«عباس موسوی»، سخن‌گوی «وزارت امور خارجه ایران»، به عنوان سفیر ایران در جمهوری آذربایجان منصوب شده است تا به تعبیر «حسین علیزاده»، دیپلمات سابق، «شکلاتی» بابت خدمات دوره سخن‌گویی خود دریافت کرده باشد. «سعید خطیب‌زاده»، جانشین موسوی، اما حتی برای خبرنگاران نیز چندان شناخته‌شده نیست و بیشتر در مراکز پژوهشی وزارت خارجه مشغول به کار بوده است.
***
تغییر موسوی در یک سال باقیمانده دولت نماد دیگری از بی‌ثبات شدن جایگاه سخن‌گویی وزارت خارجه است؛ سمتی که در دولت‌های «اکبر هاشمی‌رفسنجانی» و «محمد خاتمی» باثبات محسوب می‌شد و جایگاه خاصی داشت. اینک اما سخن‌گویان وزارت خارجه مسافرانی محسوب می‌شوند که یکی دو سال در این سمت می‌مانند و بعد به سفارت می‌روند.
حسین علیزاده، دیپلمات سابق، نیز می‌گوید که تغییر سخن‌گو در یک سال باقیمانده دولت ضرورتی ندارد و هدف از این تغییر بیشتر انتصاب موسوی به عنوان سفیر است تا شکلاتی به او داده باشند.
موسوی البته احتمالا چندان خرسند نیست که سفارتخانه‌های مهم‌تر مانند کشورهای اروپایی و یا روسیه پر شده‌اند و در این میان تنها جمهوری آذربایجان به او رسیده است؛ سمتی که پیش از این «جواد جهانگیرزاده»، نماینده سابق ارومیه در مجلس، عهده‌دار آن بوده است. «بهرام قاسمی»، سخن‌گوی سابق وزارت خارجه ایران، از او خوش شانس‌تر بود و توانست سفیر ایران در فرانسه شود.
موسوی هر چند به لحاظ چهره و برخی رفتارها با سخن‌گویان سابق متفاوت بود، اما مواضعش تفاوت چندانی با دیگران نداشت. برخی شوخی‌ها و سخنان متفاوتش نیز بیشتر در فضای عمومی برای او ضد تبلیغ محسوب می‌شد. از جمله زمانی که درباره آتش گرفتن ناو آمریکایی به شوخی گفت: «ببینید که آیا یوزپلنگان آمریکایی مسئولیتش را برعهده نگرفته‌اند؟»؛ کنایه‌ای به موضوع پذیرش مسئولیت حمله به «سایت اتمی نطنز» توسط یوزپلنگان ایرانی.
موسوی پیش از سخن‌گویی نیز با فضای رسانه‌ها آشنایی داشت و در دهه ۱۳۸۰ به برخی از رسانه‌ها از جمله «طبرستان سبز» رفت‌وآمد داشت. او همچنین به تعبیر برخی رسانه‌ها سعی کرده است مانند «حمیدرضا آصفی»، سخن‌گوی وزارت خارجه در دولت محمد خاتمی، عمل کند و خودش نیز گفته است که «سخن‌گویی مدرن امروزی» در دوره آصفی شکل گرفت.
پذیرش سمت سخن‌گویی در یک سال باقیمانده دولت یک ریسک محسوب می‌شود، اما سعید خطیب‌زاده احساس کرده است با این سمت چند پله پرش می‌کند.
خطیب‌زاده پیش از این معاون پژوهشی و مطالعاتی «مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه» بود و در سفارتخانه‌های ایران در آلمان و کانادا نیز خدمت کرده است. به دلیل این سوابق بی‌مناسبت نیست که کتاب «مدل آلمانی توسعه» را نوشته و همچنین مؤلف «کتاب سبز آمریکا»، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های «انتشارات وزارت خارجه» است.
بر اساس گزارش رسانه‌های ایران، او فارغ‌التحصیل مدرسه «علامه حلی تهران» و «سازمان ملی پرورش استعداد‌های درخشان» است و در رشته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل از دانشگاه «تربیت مدرس» فارغ‌التحصیل شده است.
تغییر سخن‌گو پس از حدود یک سال‌ونیم می‌تواند نماد دیگری از متزلزل شدن این سمت در وزارت امور خارجه باشد. در دولت‌های هاشمی و خاتمی عمر سخن‌گویی در وزارت خارجه شبیه به عمر وزیر طولانی بود و سخن‌گویان هم معمولا قبل از سخن‌گویی شناخته‌شده و جا افتاده بودند. کوتاه شدن دوره سخن‌گویی مانند برخی از دیگر اتفاقات وزارت خارجه، از دولت «محمود احمدی‌نژاد» آغاز شد و در دولت «حسن روحانی» نیز ادامه یافت.
«ابراهیم یزدی»، وزیر خارجه دولت موقت، که پس از «کریم سنجابی» به این سمت منصوب شده بود، « ابراهیم مکلا» را به عنوان سخن‌گوی وزارت خارجه معرفی کرد. با این حال در رسانه‌های ایران این دوره حذف شده است و از «مرتضی سرمدی» به عنوان اولین سخن‌گوی وزارت خارجه نام برده می‌شود. او در دوره وزارت «علی‌اکبر ولایتی» بود که سخن‌گو بود و در دوره وزارت «محمدجواد ظریف» قائم‌مقام وزارت خارجه شد. پس از آن، «محمود محمدی» در سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۷ سخن‌گوی وزارت خارجه بود که نماینده آباده در مجلس هفتم شد و عملا از ساختار وزارت خارجه کنار رفت.
حمیدرضا آصفی بیشتر از دیگر سخن‌گویان این وزارتخانه مورد توجه قرار گرفت. توجه بیشتر به رسانه‌ها در دولت محمد خاتمی باعث شده بود که در فضای عمومی به اندازه وزیر خارجه مطرح باشد. آصفی پیش از سخن‌گویی، سفیر ایران در کشورهای مهمی چون آلمان و فرانسه نیز بود و در سال‌های ابتدایی انقلاب، سابقه مدیریت در صداوسیما را داشت.
پس از آصفی، «محمدعلی حسینی» در سال‌های بین ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۷ سخن‌گو بود و پس از آن سفیری ایران در ایتالیا را بر عهده گرفت. در این دوره عملا سخن‌گویی به سمتی دو ساله بدل شد. «حسن قشقاوی» نیز در سال های ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ سخن‌گو بود. او نیز گاهی نماینده مجلس می‌شد و گاهی سفیر. پس از او «رامین مهمان‌پرست» در سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ سخن‌گو شد. «عباس عراقچی» پس از او سخن‌گوی وزارت خارجه ایران شد اما بر خلاف دوره معاونت وزارت خارجه و مذاکرات برجام، در دوره سخن‌گویی چندان خبرساز نبود. از جمله اتفاقات دوره سخن‌گویی او تبریک تولد نوه ملکه بریتانیا در پاسخ به یک سوال بود که انتقاداتی را به دنبال داشت.
«مرضیه افخم» لقب اولین سخن‌گوی زن وزارت خارجه جمهوری اسلامی را به نام خود ثبت کرد. او نیز تنها دو سال سخن‌گو ماند و رفت تا اولین سفیر زن ایران بعد از انقلاب باشد. «حسین جابر انصاری»، سخن‌گوی بعدی وزارت خارجه ایران، نیز معاون وزیر شد. بهرام قاسمی که پیش از موسوی سخن‌گو بود، به سفارت ایران در فرانسه فرستاده شد.
اینک عباس موسوی که یکی از کادرهای رشدیافته در دوره مدیریت محمدجواد ظریف محسوب می‌شود، پس از سخن‌گویی یک ساله و در سال پایانی دولت، راهی یک سفارتخانه نه‌چندان مهم شده و عملا حضورش در فضای عمومی پایان یافته است؛ مگر این‌که تغییرات بعدی دولت بار دیگر فرصتی را برای او فراهم آورد. خطیب‌زاده، سخن‌گوی جدید نیز هر چند فرصت مناسبی برای بروز و ظهور دارد، اما یک سال پایانی دولت معمولا دوره گذار است نه دوره اتفاقات مهم.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر