فعالان حقوق بشر و کنشگران زندانهای ایران، «حمید حاج جعفر کاشانی» را به عنوان فعال سیاسی و مدنی میشناسند. اما او در یک فضای موازی، به عنوان داور ملی ایران شناخته میشد. کسی که سابقه بازی در تیمهای پایه فوتبال ایران را داشت و البته بهصورت حرفهای زندگی خود را صرف داوری فوتبال و فوتسال کرد.
حمید کاشانی متولد هشتم فروردین ۱۳۶۱ است. پسری پنج ساله دارد که از سه سال قبل اجازه ملاقاتش را به او ندادهاند. تحصیلاتش را تا لیسانس تربیتبدنی ادامه داد و به بعد در دنیای فوتبال زندگی کرد. زندگیاش در فوتبال اما از نوجوانان بانک ملی آغاز شده بود؛ تیمی که «علی دوستی» مربیگریاش را برعهده داشت و ستارههایی مانند «مهدی مهدویکیا» را تحویل فوتبال ایران داد.
از سال ۱۳۸۳ وارد دنیای داوری شد. سال ۱۳۹۱ هم در رقابتهای لیگ برتر داوری کرد، اما ناگهان تصمیم گرفت از فوتبال به فوتسال برود. «مسعود عنایت»، رییس وقت کمیته داوران با تصمیمش مخالفت کرده بود. گفته بود به واسطه فیزیک بدنیاش باید در فوتبال بماند، ولی خودش قبول نکرد. استدلالش این بود که وقتی فوتسال ایران میان چهار تیم اول جهان است، داوری فوتسال هم باید در همان سطح قرار بگیرد. او خیلی زود تبدیل به داور ملی ایران شد.
اما زندگی او از سال ۱۳۹۵ تغییر کرد. حمید کاشانی به «ایرانوایر» میگوید: «فعالیتهای مدنی و حقوق بشری من از سال ۱۳۹۵ آغاز شد. در کمپین "نه به زندان، نه به اعدام" فعالیت میکردم. آن روزها هیچکس، حتی همسرم از فعالیتهای من اطلاعی نداشت و همهچیز پنهانی بود. الان هم افتخار میکنم که عضو ستاد "زندانیان را آزاد کنید" و همینطور عضو ستاد مردمی "مبارزه با کرونا" هستم.»
فعالیتهای پنهانی حمید کاشانی فقط یک سال دور از چشمها بود. او خرداد ۱۳۹۶ توسط اداره امنیت اطلاعات استان تهران دستگیر میشود: «پنج روز در بازداشتگاه اداره امنیت بودم. بعد از پنج روز مرا به وزارت اطلاعات تحویل دادند که یک ماه در بند ۲۰۹ زندان اوین تحت شدیدترین فشارهای روحی و بازجوییها قرار گرفتم. روزهای اول پیشنهاد همکاری دادند. وقتی به نتیجه نرسیدند تهدیدها را بیشتر کردند و گفتند باید مقابل دوربین صداوسیما بنشینی و اعتراف تلویزیونی بکنی. مواردی مانند اینکه از طریق دولت آمریکا و کشورهای اروپایی فریب خورده و حالا متوجه اشتباهش شده است. اما من قبول نکردم.»
او را بعد از یک ماه به بند عمومی زندان اوین منتقل میکنند. در دادگاه از برخی موارد اتهامی مانند اقدام علیه امنیت ملی یا براندازی تبرئه میشود. خودش به ایرانوایر میگوید که تمامی رفتارهایش بشردوستانه بوده و دلیلی برای پذیرش اتهامات بازجوها وجود نداشت: «قاضی مرا به ۹۱ روز حبس به دلیل تبلیغ علیه نظام متهم کرد که بعد از گذراندن این دوران هم آزاد شدم.»
بااینحال، همان دستگیری و بازداشت، باعث شد که فدراسیون فوتبال از هرگونه فعالیت داوری او جلوگیری کند. با این وجود، حمید کاشانی به فعالیتهای حقوق بشری خود ادامه داد تا اینکه سال ۱۳۹۷ بار دیگر در قائمشهر بازداشت شد. نهاد دستگیرکننده این بار سازمان «اطلاعات سپاه» بود.
«۱۵ روز در بازداشتگاه اطلاعات سپاه زیر فجیعترین شکنجەهای فیزیکی و روحی بازجوهای سپاه بودم. بعد از آن مرا به بازداشتگاه اطلاعات سپاه در ساری منتقل کردند و ۱۰ روز دیگر بازجوییها ادامه داشت.»
او میگوید در ساری، پیشنهادهای جدید برای همکاری با اطلاعات سپاه به او ارائه شده بود: «دادگاه انقلاب شهر ساری مرا از اتهام به جاسوسی و عضویت در گروه مجاهدین خلق تبرئه کرد. ولی در پایان دادگاه به من حکم سه سال زندان دادند. عناوین اتهامی هم توهین به رهبری و اقدام علیه امنیت ملی کشور بود. وقتی برای اجرای حکم به زندان قائمشهر رفتم سعی کردم در کمترین فرصت برای زندانیان کلاسهای آموزش حقوق شهروندی برگزار کنم. مهمترین هدفم این بود که روی زندانیانی تمرکز کنم که به مواد مخدر اعتیاد دارند. مطمئن بودم که میتوانم با برگزاری کلاسهای ورزشی و گفتاردرمانی آنها را تر ک بدهم. تا حدودی هم موفق شدم.»
اما کمی بعد، وقتی مسئولین زندان قائمشهر متوجه کلاسهای آموزشی این داور میشوند، با او برخورد میکنند: «برایم عجیب بود. ابتدا مرا بردند و به شدت کتک زدند. بعد دستورالعمل دادند که هیچ زندانی حق تماس و معاشرت با مرا ندارد.»
اواخر تیر ۱۳۹۸ وضعیت حمید کاشانی در زندان قائمشهر پیچیدهتر شد. او به دلیل اعتراض به اعدام یکی از زندانیان ابتدا در سلول انفرادی محبوس شد و بعد او را به زندان اوین منتقل کردند.
او در زندان با ورزشکارانی مواجه شده که مایل نیست از آنها نامی ببرد. اما میگوید که یکی از کشتیگیرهای سابق ردههای مختلف تیم ملی ایران به دلیل «مهریه» در زندان بود و همینطور در زندان اوین هم دو بازیکن سابق تیم ملی بسکتبال، دو بازیکن سابق تیمهای فوتبال راهآهن تهران و سپاهان اصفهان به دلیل مشکلات مالی کارشان به میلههای زندان کشیده بود.
حمید کاشانی یکی از زندانیانی است که با شیوع بیماری کرونا به مرخصی آمد. او روز ۲۶ اسفند با قرار تامین فیش حقوقی پدرش به مرخصی رفت: «اول گفتند باید وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی بیاورید. اما بعد از دوندگیهای پدرم قبول کردند که با فیش حقوقیاش به مرخصی بیایم.»
او در بند هشت زندان اوین بوده و میگوید از وضعیت بهداشتی و درمانی سایر بندها اطلاعات دقیقی ندارد، اما تا روزی که خودش به مرخصی آمد، نشانهای از وجود یا شیوع این بیماری در زندانیان این بند به چشم نمیخورد: «از وقتی کرونا آغاز شد، هیچ تدبیری برای جلوگیری از شیوع این ویروس وجود نداشت. فکر نکنید این فقط معضل ما زندانیان بود. حتی زندانبانها و سربازهای زندان هم امکانات اولیهای مانند ماسک یا محلولهای ضدعفونیکننده هم نداشتند. مساله اینجاست که ما نگران کل ساکنان زندان بودیم؛ هم زندانیان و هم مسئولین زندان.»
داور ملی و فعال مدنی ایران با وجود مرخصی با قرار وثیقه، همچنان فعالیتهای اجتماعی خود را دنبال میکند. او تلاش میکند از طریق فعالیت در کمپینهای مدنی، راه را برای آزادی زندانیان، تا پایان همهگیری کرونا هموار کند. حمید کاشانی میگوید: «آرزوی من این است که روزی سایه استبداد از مملکت من برداشته شود. دوست خوب من سهیل عربی که در زندان فشافویه است، اعتصاب غذا کرده و اصلا وضعیت جسمی و روحی مناسبی ندارد. امیدوارم مجامع حقوق بشری کمک کنند تا سهیل هم به مرخصی بیاید. من برای خودم آرزویی جز این که اجازه بدهند دوباره پسرم را ببینم و دوباره به لیست داوری فیفا برگردم ندارم.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
با ایرانوایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر