» توصیف کرده و گفته‌اند که مقصد بعدی، هرات خواهد بود.
در پی اعلام برگزاری این مراسم، «سیدمحمد شیرزادی»، رییس اداره حج و اوقاف هرات به «ایران‌وایر» گفت که برگزاری چنین مراسم‌هایی، خلاف قانون افغانستان است و از برگزاری آن ممانعت خواهد شد. به باور او، بیشتر شهروندان این استان مخالف برگزاری این مراسم هستند: «علمای دین مخالف برگزاری مدلینگ هستند. ریاست حج و اوقاف، اداره مسوول است و مانع برگزاری مدلینگ خواهد شد. خواست شمار کمی از مردم در مورد نمایش لباس زن و مردان نمی‌تواند بر دیگران تحمیل شود.»
پیش‌تر هم در هرات اقدام‌های مشابهی انجام شده و جلوی اجرای آوازخوانی مردان نیز گرفته شده بود. مجیب‌الرحمان انصاری هم کنسرت موسیقی «شفیق مرید»، یکی از مشهورترین آوازخوان‌های افغانستان را در هرات لغو کرده بود.
هرات مهم‌ترین شهر فرهنگی افغانستان محسوب می‌شود؛ استانی که به کانون توجه افراطگرایان دینی تبدیل شده است. حالا با قدرت‌گیری بیشتر گروه‌ها و اشخاص افراطی، شهروندان افغانستان نگران تقابل بیشتر میان این گروه‌ها با روشن‌فکران هستند. هم‌چنین بسیاری ابراز نگرانی کرده‌اند که دست‌آوردهای اندکی را که بعد از سقوط طالبان از حکومت کسب کرده‌اند، از دست بدهند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر