نتایج اولیه شمارش آرا از پیروزی «ابراهیم رئیسی» در سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری حکایت دارد. اختلاف آرای اعلام شده به حدی است که دیگر نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ ریاست‌جمهوری را به رئیسی تبریک گفته‌اند. ابراهیم رئيسی کاندیدای مطلوب «علی خامنه‌ای» و همفکران او بود. او بارها در سخنرانی‌هایش درباره انتخابات ۱۴۰۰ کلیدواژه‌هایی به کار برده بود که با ویژگی‌های نامزد مطلوبش یعنی ابراهیم رئیسی همخوانی داشت.
علی خامنه‌ای درباره انتخابات ۱۴۰۰ چه گفت و چه کرد؟
***
سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره انتخابات ۱۴۰۰ نیز بخشی از مهندسی انتخابات بود و او در این دوره کاملا در راستای پروژه «نتیجه مطمئن» حرکت می‌کرد و برای اجرای این پروژه آتش تهیه می‌کرد. خامنه‌ای در دوره‌های قبل نیز برای مهندسی انتخابات تلاش کرده بود؛ اما در برخی از آن‌ها موفق نشده بود. سخنان او در همه دوره‌های قبل در راستای ارائه کدهایی برای پیروزی نامزد مطلوبش بوده، اما در دوم خرداد ۷۶ شکست خورد و در سال ۸۸ همه اقداماتش بر حاشیه‌های انتخابات مسئله‌دار افزود. اینک اما مهندسی انتخابات برای او و نزدیکانش چالش جدی نداشته است.
او الگوی دولت مطلوب خود را در چند سال اخیر بارها بیان کرده و عبارت «دولت جوان، انقلابی و حزب‌اللهی» یکی از پرتکرارترین مواضع انتخاباتی رهبر جمهوری اسلامی در یکی دو سال گذشته بوده است. این تاکید آیت‌الله خامنه‌ای همراه با تکیه به توان داخلی (به معنی اولویت ندادن به مذاکرات خارجی)، دو جمله‌ای هستند که سایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی اواخر اسفند گذشته به عنوان «مهم‌ترین و ماندگارترین» جملات او در سال ۹۹ برگزیده است.
تکیه آیت‌الله خامنه‌ای بر این دو موضوع طی دو سال اخیر، از سوی طرفدارانش همواره به معنی نقد دولت روحانی تعبیر و بارها دستاویزی برای حمله به حسن روحانی شده است، او در اردیبهشت ماه ۹۹ در دیدار تصویری با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی، مطالبه دولت جوان حزب‌اللهی را تکرار کرد و آن را «علاج مشکلات کشور» دانست.
خامنه‌ای تاکید کرد منظورش این نیست که «مثلا رییس این دولت یک جوان سی و دو ساله باشد». او سال ۹۶ نیز در جمع کارگران گفته بود کشور به سامان نمی‌رسد، جز با کار جهادی و «انقلابی». همان سال سایت رهبر جمهوری اسلامی اقدام به انتشار «کتابچه الکترونیک» کرد که در آن مهم‌ترین سخنان و مواضع انتخاباتی او از سال ۸۰ تا اردیبهشت ۹۶ آمده بود.
با آغاز سال ۱۴۰۰ به سبک معمول سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره انتخابات پررنگ‌تر شد، او در سخنان نوروزی خود مشارکت در انتخابات را یک راه قوی شدن کشور دانست و به نوعی مواضع هشت سال پیش خود را تکرار کرد و گفت: «همه، حتی کسانی که ممکن است رهبری را نیز قبول نداشته باشند، ایران قوی را به عنوان راه مقابله با دشمنی‌ها قبول دارند.»
آیت‌الله خامنه‌ای در این سخنان، کمبود یا فقدان اختیارات لازم رییس‌جمهور را شدیدا انکار کرد و با کنایه به برخی افراد گفت: «جایگاه ریاست‌جمهوری، مهم‌ترین و موثرترین مدیریت کشور است و طرح برخی مسائل همچون اینکه رئیس‌جمهور اختیاراتی ندارد یا تدارکاتچی است، خلاف واقع و از روی بی‌مسئولیتی یا بی‌اطلاعی یا غرض‌ورزی است.»
این جمله که گروهی رییس‌جمهور را «تدارکاتچی می‌خواهند»؛ نخستین‌بار «محمد خاتمی»، رییس‌جمهور اسبق، در اواخر دوره اصلاحات مطرح کرده بود که توصیفی بود از بی‌اختیاری منصب ریاست‌جمهوری در ایران.
آیت‌الله خامنه‌ای در اوایل اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ همزمان با ماه رمضان، در یک سخنرانی تلویزیونی ابتدا هرگونه شائبه تقلب را رد کرد و گفت: «هرگز تخلفی که خلاف امانت باشد یا در نتیجه انتخابات تاثیر داشته باشد، مطلقا در انتخابات‌های ما اتفاق نیفتاده است.»
او سپس بدون نام بردن از افراد، مواضع و سخنان انتقادی برخی داوطلبان را نشانه قبول نداشتن قانون اساسی توسط آنان دانست. بلافاصله این سخن رهبر جمهوری اسلامی در شبکه‌های مجازی خطاب به مصطفی تاج‌زاده تعبیر شد که چند روز پیش از آن اعلام کاندیداتوری کرده بود. اما در همین سخنان، مهم‌ترین بخش مواضع انتخاباتی رهبر جمهوری اسلامی اعلام موضع صریح او درباره فایل صوتی منتشر شده از مصاحبه «محمدجواد ظریف» بود که به معنای پایان نامزدی او بود.
خامنه‌ای سخنان ظریف را «مایه تعجب و مایه تاسف» و «خطای بزرگی» دانست که از «مسئولین جمهوری اسلامی نباید این خطا سر بزند.»
چند روز بعد نیز آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار تصویری با تشکل‌های دانشجویی باز هم اعتقاد دولت مطلوب خود را به «توانمندی‌های داخلی» و «جوانان» تکرار کرد که باید دارای «عملکرد انقلابی» باشد. اما بخش دیگری از سخنان او بود که در شبکه‌های مجازی واکنش‌های زیادی را برانگیخت.
ادعای رهبر جمهوری اسلامی این بود که نظری درباره نامزدی افراد نمی‌دهد و افزود: «در دوره‌های گذشته کسانی که می‌خواستند نامزد بشوند، می‌آمدند مثلا از من می‌پرسیدند که شما موافقید؟ من می‌گفتم من نه موافقم، نه مخالفم امسال همین را هم نمی‌گویم.»
کاربران بسیاری نهی او به «حسن خمینی»، نوه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی را برای نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ یادآور شدند. کاربران بسیاری نیز یادآوری کردند که او سال ۹۶ و از «پشت بلندگو» محمود احمدی‌نژاد را از نامزدی منع کرده بود.
با نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات و دو روز پس از رد صلاحیت‌های بحث‌برانگیز داوطلبان ریاست‌جمهوری از سوی شورای نگهبان، رهبر جمهوری اسلامی مواضع جدیدی مطرح کرد.
او در ارتباط تصویری با نمایندگان مجلس مانند همیشه حمایت قاطع خود را از عملکرد شورای نگهبان اعلام کرد، هرچند تلاش کرد از برخی رد صلاحیت‌شده‌ها (از جمله مثلا علی لاریجانی) دلجویی کند. خامنه‌ای برخی انتقادهای دیگر را «انتقام و دشمنی با شورای نگهبان» و گفت: «شورای نگهبان دشمنانی دارد، دشمنان جدی‌ای دارد، این حالا یک فرصتی شده که انتقام بگیرند. خدای متعال از این افراد نخواهد گذشت.»
بخش دیگر سخنان انتخاباتی آیت‌الله خامنه‌ای ترسیم غیرمستقیم چارچوبی برای مناظرات و اظهارنظرهای نامزدهای تایید شده بود که تا پیش از آن کمتر سابقه داشت؛ از جمله بحث درباره سیاست خارجی و فضای مجازی؛ او صراحتا گفت که «مسئله اصلی مردم فضای مجازی و سیاست خارجی نیست» بلکه بیکاری و معیشت مردم است که باید مورد توجه نامزدها قرار گیرد.
در سالروز فوت آیت‌الله «خمینی» و یک روز پیش از آغاز مناظرات نامزدها، رهبر جمهوری اسلامی سخنانی مطرح کرد که بار دیگر حضور پر رنگ او را در انتخابات نشان داد؛ اشاره او درباره ظلم و جفا به برخی از داوطلبان ردصلاحیت شده موجی از پیش‌بینی‌ها درباره تجدیدنظر صلاحیت برخی افراد مانند علی لاریجانی را برانگیخت. او از دستگاه‌های مسئول مطالبه «جبران و اعاده حیثیت» کرد. این جبران البته به معنای تایید صلاحیت لاریجانی نبود؛ بلکه به این معنا بود که سخنان مطرح شده درباره تابعیت خارجی دختر او نادرست بوده است.
آخرین سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره انتخابات در روز ۲۶ خرداد اشاره به مشکلات اقتصادی و کنایه به دولت روحانی بود. او مباحث مطرح شده درباره تحریم انتخابات را تنها به مشکلات اقتصادی و نارضایتی از دولت روحانی تقلیل داد و ابراز امیدواری کرد که دولت بعد مشکلات را حل کند. سخنان او دعوت معمولی به انتخابات بود و برخلاف گذشته از مخالفان خود نخواست که رای دهند. او در سال ۹۴ گفته بود: «ممکن است افرادی نسبت به نظام مسئله داشته باشند؛ اما این افراد قاعدتا نسبت به امنیت، پیشرفت و عزت کشور مسئله‌ای ندارند و بر همین اساس اگر خواهان استمرار امنیت ملی، افزایش عزت ملی و تضمین پیشرفت و حرکت رو به رشد کشور هستند، باید در انتخابات شرکت کنند.»
او همچنین تاکید کرد که رییس‌جمهوری که با رای بالا انتخاب شود، «پشتیبانی محکمی» خواهد داشت. ساعاتی بعد «سعید جلیلی» انصراف داد و انصراف او با سخن رهبر جمهوری اسلامی مرتبط بوده است.
صبح روز انتخابات ۲۸ خرداد، پرده آخر اظهارنظرها و جهت‌دهی‌های مستقیم و غیرمستقیم آیت‌الله خامنه‌ای بود؛ او حضور مردم را منجر به «امتیازات بزرگ» برای جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی دانست و اطمینان داد که «ملت از این انتخابات ان‌شاءالله خیر خواهند دید.»
این بار رهبر جمهوری اسلامی رییس‌جمهور مطلوب خود را یافته است؛ اما با مشکلات فعلی مشخص نیست، رابطه او و رئیسی چگونه ادامه پیدا کند.
مطالب مرتبط:
ترجمه توییت خامنه‌ای: اگر از من خوشتان نمی آید هم در انتخابات مهندسی شده شرکت کنید
چرا شرکت نکردن در انتخابات برای خامنه ای مصیبت است؟
آزادی مردم در انتخاب کاندیدای موردعلاقه رهبر: انتخابات یا میهمانی خانوادگی؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر