دو سال پس از امضای توافقنامه حلوفصل در جنوب سوریه، شهروندان استان درعا در جنوب این کشور شاهد بازداشتهای روزانه حداقل یکبار و بینظمی امنیتی از سوی طرفهای مختلف دیگری؛ شامل نیروهای رژیم و روسیه، شبهنظامیان ایرانی، عناصر اپوزیسیون و همچنین شهروندان عادی هستند.
به گزارش نهاد رسانهای محلی «تجمع احرار حوران» وابسته به اپوزیسیون سوریه، از زمان امضای این توافق در ژوئیه ۲۰۱۸ تا آغاز همین ماه در سال جاری، شمار عملیات ترور یا اقدام به آن در استان درعا به ۴۱۵ مورد رسیده و ۳۱۴ تن نیز کشته شدهاند. البته این ارقام، شامل عملیات علیه پاسگاهها، مقرها و پادگانهای نیروهای رژیم سوریه که براساس منبع یادشده طی دو سال گذشته بارها تکرار شده است، نمیشود.
افزایش میزان ترورها
سایت «ایرانوایر» به دادههایی دست یافته که نشاندهنده افزایش قابل ملاحظه عملیات ترور در یکچهارم اخیر تاریخ سپریشده (نیمه نخست سال ۲۰۲۰) از زمان امضای این توافق است. از ژوئیه ۲۰۱۸تا دسامبر ۲۰۱۹ (یک سال و نیم) حدود ۲۵۶ عملیات ترور یا اقدام به آن رخ داد. این درحالی است که از ژانویه ۲۰۲۰ تا ژوئیه سال جاری شاهد ۱۸۹ مورد از این حادثه بودهایم. بنابراین بیش از ۴۲ درصد کل عملیات ترور و اقدام به آن در یکچهارم اخیر دوره حلوفصل و بیش از ۵۷ درصد نیز مربوط به یک و نیم سال نخست پس از امضای این توافقنامه بوده است.
در مورد قربانیان نیز، شمار آنان در یکچهارم اخیر زمان گذشته از تاریخ امضای توافق مذکور به ۱۴۶ نفر رسیده که معادل ۴۶.۵درصد تعداد کل است. درحالیکه شمار قربانیان در یکسال و نیم قبل از آن تاریخ، ۱۶۸ تن؛ ۵۳.۵پنجاه و سه و نیم درصد تعداد کل بوده است.
«ابومحمد»، عضو «کمیته مرکزی درعا»؛ نهاد مدنی مذاکرهکننده با رژیم سوریه و روسیه بهعنوان ضامن توافقنامه حلوفصل، افزایش عملیات ترور یا اقدام به آن در یکچهارم اخیر زمان مذکور را نتیجه «سیاست و نوع رفتار رژیم سوریه با اوضاع استان درعا» میداند.
وی در گفتگو با «ایرانوایر» همچنین توضیح داد: «انتصاب سرتیپ حسام لوقا بهعنوان رئیس کمیته امنیتی درعا عامل اصلی افزایش آماری که مشاهده میکنیم و کماکان نیز ادامه دارد، به شمار میرود». بشار اسد در نوامبر گذشته او را بهعنوان رئیس «گروه امنیتی» جنوب سوریه منصوب کرد. این انتصاب اوضاع امنیتی استان درعا را کاملا بههم ریخت.
ابزارهای جدیدی برای ترور
برخلاف گذشته که برای انجام عملیات ترور، تیراندازی مستقیم با انواع اسلحه، بسته های انفجاری، آدمربایی و سپس شکنجه تا حد مرگ، به کار میرفت، رژیم سوریه اخیرا به استفاده از مواد سمی علیه مخالفانش روی آورده است.
«مفلح الكنانی» از رهبران سابق اپوزیسیون و عضو کمیته مرکزی در حومه غربی استان درعا گفت که دفتر امنیتی لشکر چهارم رژیم سوریه در ماه مه ۲۰۱۹ کوشیده است با ریختن سم در لیوان آبمیوهاش، وی را مسموم کند. فرماندهی این لشکر برعهده «ماهر» برادر بشار اسد است و الکنانی به دفتر سرهنگ «محمد عیسی» در جنوب درعا رفته بوده است.
چند ساعت بعد «الکنانی» به علت احساس درد شدید معده و سپس در سراسر بدنش با آمبولانس به بیمارستان دانشگاه پزشکی «الاسد» در دمشق منتقل و در آنجا مشخص میشود که با ارسنیک کشنده مسموم شده است. کادر پزشکی چهار بار خون وی را تغییر داده و توصیه کردهاند ادامه درمان را در خانه انجام دهد.
این سم به سیستم الکنانی آسیب وارد کرده و منجر به فلج اعضای حرکتی، ریزش موها، کاهش توان بینایی و سنگینی زبان او شده است. وی همچنین از طریق واتساب به خبرنگار «ایرانوایر» گفت: هنوز از آثار این سم رنج میبرم.
او افزود: «اقدام به ترور من، نتیجه موافقت اپوزیسیون با حضور نیروهای رژیم در این منطقه، برخلاف توافقنامه حلوفصل ژوئیه 2018 است. رژیم برای نابودی فعالان، بهویژه افراد داری یاران جوان و جنگجویان سابق تلاش میکند، چون نمیخواهد هیچگونه اندیشه و ضربان انقلابی علیه رژیم اسد و شبهنظامیانش در این منطقه باقی بماند».
الکنانی همچنین در محل اقامت جدید خود در اربیل عراق، دمشق را به ایجاد اختلاف و درگیری در میان انقلابیون از طریق ترور رهبران آنها و ارسال عناصر اپوزیسیون و طرد آنان به سمت جبهههای شمال سوریه متهم کرد
علاوه بر این، در حادثهای مشابه، «يامن مناجره» از رهبران سابق اپوزیسیون سوریه نیز در دسامبر گذشته از سوی دفتر اطلاعات لشکر چهارم رژیم با اقدام به ترور از طریق تزریق ماده سمی مواجه و بر اثر آن دچار «پلینوروپاتی نیمهدائمی» یا درگیری اعصاب محیطی شد.
ایران، عامل اصلی است
از سوی دیگر، «ابومحمود» (اسم مستعار) از رهبران سابق اپوزیسیون در استان درعا، پیوستن به هرگونه تشکیلات نظامی یا شبهنظامی پس از امضای توافقنامه مصالحه در ژوئیه ۲۰۱۸ و سپس اجرای روند حلوفصل با رژیم سوریه را رد کرد.
وی که طی این مدت در منزلش مانده و تنها به کشاورزی مشغول و از هرگونه فعالیت سیاسی و نظامی دور بوده است، همچنین به خبرنگار «ایرانوایر» گفت: «متوجه شدم که نیروهای نظام و شاخههای اطلاعاتی آن افرادی را قتل من گماشتهاند، چون یک بسته انفجاری را مسیر رفتن مزرعه اطراف شهرک محل سکونتم یافتم، ولی خدا را شکر، منفجر نشد. هرچند این حادثه باعث شد که از آن پس، خیلی مواظب باشم».
مدت کوتاهی پس از این رخداد نیز، یکی از دوستان ابومحمود همراه با یک تپانچه مجهز به صداخفهکن و تفنگ روسی «زاخروف» پیش او میآید و میگوید که از سوی سازمان «اطلاعات هوایی سوریه» مامور قتل وی و یک نفر دیگر در ازای دریافت ۵۰۰ دلار و حفظ امنیت و عدم تعقیب قانونی شده است.
ابومحمود در ادامه همچنین اظهار داشت: «دوستم شبانه از سمت باغات به شهرمان گریخت و همراه با خانواده در آنجا ماند، اما یک ماه بعد پس هنگام خروج از منزل برای ادای نماز مغرب بر اثر اصابت گلوله افراد ناشناس ترور شد. عملیات ترور به دلیل ضعف شخصیتی افرادی که دین و ناموس خود در ازای بهای ناچیزی از سوی دزدان اشغالگر میفروشند، افزایش یافته است».
یکی از اعضای گروه مذاکرهکننده وابسته به کمیته مرکزی درعا نیز در گفتگو با «ایرانوایر» سپاه پاسداران ایران را به ترور و اقدام به آن متهم کرد. به گفته او، این عملیات از طریق مزدوران این کشور در منطقه، شبهنظامیانش در لشکر چهارم و اطلاعات هوایی، حزبالله لبنان، کمیته مرکزی مانند هنگ الجولان در «خان ارنبه» از توابع «القنیطره» و هنگ شبهنظامی 313 درعا؛ متشکل از اهالی این استان که از جانب سپاه پاسداران ایران حمایت میشوند، صورت میگیرد.
لشکر چهارم، اطلاعات هوایی، لشکر پانزدهم نیروهای ویژه و همچنین چند دستگاه امنیتی و نظامی سوریه بهعنوان جناح این ایرانی در رژیم اسد شناخته میشوند و برای اجرای دستورکار و منافع این کشور در سوریه اقدام میکنند.
این مذاکرهکننده در ادامه به شرط عدم ذکر نامش به دلیل مسائل امنیتی تصریح کرد: «کسانی که قرار است هدف عملیات ترور قرار گیرند، توسط ایران و شبهنظامیانش تعیین و سپس افرادی از اهالی منطقه مامور قتل آنها میشوند. عملیات ترور به شیوههای مختلفی مانند تیر مستقیم یا انفجار بستههای منفجره در مقابل پرداخت مبلغ نقدی و امتیازات شخصی، از قبیل اعطای کارت امنیتی که دارنده آن اجازه عبور از پاسگاههای نظامی و امنیتی وابسته به نظام را دارد، انجام میشود.»
در حادثهای دیگر، شیخ «علاء الزوبانی» ۴۲ ساله در تاریخ ۲۵ فوریه 2019 هنگام خروج از مسجد شهرک «الیادوده» در غرب درعا پس از نماز عشا با تپانچه دارای صداخفهکن کشته شد. او پیش از روند حلوفصل درعا، قاضی دادگاه «دارالعدل» در «حوران» تحت سیطره اپوزیسیون سوریه بود و پس از این توافق به مبارزه با اهداف ایران در این منطقه شهرت یافت، چون از طریق منبر نمازجمعه مردم را نسبت به نفوذ این کشور در جنوب سوریه هشدار میداد. این اقدام الزوبانی باعث شد تا اداره اوقاف درعا که وابسته به رژیم سوریه است او را از امامت جمعه منع کند.
یک سال پس از قتل او، فعالان استان درعا در اواخر ماه می گذشته فایلی ویدیویی حاوی تصویر شخصی بهنام «رأفت النحاس»، از عناصر وابسته به گروههای «حلوفصل» را منتشر کردند. جسد او اواسط مارس گذشته در کنار یکی از جادههای حومه غربی درعا کشف شده بود. وی در این فایل به مشارکت در چندین عملیات ترور، از جمله قتل الزوبانی توسط «اطلاعات هوایی» اعتراف میکند. منبع انتشار این فایل هنوز برای «ایرانوایر» مشخص نیست، ولی احتمالا متعلق به کسانی باشد که النحاس را دستگیر کرده، از او اعتراف گرفته و سپس وی را کشتهاند.
تاثیر ترورها و بازتاب آن
ابومحمد، عضو کمیته مرکزی درعا در این زمینه نیز گفت: «ترورها و بینظمی امنیتی، ترس در سینه بخش بزرگی از اهالی درعا کاشته و موجب مهاجرت بسیاری از جوانان از طریق راههای غیرقانونی به لبنان یا مناطق تحت کنترل اپوزیسیون در شمال سوریه و وخامت بسیار شدید اوضاع اقتصادی در این استان (درعا) شده است. به گفته او، تا زمانیکه نظام رفتارش را با مخالفانش تغییر ندهد، بیثباتی در درعا حاکم خواهد بود، بهویژه اینکه روسیه بهعنوان ضامن روند حلوفصل تنها به مهار اعتراضات و حوادث سریع در منطقه اکتفا میکند.»
مطالب مرتبط:
بسیج نظامی جوانان در جنوب سوریه؛ رقابت یا همکاری ایران و روسیه؟
حمله هوایی اسرائیل به مواضع شبهنظامیان ایرانی در سوریه؛ دهها نفرکشته و مجروح شدند
گسترش حضور شبهنظامیان وابسته به ایران در نزدیکی مرز سوریه و اسراییل
مصاحبه اختصاصی ایرانوایر با قربانیان جنایتکار سوریهای زندانی در آلمان
روایت کودکسربازان لشکر فاطمیون از جنگ در سوریه؛ شانس آوردیم نمردیم
اتحاد جهموری اسلامی و رژیم بشار اسد از دید یک سوریهای
رابطه (بیش از حد) تنگاتنگ رژیم اسد و مردم سوریه
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر