قیمت قبر چند است؟ تجملات در بهشت زهرا

سارا سماواتی، شهروند خبرنگار، تهران

مسئولان سازمان بهشت زهرای تهران می‌گویند قیمت هر قبر در این محل حداکثر بیست میلیون تومان است و بیش از آن کلاهبرداری است. اما کسانی که گذرشان به بهشت زهرا افتاده از قیمت‌های عجیب و غریب و «قبرهای تجملاتی» خبر می‌دهند.

***

الله یار، از کارکنان سازمان بهشت زهرا، در مورد قیمت قبر می‌گوید: «قطعات جدید از ۱۲ میلیون تومان شروع می‌شود تا ۲۲ میلیون. بسته به اینکه اول قطعه باشد یا وسط و آخر قطعه فرق می‌کند. دار و درخت در نزدیکی مزار هم روی قیمت اثر دارد. مردم می‌خواهند عزیزشان جای باصفا و پر دار و درخت دفن شود و فکر می‌کنند این طوری حالش بهتر است. دسترسی راحت به قبر از محل پارک ماشین از هم روی قیمت اثر دارد.»

آقا الله یار در مورد قیمت قبر در قطعات قدیمی می‌گوید: «در قطعه‌های قدیمی معمولا جای خالی پیدا نمی‌شود، اگر هم باشد برای نور چشمی‌ها و از ما بهتران است. آنهایی که خرید و فروش می‌شود معمولا مالکان قدیمی دارد و بین دو نفر معامله می‌شود. قیمت مشخصی ندارد و هر کس هر چقدر بتواند و زورش برسد قیمت می‌گذارد. مثلا چند روز پیش در قطعه ۷۰ یک قبر را ۴۷ میلیون تومان معامله کردند. هر چقدر قطعه‌ها عقب‌تر برود و شماره شان کمتر شود قیمت قبر خالی بیشتر می‌شود. فکر کنم قطعه‌های ۱ تا ۲۰ اگر قبر خالی باشد بالای سیصد میلیون تومان معامله می‌شود.»

چند ماه پیش هنگامی که شایعاتی درباره «قبرهای میلیاردی» مطرح شد سعید خال، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا، آنها را «کلاهبرداری» خواند.

سعید خال شهریورماه به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «کمترین قیمت قبر با ارائه خدمات حدود ۶۰۰ هزار تومان و بالاترین قیمت قبر ۲۰ میلیون تومان است و مردم باید مراقب سودجویان و کلاهبرداران آگهی‌های فروش قبر باشند.»

صنم برای خاکسپاری عمویش به بهشت زهرا آمده است. او در حاشیه مراسم خاکسپاری به ایران‌وایر می‌گوید: «چند سال پیش وقتی می‌شنیدیم قیمت مراسم عزاداری و تشییع و مسجد و شب هفت از مراسم عروسی بیشتر است برایمان خنده‌دار بود؛ اما امروز به صورت عینی این را لمس می‌کنیم. البته عجیب هم نیست؛ چون تمام حرف‌های عجیب چند سال پیش را امروز با همه وجود لمس می‌کنیم.»

صنم در ادامه می‌گوید: «پسر عموهایم می‌خواستند برای پدرشان قبر بخرند اما قیمت یک قبر معمولی در قطعات جدید حدود بیست میلیون تومان است. اصلا در توانشان نبود. در نهایت تصمیم گرفتیم بالای سر پدربزرگم که بیش از سی سال پیش فوت کرد دفن‌شان کنیم. برای اضافه کردن یک طبقه دیگر به قبر پدربزرگم هفت میلیون تومان دادیم.»

او در پایان صحبت‌هایش می‌گوید: «خدا برای هیچ کس نیاورد که گذرش به اینجا بیفتد؛ انگار اصحاب کهف هستی و از خواب بیدار شده‌‌ای. از عجیب بودن قیمت‌ها شاخ در میاوری. وقتی عمویم را از غسالخانه تحویل گرفتیم گفتند از روبرو برایش یک ترمه بخر. یک تکه پارچه ترمه را ۱۵۰ هزار تومان حساب می‌کنند و آن بیچاره‌‌ای که دستش تنگ است در حین سوگواری باید دائم خجالت هم بکشد.»

به گفته مدیرعامل سازمان بهشت زهرا، روزانه به طور متوسط ۲۰۰ متوفای معمولی و تعداد قابل توجهی هم متوفای ناشی از کرونا به بهشت زهرا تحویل می‌شود. او در آبان‌ماه گفته بود: «هزینه خدمات کفن و دفن برای افرادی که تحت پوشش کمیته امداد باشند یا بی‌بضاعت باشند و همچنین خانواده‌های شهدا و هنرمندان و نام‌آوران رایگان است.»

آقای شادمان فروشنده سنگ قبر در بهشت زهرا است. او در مورد قیمت سنگ قبر می‌گوید: «بیست سال است که شغلم این است اما از قیمت‌هایی که در این یکی دو سال شنیدم برای سنگ می‌دهند چشمانم گرد شده است.»

او توضیح می‌دهد: «تا دو سال پیش مردم همه دنبال سنگ مشکی گرانیت برای قبر عزیزشان بودند. قیمت این سنگ هنوز هم در سایز متوسط از دو میلیون و هشتصد هزار تومان نمونه ایرانی شروع می‌شود، تا شش میلیون تومان که سایز بزرگ و خارجی است. اما مردم دیگر دنبال سنگ قبر ساده گرانیت مشکی نیستند. سنگ قبر شده رقابتی و همراه با چشم و هم‌چشمی.»

آقای شادمان ادامه می‌دهد: «الان دیگر خانواده‌های پولدار دنبال سنگ مرمر هرات و قروه هستند و تازه بعد از نصب سنگ قبر دوازده میلیونی، پانزده میلیونی، چهار تا پایه روی سنگ می‌گذارند و یک شیشه بیست میلی‌متری روی سنگ نصب می‌کنند که حداقل دو میلیون هم قیمت آن است. خلاصه یک سنگ قبر با مخلفات و انعام و رفت‌وآمدش برایشان بیست میلیون تومان تمام می‌شود.»

او از «چشم و هم‌چشمی» مردم و بی‌توجهی آنها به اینکه «عزیزشان را کجا آورده‌‌اند» گله دارد.

حسین هم امروز در بهشت زهرا است. او در مورد حضورش در این محل می‌گوید: «ما یک آرامگاه خانوادگی در اینجا داریم که ۳۲ تا قبر دارد و فقط دو تای آن پر است: پدربزرگم و عموی پدرم. سی تای دیگر خالی است. با کلی بدبختی از همه ورثه وکالت گرفتم که قبر‌ها را بفروشیم و یک پولی دست‌مان را بگیرد، بزنیم به زخم زندگی‌مان.»

حسین ادامه می‌دهد: «این طور که می‌گویند هر قبر حداقل دویست میلیون تومان پولش است. دو - سه تا مشتری هم گیر آوردیم، اما سازمان بهشت زهرا هر بار بهانه‌‌ای درباره مدارک و قیمت و مشتری می‌گیرد و نمی‌گذارد کار انجام شود. تا به حال سه چهار بار تا پای قرارداد رفته‌ایم اما دوستان لطف کرده‌‌اند و سنگ انداخته‌اند. امروز آمده‌‌ام با یک مدیری، مسئولی، کسی صحبت کنم ببینم واقعا داستان چیست؟ یکی از کارمندان اینجا بهم گفت نمی‌گذارند به غریبه بفروشی تا خودشان مفت از چنگت در بیاورند.»

او با لبخند تلخی ادامه می‌دهد: «با این پول حداقل بیست جوان در خانواده ما گره کارشان باز می‌شود. یکی می‌خواهد ازدواج کند، یکی بیکار است و می‌خواهد کاری شروع کند، یکی می‌خواهد ماشین بخرد، خلاصه هر کسی برای این سهم‌الارثی که پدر بزرگ‌مان برایمان گذاشته است یک برنامه‌ریزی کرده است. ولی چشمم آب نمی‌خورد بهشت زهرا بگذارد گره‌‌ای از کار ما باز شود.»