جنگ زرگری استقلال و پرسپولیس؛ شما چقدر بازی خورده‌اید؟

رسانه‌های ایران، از بیانیه‌نویسی، حمله و شکایت دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به هم در روزهای اخیر خبر داده‌اند. باشگاه استقلال نسبت به آن‌چه صحبت‌های توهین‌آمیز «یحیی گل‌محمدی» سرمربی تیم پرسپولیس می‌دانست، به کمیته‌های «انضباطی» و «اخلاق» فدراسیون فوتبال شکایت کرد. باشگاه پرسپولیس نیز در بیانیه‌ای، استدلال‌های به کار رفته در بیانیه و اعتراض باشگاه استقلال را «لطیفه» و «گل‌واژه» خواند.

هر دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، طی ۴۲ سال گذشته توسط دولت‌ها و حاکمیت اداره می‌شوند و طی سال‌های اخیر، هر یک دیگری را متهم به «حکومتی بودن» می‌کنند. هواداران دو باشگاه نیز همسو با کلام مربیان و مدیرانی که از سوی یک وزارتخانه به سمت‌های خود رسیده‌اند، در فضای مجازی و زندگی حقیقی روبه‌روی هم می‌ایستند.

***

سال ۱۳۲۴ تیمسار «پرویز خسروانی» با در هم‌آمیختن دو باشگاه «دوچرخه‌سواران» و «نادر» باشگاهی را تاسیس کرد که نامش را «تاج» گذاشت.

باشگاه پرسپولیس سال ۱۳۴۲ توسط مرحوم «علی عبده» در محله اوین و شمیرانات بنا شد. سال ۱۳۴۶ و با انحلال دستوری باشگاه شاهین که از سوی سازمان «ورزش و تفریحات ایران» مورد غضب قرار گرفته بود، تمام ستاره‌های این تیم به پرسپولیس آمدند و هویت پرسپولیس به صورت واقعی شکل گرفت.

سپهبد خسروانی از خانواده‌ای فرهیخته می‌آمد. خودش دانش‌آموخته دانشکده افسری و از نزدیکان فکری به «امیرعباس هویدا»، نخست‌ وزیر حکومت پهلوی و رییس سازمان تربیت بدنی بود. برادرش «شهاب‌الدین خسروانی» از نمایندگان مجلس شورای ملی و از همفکران «محمد مصدق» محسوب می‌شد.

پرویز خسروانی، تاج را برپایه باورها و آموخته‌هایش، برگرفته از نظم و اخلاق بنا کرد.

علی عبده اما برای پرسپولیس و بازیکنانی که وارد این مجموعه می‌شدند، شعاری برگرفته از سه اصل داشت که تبدیل به قانون لازم‌الاجرا برای بقا در پرسپولیس بود: «اخلاق، درس، ورزش».

انقلاب که شد، هر دو باشگاه در مصادره حاکمیت درآمد. تاج را سازمان وقت تربیت بدنی گرفت و پرسپولیس را در ابتدا، بنیاد مستضعفان مصادره کرد.

تاج را «استقلال» نام‌گذاری کردند و هم‌زمان ایراد اتهامات به مالک اصلی و بنیان‌گذارش آغاز شد. اتهاماتی که هیچ یک تا امروز ثابت نشده است.

پرسپولیس قرار بود به ترتیب «شهید چمران»، «آزادی» و «جمهوری» نامیده شود. اما بعد تبدیل شد به پیروزی و از سال ۱۳۹۱، نامش دوباره به پرسپولیس تغییر کرد.

مخلص کلام این است که هر دو باشگاه از سال ۱۳۶۵ تاکنون، به صورت مستقیم و مشترک، زیر نظر سازمان وقت تربیت بدنی و وزارت ورزش و جوانان کنونی اداره می‌شوند.

جیب‌های پر از سهم از یک حکومت

سیاستگذاری برای هر دو باشگاه از سوی نماینده دولت صورت می‌گیرد و هر یک به کرات از خدمات دولتی بهره‌مند شده‌اند.

در دولتی که عمرش رو به پایان است، نمونه‌هایی زنده می‌توان پیدا کرد. روزنامه «ایران» در گزارشی که سال ۱۳۹۷ منتشر کرد، به نقل از «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران مدعی شد که «عباس عراقچی» و «مجید تخت‌روانچی» دو معاون او هوادار پرسپولیس هستند.

وزیر خارجه ایران فاش نکرد که هوادار کدام تیم است، اما در دو نوبت طی سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در نامه‌نگاری مستقیم با کنفدراسیون فوتبال آسیا، تلاش کرد مطالبات استقلال را از این کنفدراسیون آزاد کند. مطالباتی که به دلیل تحریم‌های بانکی قابل پرداخت به استقلال، پرسپولیس، فولاد خوزستان، تراکتور تبریز، سپاهان اصفهان و هیچ یک از نماینده‌های فوتبال ایران نیست.

پس از دربی برگشت میان استقلال و پرسپولیس، «فرهاد مجیدی»، سرمربی استقلال به دلیل استوری «محمدجواد آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات و فناوری جمهوری اسلامی که از پیروزی تیم پرسپولیس حمایت کرده بود، او را «بی‌شعور» نامید.

کمتر از یک سال قبل یعنی ۱۵ مهر ۱۳۹۹ روزنامه اعتماد از کمک ۱۰ میلیارد تومانی محمدجواد آذری جهرمی به باشگاه استقلال خبر داد.

۲۰ خرداد ۱۳۹۸ وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی دستور ویژه برای پرداخت مطالبات دو باشگاه استقلال و پرسپولیس از سوی شرکت‌های مخابراتی را داده بود.

اردیبهشت سال جاری، در اوج فریادهای مدیران و بازیکنان پرسپولیس مبنی بر ته کشیدن بودجه، برخی از رسانه‌های ایران خبر از پرداخت ۳۰ میلیارد تومانی شرکت «همراه اول» به عنوان یکی از اسپانسرهای پرسپولیس به این باشگاه دادند.

وزارت ورزش و جوانان، با وجود مخالفت و مقاومت رسانه‌ها و هواداران پرسپولیس، سال ۱۳۹۹ باشگاه پرسپولیس را با قراردادی همانند «ترکمانچای» به یکی از زیرمجموعه‌های ستاد اجرایی فرمان امام یعنی شرکت «آتیه داده پرداز» سپرد.

اردیبهشت ۱۳۹۹ مشخص شد که وزارت ورزش و جوانان، تمامی حق و حقوق مادی و معنوی و درآمدهای حاصل از فعالیت‌های مجازی و درآمدهای حقیقی این باشگاه را به شرکت آتیه‌ داده پرداز سپرده است.

مدیران و مربیان پرسپولیس اما تاکنون کمترین اعتراضی نسبت به قراردادی که از سوی وزارت ورزش و جوانان به این باشگاه تحمیل شد، نکرده‌اند.

دعوای سیستماتیک به سود وزیر ورزش 

یحیی گل‌محمدی سرمربی پرسپولیس در کنفرانس خبری پس از بازی با آلومینیوم اراک، همتای خود در استقلال یعنی «فرهاد مجیدی» را به «هوچی‌گری» متهم کرد. او گفته بود بازیکنان استقلال «سه برابر» بازیکنان پرسپولیس قرارداد بسته‌اند.

باشگاه استقلال ضمن شکایت از یحیی گل‌محمدی به فدراسیون فوتبال، سرمربی پرسپولیس را متهم به ارتباط با دو دلال کرد. باشگاه استقلال، از نام‌های مخفف «آقای میم» و «آقای گاف» برای این دو دلال استفاده کرده بود.

مقصود و منظور باشگاه استقلال، «حمید محسنی» و «غلام گنجی» دو دلال سابقه‌دار فوتبال ایران هستند. دو دلالی که پیش از این هم به واسطه فساد مالی، از سوی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی ایران بازداشت شده بودند.

باشگاه پرسپولیس در پاسخ به بیانیه تیم رقیب نوشته است: «انتشار رقم قراردادها، نیازمند منبع و مرجع نیست. سرتان را از برف بیرون بیاورید و به جای پنهان‌کاری و استفاده از ادبیاتی دور از منزلت فوتبال ایران، شجاعانه اقدام به انتشار قراردادها کنید.»

برخلاف تمامی دنیا، انتشار قرارداد بازیکنان در فوتبال ایران مرسوم نیست. با یک جست‌وجوی ساده می‌توان رقم قرارداد بازیکنان تیم‌های لیگ برتر انگلیس، سری‌آ ایتالیا، بوندسلیگا یا حتی باشگاه‌های نه چندان مطرح نروژ و اتریش را هم پیدا کرد.

اما در ایران، فقط و فقط به دلیل فرار از مالیات، قرارداد بازیکنان و باشگاه‌ها نه به صورت شفاف منعقد می‌شود و نه اعلام.

با این حال اردیبهشت ماه سال جاری، سایت معتبر ترانسفرمارکت که مرجع قیمت‌گذاری بازیکنان، مربیان و باشگاه‌های فوتبال جهان است، اقدام به انتشار قیمت و ارزش باشگاه‌های راه یافته به مرحله یک هشتم نهایی لیگ قهرمانان آسیا کرد. این قیمت، براساس نرخ و قیمت بازیکنان هر تیم مشخص می‌شد.

النصر عربستان با ۴۴ میلیون و ۳۰۰ هزار یورو، گران‌قیمت‌ترین باشگاه بود. الهلال عربستان با ۴۳ میلیون و ۶۸۰ هزار یورو در رده دوم بود. شارجه امارات با ۲۰ میلیون و ۱۸۰ هزار یورو در رده سوم قرار داشت.

در رده چهارم این جدول، می‌توانستیم نام استقلال تهران با ۱۴ میلیون و ۹۸۰ هزار یورو (معادل حدود ۴۵۰ میلیارد تومان) قرار داشت. یعنی گران‌قیمت‌ترین باشگاه ایران.

فرهاد مجیدی سرمربی استقلال، پیش از آن‌که هدایت استقلال را برعهده بگیرد و زمانی که هنوز «محمود فکری» سرمربی این تیم بود، ادعا کرد این استقلال، گران‌قیمت‌ترین تیم تاریخ فوتبال ایران است.

او طی ماه‌های اخیر، وزارت ورزش و جوانان و دولت را متهم به نابود کردن استقلال کرده بود.

در رده پنجم این جدول، نام پرسپولیس با ارزش تقریبی ۱۲ میلیون و ۵۰ هزار یورو به چشم می‌خورد. رقمی حدود ۳۶۱ میلیارد تومان.  

یحیی گل‌محمدی سرمربی پرسپولیس در مصاحبه‌های اخیر خود، بازیکنانش را گروهی از فداکاران معرفی می‌کرد که با کمترین دستمزد در لیگ و آسیا مبارزه کرده‌اند.

آیا هواداران دو باشگاه با تمام حقیقت روبرو هستند؟

می‌توان به یک نمونه اشاره کرد؛ در قرارداد «مهدی قایدی»، مهاجم تکنیکی و فوق ستاره استقلال بندی قرار دارد که در صورت پرداخت نشدن ۵۰ درصد از قراردادش تا پایان فصل، او قادر به اجرای بند فسخ قرارداد، برای پیوستن به باشگاهی خارج از ایران خواهد بود. باشگاه استقلال اما اعلام کرده است مهدی قایدی به دلیل دریافت بیش از ۹۰ درصد مطالباتش، قادر به اجرای بند فسخ نخواهد بود.

آن‌چه می‌بینیم، دعوایی است برای لاپوشانی آن‌چه در وزارت ورزش و جوانان به عنوان فساد سیستماتیک در جریان است. از پولشویی «مسعود سلطانی‌فر» وزیر ورزش و جوانان برای «امید اسدبیگی» و شرکت نیشکر هفت‌تپه یا فرار کردن وزیر از قرارداد «مارک ویلموتس» تا فساد معاونین و آقازاده وزیر.