هشت سال پیش، سایت «انتخاب» از احتمال اجرای برنامه «حبیب» در میتینگ «اسفندیار رحیم مشایی» خبر داده بود و اینک در آستانه انتخاباتی دیگر، مدیر مسوول این سایت خواستار فراهم شدن شرایط برای بازگشت «بهروز وثوقی» شده است.
***
موضوع بازگشت هنرمندان قدیمی به کشور یا فعالیت هنری آن‌ها هر از چندگاهی در دولت‌های مختلف مطرح شده است و در این میان معدود هنرمندانی نیز امکان بازگشت یافته‌اند. اما سیاست کلی نظام همچنان ممنوعیت بازگشت آن‌ها است و مقامات امنیتی و قضایی نیز موضع شفافی در این باره ندارند تا در صورت بازگشت این هنرمندان دور از وطن، دست‌شان برای هر نوع برخوردی بازتر باشد.
سال ۱۳۹۷ نیز پس از مراسم تشییع پیکر «ناصرملک‌مطیعی»، بازیگرانی چون «بهرام رادان» و «ترانه علیدوستی» با انتشار پست‌هایی خواستار بازگشت بهروز وثوقی به ایران شدند.
«غلامحسین محسنی اژه‌ای»، سخن‌گوی قوه قضاییه اما در این باره گفته بود: «هرکسی که ایرانی هست، بازیگر و هنرمند فرقی نمی‌کند، می‌تواند به داخل کشور بیاید و هیچ ایرانی منعی برای ورود به کشور ندارد؛ هر کسی که باشد. ولی اگر احیانا مرتکب جرمی شده و جرمش قابل گذشت نباشد و شاکی خصوصی داشته باشد، باید پاسخ‌گو هم باشد. ولی هیچ‌کس منع‌الورود نیست.»
در آستانه انتخابات و یا رقابت‌های سیاسی موضوع بازگشت هنرمندان پررنگ‌تر می‌شود. اینک «مصطفی فقیهی»، مدیر مسوول سایت انتخاب و «عطاالله مهاجرانی»، وزیر سابق ارشاد و فرهنگ اسلامی که خود در خارج از کشور به سر می‌برد، خواستار فراهم شدن شرایط برای بازگشت بهروز وثوقی به کشور شده‌اند. روزنامه «کیهان» نیز بخشی از مصاحبه‌ای از او را منتشر کرده که گفته است: «امریکا مثل زندان است.»
فقیهی به مصاحبه وثوقی با نشریه «چلچراغ» اشاره کرده که درآن گفته است: «اگر بتوانم ایران بیایم، اول می‌روم سر قبر مادرم... بعد از آن دیگر راحت سرم را می‌گذارم زمین و می‌روم.»
او هم‌چنین به مصاحبه خود با وثوقی در ۱۴ سال پیش اشاره کرده که در آن از آروزی بازگشت به ایران سخن گفته است.
عطاالله مهاجرانی نیز نوشته است: «خردمندى و انصاف و مصلحت ایجاب مى‌کند که زمینه بازگشت محترمانه بهروز وثوقى به ایران فراهم شود!»
موضوع بازگشت بازیگران، خوانندگان یا دیگر هنرمندان به ایران هرچند به صورت کلی ممنوع بوده اما در مواردی بستگی به شهرت هنرمند و فضای سیاسی، استثنا نیز داشته است. رویه نهادهای امنیتی و قوه قضاییه نیز بسته به شرایط متفاوت بوده است؛ از جمله این‌که در دوره «محمد خاتمی»، «محمد خردادیان» به ایران بازگشت ولی بازداشت شد.
او بازداشت خود را نتیجه لج‌بازی بین گروه‌های سیاسی در ایران دانسته بود. «حمیدرضا آصفی»، سخن‌گوی وقت وزارت امور خارجه ایران نیز در جلسه خصوصی به خبرنگاران گفته بود دلیل بازداشت او این پیام است که هنرمندان خارج از کشور هوس بازگشت به ایران را نداشته باشند.
با این حال، «سعید کنگرانی» که سال ۱۳۶۷ به ایران رفته و بعد از سال‌ها بازگشته بود، در فیلم سینمایی «ازدواج به سبک ایرانی» به کارگردانی «حسن فتحی» بازی کرد. او در تئاتری به نام «نیرنگ اورنگ» نیز در تماشاخانه «سنگلج» به روی صحنه رفت. کنگرانی سال ۱۳۹۷ در ایران درگذشت.
در دهه ۷۰ هم بازگشت «ایرج قادری» و ساخت فیلم توسط او جنجال‌هایی را به دنبال داشت. «عباس سلیمی نمین» درباره بازگشت او گفته است: «زمانی که من مدیرمسوول کیهان هوایی بودم، ایرج قادری که خارج از کشور بود، به من نامه نوشت و گفت می‌خواهد برگردد، بعد هم به کشور بازگشت و فعالیت کرد.»
ایرج قادری فیلم «می‌خواهم زنده بمانم» را نیز ساخت و درحالی که وزارت ارشاد به فیلم‌های «محسن مخملباف» مجوز نمی‌داد، به فیلم ایرج قادری مجوز داد و این موضوع اعتراض برخی از جریان‌های حامی مخملباف را به دنبال داشت؛ از جمله روزنامه «سلام» در گزارش‌های مفصلی از دادن مجوز به کارگردانان «طاغوتی» و هم‌زمان، صادر نشدن مجوز فیلم برای کارگردانان فیلم‌های «روشن‌فکری» انتقاد کرد.
در دولت «محمود احمدی‌نژاد» نیز برای تلطیف فضای سیاسی، موضوع بازگشت هنرمندان مطرح شد. در این میان، «حبیب» با آرزوی خواندن دوباره در ایران به کشور بازگشت. اما این آرزو محقق نشد. به گفته همسرش، حبیب این سرخوردگی را در سال‌های غربت (بازگشت به ایران) حفظ کرد و هیچ‌گاه درخواست مجوز نکرد مبادا که جواب رد بدهند و دلش بشکند.
«ناهید بسیم»، همسر حبیب محبیان گفته بود که پس از بیماری خواهرش، به ایران بازگشته بود: «در فرودگاه پاسپورت و لپ‌تاپش را از او گرفتند. خیلی وحشت زده بود و برای مدتی در ایران ماند تا به سوالات پاسخ دهد.»
درباره افرادی که به حبیب وعده کمک برای فعالیت هنری داده بودند، نام‌های مختلفی مطرح شد. همسر او نیز گفت که پس از مرگش، مشایی تماس گرفته و گفته بود وزیر ارشاد دستور احمدی‌نژاد برای دادن مجوز را اجرا نکرده است.
سال ۱۳۹۲ نیز سایت انتخاب نوشت: «برخی خبرهای غیررسمی حکایت از اجرای برنامه از سوی حبیب، خواننده لس‌آنجلسی که چند سالی است به ایران بازگشته است، در استادیوم آزادی دارد.»
این پیش‌بینی اتفاق نیفتاد اما اسفندیار رحیم مشایی و احمدی‌نژاد برای تبلیغ انتخاباتی از حضور «عزت‌الله انتظامی» بهره بردند. پس از آن انتظامی گفت که نزدیکان مشایی او را فریب داده و با وعده دیدار برای موضوع «بنیاد فرهنگی عزت‌الله انتظامی»، وی را به ریاست جمهوری و سپس وزارت کشور کشانده‌اند.
به جز موضوع بازگشت هنرمندان از خارج از کشور، فعالیت هنرمندان قدیمی که در ایران مانده‌اند نیز همواره مورد بحث بوده است. برخی از این هنرمندان پس از انقلاب به فعالیت خود ادامه داده اما برخی امکان فعالیت نیافتند. در این میان، افراد و گروه‌های مختلف، جناح مقابل را به کنار زدن آن‌ها متهم کرده‌اند. از جمله این‌که پس از مرگ ناصر ملک مطیعی، «مسعود ده‌نمکی» محسن مخملباف را عامل ممنوع‌التصویر شدن او معرفی کرد.
عطاالله مهاجرانی، وزیر ارشاد دولت محمد خاتمی درتوییتر خود نوشت که بازگشت هنرمندان قدیمی به سینما یکی از موضوعات مورد پی‌گیری او بوده و ناصرملک مطیعی، بهروز وثوقى و «محمدعلی فردين» برایش اهميت بيشترى داشته‌اند.
اینک نیز بار دیگر موضوع بازگشت بهروز وثوقی به ایران مطرح شده اما این درخواست هنوز از سوی نهادهای رسمی جدی گرفته نشده است.
مطالب مرتبط:
سهم مخملباف و ده نمکی در ممنوع التصویری ملک‌مطیعی
انتقاد کیهان به رسمیت شناختن گوگوش و بهروز وثوقی از سوی سازمان سینمایی کشور
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر