دردسر کره شمالی برای تمام فوتبال آسیا؛ فیفا قوانین صعود را عوض کرد

تصمیم دولت کره ‌شمالی برای کناره‌گیری تمامی تیم‌های ورزشی و ورزشکاران این کشور از دو رویداد انتخابی جام جهانی و مسابقات المپیک توکیو، فقط سرنوشت ورزشکاران این کشور را تحت تاثیر قرار نداد. رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در آسیا پس از همه‌گیری کرونا بیش از یک سال به تعویق افتاد و در آستانه آغاز مجدد این مسابقات، دولت کره شمالی رسما اعلام کرد اجازه حضور بازیکنان و مربیانش در این رقابت‌ها را نخواهد داد. هم‌چنین دولت کمونیستی کره شمالی حضور بازیکنان تیم ملی این کشور در باقی‌مانده مسابقات انتخابی جام جهانی قطر را ممنوع کرد.

***

ساختار رقابت‌های انتخابی جام جهانی در آسیا عجیب است؛ مانند تمام برنامه‌ریزی‌های کنفدراسیون فوتبال آسیا در سال‌های اخیر.

در مرحله دوم انتخابی جام جهانی، ۴۰ تیم در هشت گروه پنج تیمی قرار گرفته‌اند. کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا از ابتدا مقرر کرد که با حذف شدن مسابقات انتخابی جام ملت‌های آسیا، همین گروه‌ها تعیین کننده هم‌زمان وضعیت تیم‌های حاضر در مرحله نهایی انتخابی جام جهانی و همین‌طور جام ملت‌های آسیا باشند.

پس مقرر شد که تیم‌های اول هر گروه و چهار تیم دوم برتر گروه‌ها به دور سوم مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ و جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ راه پیدا کنند.

به این ترتیب، ۱۲ تیم به مرحله نهایی رقابت‌های انتخابی جام جهانی می‌رسند که باید در دو گروه شش تیمی به صورت رفت و برگشت مقابل هم قرار بگیرند. تیم‌های اول و دوم هر گروه به صورت مستقیم به جام جهانی قطر سفر می‌کنند و تیم‌های سوم نیز به پلی‌آف خواهند رفت.

داستان این‌جا است که تیم‌های دوم هر گروه در مرحله کنونی قطعا به مرحله نهایی صعود نخواهند کرد. این یکی از دلهره‌هایی است که حتی در گروه‌های دشواری مانند گروه «C» با حضور ایران، بحرین و قطر می‌توان حس کرد.

کنار رفتن کره‌شمالی از این مسابقات، معادله را دشوارتر می‌کرد. تصمیمی که دولت کره‌ شمالی گرفت، لزوم کف امتیاز برای صعود از این مرحله به عنوان تیم دوم را بالاتر از ۱۵ امتیاز می‌برد.

چرایی این سوال در بررسی وضعیت تیم‌های دوم هر گروه بود؛ برای نمونه، در گروه «A»، سوریه با ۱۵ امتیاز بالاتر از چین و فیلیپین هفت امتیازی قرار دارد. در گروه «B»، استرالیا با ۱۲ امتیاز صدرنشین است اما پشت سرش دو تیم کویت و اردن با ۱۰ امتیاز دنبالش می‌کنند. پس در این گروه و با حساب چهار بازی باقی‌مانده، تیم‌ دوم بیش از ۱۲ امتیاز کسب خواهد کرد.

در گروه C، ایران وضعیت بغرنجی دارد. عراق با ۱۱ امتیاز صدرنشین است. بحرین با ۹ و ایران با شش امتیاز تعقیبش می‌کنند. نکته این‌جا است که ایران یک بازی عقب ‌افتاده دارد. ایران تا پیش از امروز (پنج‌شنبه) باید تمامی بازی‌های خود را با پیروزی پشت سر می‌گذاشت.

در گروه «D»، اوضاع قابل پیش‌بینی نیست. عربستان با ۱۱ امتیاز در صدر است اما ازبکستان ۹ امتیازی، سنگاپور هفت امتیازی و یمن پنج امتیازی تعقیبش می‌کنند. روی کاغذ حتی یمن هم شانس صعود دارد. در گروه «E»، قطر با ۱۶ امتیاز در صدر، عمان ۱۲ امتیازی را پشت سر خود می‌بیند. حضور قطر به عنوان میزبان رقابت‌های جام جهانی قطعی است ولی برای حضور در جام ملت‌های آسیا مبارزه می‌کند. تیم دوم این گروه قطعا امتیازی بیش از عدد ۱۵ را ثبت خواهد کرد.

در گروه «F»، ژاپن با ۱۵ و تاجیکستان با ۱۲ امتیاز تیم‌های اول و دوم گروه هستند. تاجیکستان هم تقریبا صعودش را به عنوان تیم دوم قطعی کرده است چون امتیازاتش احتمالا از عدد ۱۵ در دو بازی باقی‌مانده عبور خواهد کرد. در گروه «G»، ویتنام با ۱۱ امتیاز در صدر است و مالزی با ۹ امتیاز، تایلند با هشت امتیاز و امارات با شش امتیاز تعقیب کننده‌های صدر هستند. از این گروه بعید است تیم دوم برتری انتخاب شود.

اصل داستان این‌جا است؛ گروه «H» و جایی که کره شمالی زیر میز زد، ترکمنستان با ۹ امتیاز در صدر است، کره جنوبی با هشت امتیاز و یک بازی کمتر در رده دوم، لبنان با هشت امتیاز در رده سوم و کره شمالی هم با هشت امتیاز در رده چهارم بود.

فدراسیون جهانی فوتبال امروز در حکمی اعلام کرده است که تمامی امتیازاتی که پیش از این تیم‌های گروه H مقابل کره‌‌‌ شمالی به دست آورده‌اند، از بین خواهد رفت.

به این ترتیب، فرض بر حضور اولیه چهار تیم در گروه H گذاشته می‌شود. حالا بیشترین ضرر متوجه ترکمنستان، کره‌ جنوبی و لبنان است. قطعا از این گروه فقط تیم نخست به مرحله بعد صعود خواهد کرد چون رسیدن امتیازات تیم دوم به مرز ۱۵ امتیاز (با کنار رفتن کره شمالی)، نزدیک به محال خواهد بود.

فیفا هم‌چنین برای کاستن از گاف‌های قانون‌گذاری کنفدراسیون فوتبال آسیا، اعلام کرده است که برای رعایت توازن، بعد از اتمام مسابقات در این مرحله، بازی‌های رفت و برگشت تیم دوم هر گروه با تیم پنجم بی‌اثر می‌شود و به این شکل به مشخص کردن چهار تیم دوم برتر گروه‌ها می‌پردازد؛ برای نمونه، اگر ایران در گروه C تیم دوم شود و برای صعود به مقایسه تفاضل گل خود با سایر تیم‌ها نیاز داشته باشد، پیروزی ۱۴ گله مقابل کامبوج از فهرست بازی‌های ایران حذف می‌شود و فقط گل‌های سایر مسابقات مورد بررسی قرار می‌گیرند.

کنار رفتن کره شمالی نه تنها معادله‌های گروه H را به هم زد و راه ایران را برای صعود به مرحله بعد دشوارتر ساخت که گاف‌های کنفدراسیون فوتبال آسیا در گروه‌بندی، قرعه‌کشی و برنامه‌ریزی مسابقات را نیز بیش از پیش نشان داد.