یک سامانه برای کار جهادی در روزهای کرونا؛ شهروندان چه می‌گویند؟

گلپایگان- سولماز نراق‌زاده

عبارت «مدیریت» یا کار «جهادی» بارها از زبان مسوولان جمهوری اسلامی به وقت‌های تنگنا و دشواری‌ شنیده شده است. این عبارت در سخنرانی‌های «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی نیز به وفور شنیده می‌شود. او کار جهادی را مترادف با کار «انقلابی» و عامل پیروزی‌ها می‌داند و بارها تاکید کرده است که هر جا جهادی و انقلابی عمل کرده‌، موفق شده‌اند.
پس از گسترش ویروس کرونا در ایران هم بارها در سخنرانی‌های خود از کار جهادی حرف زده است. حالا چند هفته‌ای است که سامانه‌ای به نام ‌«پاکاریم» از سوی «قرارگاه امام رضا» که یک خیریه حکومتی است، راه‌اندازی شده است تا مردمی که تمایل دارند در بحران کرونا کمک کنند، به عنوان نیروی جهادی خود را معرفی کنند. در این گزارش نظر شهروندان را درباره کار جهادی و سامانه پاکاریم می‌خوانیم.

***

« ۴۲ سال است که در این مملکت، دولت می‌خواهد همه چیز را با کدخدامنشی حل کند. اگر جنگ باشد، جوان‌ها را به صف می‌کنیم که دیوار بشوند و روی مین بروند و راه را باز کنند. الان هم که کرونا است و به شکل‌های مختلف مردم در هر صنف و جایگاهی هزینه‌‌اش را دارند پرداخت می‌کنند، باز دولت راضی نیست و تازه سامانه پاکاریم راه انداخته و وزارت بهداشت مردم را جهت فعالیت‌های جهادی و داوطلبانه مبارزه با کرونا دعوت کرده است.»
این جمله‌ها، بخشی از صحبت‌های «حسام» ۲۸ ساله، فوق‌لیسانس علوم سیاسی است.
او این طور صحبت‌هایش را ادامه می‌دهد: «این که با هم‌دلی و اتحاد کار پیش می‌رود و موفق می‌شویم، بیشترین کاربردش در صحبت‌های مربی فوتبال، بین دو نیمه است. کادر درمان کم آورده‌‌اند و بیمارستان‌های برخی از شهرها پرسنل ندارند که از ماه‌ها قبل معلوم بود این اتفاق می‌افتد ولی دولت و وزارت بهداشت به جای جذب فوری با حقوق و مزایای بالا برای کادر درمان متخصص و پرسنل حرفه‌‌ای، از یک پیامک جهادی استفاده کرده است تا با تحریک احساسات مردم و حضور نیروهای جهادی مثل بهیاران و نیروهای خدماتی، کرونا را شکست بدهیم.»
«مهدی مسکنی»، دبیر قرارگاه جهادی امام رضا که یک خیریه حکومتی است، روز پانزدهم آبان به خبرگزاری صداوسیما گفت: «از ابتدای شیوع کرونا، قرارگاه جهادی امام رضا در کنار سایر مردم به فعالیت پرداخت و در این مرحله نیز پس از فرمان رهبر معظم انقلاب مبنی بر حضور جوانان و نیروهای جهادی برای مقابله با کرونا، سامانه پاکاریم راه‌اندازی شده است.»

به گفته مسکنی، افراد می‌توانند با مراجعه به این سامانه، در آن ثبت‌ نام کنند و پس از تأیید درخواست آن‌ها از طریق گروه‌های هدف که مردم نیازمند، بیمارستان‌ها و سایر سازمان‌ها هستند، برای کمک‌رسانی انتخاب خواهند شد و اقداماتی از قبیل بسته‌بندی اقلام برای نیازمندان و ضدعفونی کردن بیمارستان‌ها و معابر را انجام خواهند داد.
او می‌گوید: «درنهایت، داوطلبان می‌توانند نظرات خود را درباره همکاری با این گروه جهادی اعلام کنند که از این طریق ما می‌توانیم گروه جهادی را رتبه‌بندی کنیم.»
«الناز» پرستار است و در یکی از بیمارستان‌های اراک، در بخش بیماران کرونایی کار می‌کند. او در مورد سامانه پاکاریم می‌گوید: «چند تا از دکترهای بیمارستان ما در وزارت بهداشت سمت دارند و در مورد این سامانه می‌گویند چاره دیگری نداشتیم، در شرایط موجود، حداقل نیاز به جذب ۳۰ هزار نفر برای اضافه شدن به کادر درمان در سراسر کشور است فقط برای این که بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بتوانند به کارشان ادامه بدهند. اطلاعیه و فراخوان هم دادیم ولی با توجه به شرایط، هنوز موفقیت آن‌چنانی در جذب نیروی متخصص نداشتیم. از طرفی، بعضی شهرها مثل کرمان و یا ایلام و روستاهای اطرافش و چند شهر حومه تهران مثل ورامین به شکل خیلی جدی با کمبود کادر درمان مثل بهیار و پرستار مواجه هستند و تنها روش ممکن، استفاده از حضور داوطلبانه مردم بوده است.»

الناز صحبت‌هایش را این طور ادامه می‌دهد: «راستش خود من با توجه به شغلم، فارغ از استرس‌های معمول که ناقل باشم و خانواده‌‌ام را منتقل کنم، وقتی می‌بینم که نیروهای بخش یکی یکی مبتلا می‌شوند و یا تقاضای مرخصی می‌کنند، به شدت می‌ترسم. مدام یاد کتاب "کوری" می‌افتم و پیش خودم می‌گویم اگر همه ما کم کم از چرخه کار خارج شویم، چه اتفاقی می‌افتد؟ چه کسی به داد مردم می‌رسد؟ کافی است یک هفته در بخش کرونایی‌ها در بیمارستان باشید و بعد می‌بینید که فکرها و ترس‌ها و نگرانی‌های من خیلی دور از ذهن نیستند.»
«حسین» پارچه‌فروش بازار است و این روزها در قرنطینه خانگی به سر می‌برد. وقتی صحبت از سامانه پاکاریم می‌شود، می‌گوید: «به خدا خوب مردمی داریم. دیروز رفتم این سایت را دیدم، اگر این آمار را هم مثل آمار کشته شده‌ها و مبتلایان به کرونا دروغ نگویند، نزدیک ۱۷۰ هزار نفر ظرف مدت ۲۴ ساعت داوطلب شدند. واقعا دم‌شان گرم!»

بعد هم سری تکان می‌دهد و در ادامه می‌گوید: «من هم دلم می‌خواهد بتوانم یک قدم برای این مردم بردارم ولی هر کاری کردم، دلم راضی نشد. اتفاقا ما یک وانت نیسان داریم که با آن پارچه می‌فرستیم اطراف تهران و این روزها بلدون استفاده است. در خدمات این سامانه دیدم که به وانت برای حمل کپسول اکسیژن نیاز بود. ولی دلم نیامد بروم پای کار. از بس که در مملکت ما  واقعا همیشه همه چیز یک طرفه است. الان در همین بازار خودمان، بین تمامی مالک‌ها و مستاجرها بعد از تمام شدن این تعطیلی، دعوا سر پرداخت کرایه است. مالک کرایه‌‌اش را می‌خواهد و مستاجر هم کار نکرده است که کرایه بدهد. هر دو هم حق دارند. اما دولت در این مورد هیچ نظری ندارد و هیچ کمکی نمی‌کند. در سکوت کامل است. اهدای پلاسما باید توسط مردم انجام بشود؛ اهدای خون با مردم است؛ کمک‌های جهادی مردم را نیاز دارند. همه‌اش که شد مردم، پس مسوولان چه؟ پس دولت چه؟ وظیفه‌ای ندارد؟»
«زینب» دندان‌پزشک است. او در مورد فعالیت‌های جهادی مردم برای مبارزه با کرونا می‌گوید: «راستش من از همان سالی که دندان‌پزشکی قبول شدم، طبق یک قرار قبلی که با خودم داشتم، هر سال یک پروژه چند روزه برای رسیدگی به دندان‌های مردم مناطق محروم در برنامه کاری‌ خود قرار می‌دهم. امسال هم به سیستان و بلوچستان، منطقه "گراغه" رفتیم. انجام این کارها خیلی لذت‌بخش است و تا چند وقت آدم را سبک می‌کند.»

زینب در ادامه در مورد سامانه پاکاریم و حضور مردم می‌گوید: «خیلی اتفاق خوبی است، به شرطی که همه چیز سر جای خود باشد و تقسیم وظایف بر مبنای تخصص انجام شود. اگر قرار باشد بهیار یا کسی که اطلاعات تجربی از طب سنتی دارد به جای پزشک دارو تجویز کند و بیمار ویزیت کند، با اطمینان کامل می‌گویم که سامانه پاکاریم نه تنها گره‌‌ای از شیوع کرونا باز نمی‌کند بلکه می‌تواند مضر و ضربه زننده هم باشد. امروز دنیا بر مبنای تخصص‌ها پیش می‌رود.»
«ایرج» از نیروهای داوطلب است و در سامانه پاکاریم ثبت نام کرده است و ظرف چند روز آینده به عنوان بهیار در یکی از بیمارستان‌های کرمانشاه مشغول فعالیت می‌شود. می‌گوید: «من مدرک بهیاری دارم اما کار اصلی‌ام تراش‌کاری است. حالا اما مدرکم به درد می‌خورد. من احساس می‌کنم کار تیمی و هم‌دلانه همیشه جواب می‌دهد. ما جهان سوم هستیم؛ نه تکنولوژی و اراده ژاپن را داریم و نه انگیزه چینی‌ها. اما همیشه مردم ثابت کرده‌‌اند که وقتی کنار هم قرار می‌گیرند و با یک‌دلی و یک‌رنگی کاری را انجام می‌دهند، موفق می‌شوند.»

او در مورد این که برخی معتقدند دولت از مردم توقع زیادی دارد، اخمی می‌کند و می‌گوید: «الان که وقت لج و لج‌بازی نیست، بحث جان آدم‌ها است. یعنی من که بهیاری بلدم و می‌بینم به من نیاز هست، از جایم تکان نخورم و بگویم دولت کاری نکرده است، پس من هم نمی‌کنم؟ این جوری که سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. بنده‌های خدا، کادر درمان. این پزشکان و پرستاران زیر بار این فشار سنگین له شدند. اتفاقا اگر وظیفه‌‌ای داشته باشیم، الان وقتش است. من به دولت چه کار دارم؟ همین که دارم می‌بینم بیماری تا جلوی در خانه من آمده است و امروز همسایه‌‌ام درگیرش است و فردا نوبت من است، باید هر کاری می‌توانم انجام بدهم.»