هلث استودیو
سال‌ها است واکسن و عوارض جانبی آن بر بارداری، دست‌مایه شایعات بسیاری است. در سال ۲۰۰۳ می‌گفتند در واکسن فلج اطفال، هورمون‌هایی وجود دارد که می‌توانند موجب نازایی شوند؛ ادعایی غلط که موجب شد بسیاری در شمال نیجریه، کارزار واکسیناسیون را تحریم کنند.
حالا هم اظهاراتی مشابه درباره واکسن‌های کووید-۱۹ مطرح می‌شوند که هیچ پایه و اساس علمی ندارند. این شایعات در هفته‌های اخیر جنجال‌آفرین شدند؛ به‌ویژه پس از انتشار خبرهایی مبنی بر این که تعدادی با تزریق واکسن کووید-۱۹، شاهد تغییر در عادت ماهانه خود بوده‌اند.
اما همان‌طور که سه متخصص به «هلث استودیو» گفته‌اند، هیچ مدرک علمی وجود ندارد که ثابت کند واکسن بر بارداری تاثیر می‌گذارد.
این شایعات چه هستند؟
یک شبکه اجتماعی پرهوادار مدعی شده است در ویروس جدید کرونا، پروتئینی وجود دارد که شباهت‌های زیادی به پروتئین «سین‌سیتین-» (syncytin-1) دارد که به شکل‌گیری جنین کمک می‌کند.
در خبرهای دروغینی که در اینترنت انتشار یافته، ادعا شده است که واکسن‌های کووید-۱۹ می‌توانند بر پروتئین سین‌سیتین-۱ تاثیر بگذارند و شکل‌گیری جنین را در رحم سخت‌تر کنند.
اما دکتر «والری بیکر»، متخصص بهداشت باروری در «دانشگاه جان هاپکینز» امریکا می‌گوید این نظریه غلط است و حتی یک مقاله تحقیقی علمی هم وجود ندارد که آن را تایید کند.
واقعیت این است که مجله «باروری و نازایی» به تازگی مقاله‌ای منتشر کرده است که کاملاً خلاف این ادعا را ثابت می‌کند: «مصونیت از بیماری کووید-۱۹ به‌واسطه واکسیناسیون، نه شکل‌گیری جنین را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نه روند اولیه بارداری را دچار اختلال می‌کند.»
دکتر «بیکر» در این مقاله می‌گوید: «از سوی دیگر، اگر خانمی به بیماری کووید-۱۹ مبتلا و حامله شود، حاملگی پیچیده و پر مساله خواهد داشت.»
واکسن چه تاثیری بر عادت ماهانه دارد؟
دکتر بیکر می‌گوید هیچ دلیل و سندی وجود ندارد دال بر این که واکسن کووید-۱۹ بر عادت ماهانه تاثیر می‌گذارد. عوامل مختلفی عادت ماهانه را تحت تاثیر قرار می‌دهند و پژوهش‌گران این عوامل را با جزییات بررسی کرده و می‌کنند. اما تا امروز هیچ رابطه‌ای بین واکسن و اختلالاتِ عادت ماهانه پیدا نشده است.
دکتر «کاترین لی»، یکی از آن پژوهش‌گرانی است که در دانشکده پزشکی «دانشگاه واشنگتن»، تحقیقات فوق دکترای خود را در مورد نقش واکسن بر عادت ماهانه انجام می‌دهد.
پس از آن که دکتر لی و همکارش، دکتر «کیت کلنسی»، بعد از تزریق واکسن، عادت ماهانه غیرمعمولی را تجربه کردند، تصمیم گرفتند تحقیقاتی را در مورد تاثیر واکسن کووید-۱۹ بر عادت ماهانه آغاز کنند. پژوهش این دو محقق هنوز به پایان نرسیده و در مجله علمی معتبری که مقالاتش داوری می‌شوند نیز منتشر نشده است.
او به استودیو هلث می‌گوید: «ما هنوز در مرحله اولیه تحلیل داده‌ها هستیم. آن‌چه تا الان می‌دانیم، این است که تجربه افراد بسیار متفاوت و گوناگون است. بسیاری هیچ تغییری در عادت ماهانه خود نداشته‌اند، همان‌طور که بسیاری عوارض جانبی مثل تب و سردرد نداشته‌اند.»
دکتر لی می‌افزاید افرادی که تغییراتی را در عادت ماهانه خود گزارش کرده‌اند، خون‌ریزی‌های بیشتر و علایم شدیدتری داشته‌اند.
او می‌گوید زمان واکسیناسیون ممکن است در تغییر عادت ماهانه نقش ایفا کند.
علاوه بر این، کسانی که معمولاً پریود نمی‌شوند، از جمله زنان یائسه و آن‌هایی که از برخی داروهای ضد بارداری یا هورمون‌درمانی برای متوقف کردن عادت ماهانه خود استفاده می‌کنند، خون‌ریزی غیرمنتظره‌ای را گزارش کرده‌اند. این تغییرات به احتمال قوی مقطعی خواهند بود.
دکتر «ویکتوریا میل»، ایمنی‌شناس باروری در «امپریال کالج» لندن که در مورد واکسن و عادت ماهانه تحقیق می‌کند، می‌گوید: «تقریباً تمام کسانی که این تغییرات را گزارش داده‌اند، می‌گویند دوره اختلال تنها یک بار رخ داده است. فقط چند مورد داشته‌ایم که دو دوره اختلال را گزارش کرده‌اند. تردیدی نیست که این تغییرات برای یک مدت کوتاه اتفاق می‌افتد.»
با این اوصاف، دست‌کم تا امروز هیچ دلیلی دال بر این که واکسن‌ها بر حاملگی تاثیر می‌گذارند، وجود ندارد.
دکتر میل یادآور می‌شود واکسن‌های دیگری هستند که واکسن کووید-۱۹ هم نیستند و عادت ماهانه را دستخوش تغییراتی موقتی می‌کنند اما در بلند‌مدت هیچ مشکلی برای بارداری نداشته‌اند.
واقعیت این است که حتی نمونه‌هایی از بارداری در زنانی مشاهد شده است که در آزمایشات بالینی برای تولید واکسن کووید-۱۹ شرکت کرده بودند. فرزندان آن‌ها در کمال سلامت به دنیا آمده‌اند. از آن زمان تا کنون نیز «مرکز کنترل بیماری‌ها» در ایالات متحده امریکا از بارداری هزاران زنِ واکسینه شده گزارش داده است.
دکتر لی می‌افزاید: «مدارک زیادی موجود است که نشان می‌دهند در میزان سقط جنین زنانی که واکسینه شده‌اند و از لحاظ جسمی هم سالم هستند، هیچ تغییری رخ نداده است.»
چرا واکسن می‌تواند بر پریود تاثیر بگذارد؟
دکتر میل می‌گوید اگر رابطه‌ای بین واکسیناسیون و تغییر عادت ماهانه وجود داشته باشد، می‌توان آن را از منظر زیست‌شناختی این طور توضیح داد: «ما می‌دانیم که واکنش ایمنی بدن می‌تواند بر هورمون‌های جنسی تاثیر بگذارد. برعکس، هورمون‌های جنسی هم می‌توانند بر واکنش ایمنی بدن تاثیر بگذارند. در نتیجه، یک احتمال این است که یکی از عوارض جانبیِ کوتاه‌مدتِ واکسن، اختلال در هورمون‌های استروژن و پروژسترون باشد.»
این هورمون‌ها در چرخه تخم‌گذاری طبیعی نقش ایفا می‌کنند. دکتر میل می‌گوید: «آن‌ها شکل‌گیری و ریزش لایه داخلی رحم را کنترل می‌کنند و اگر تعادل بین این دو برهم بخورد، زمان عادت ماهانه و نحوه خون‌ریزی نیز تغییر می‌کند.»
احتمال دیگر این است که فعال شدنِ کلیِ دستگاه ایمنیِ بدن پس از واکسن، روی سلول‌های ایمنی که به طور طبیعی بر دهانه رحم می‌نشینند، اثر می‌گذارد.
دکتر لی هم‌چنین خاطر نشان می‌کند که عادت ماهانه، فرایند بسیار پویایی است که می‌تواند تحت تاثیر عوامل دیگری مثل شوک‌های جسمی و ایمنی یا مسایل و مشکلات روحی و روانی که در زندگی روزمره هر انسانی ممکن است پیش آیند نیز قرار گیرد.
او می‌گوید: «این واکسن بسیار قوی و موثر است... به همین دلیل هم هست که افراد زیادی دچار عوارض جانبی آن مثل تب و خستگی می‌شوند. این عوارض گواه این هستند که واکسن، دستگاه ایمنی بدن شما را سریع وادار به واکنش می‌کند تا در برابر بیماری کووید-۱۹ مصون شوید.»
اگر نگران تغییر عادت ماهانه هستید
نخستین نکته‌ای که نباید فراموش کرد، این است که بیماری کووید-۱۹ به خودی خود می‌تواند پریود را دچار اختلال کند.
دکتر میل می‌گوید: «حدود ۲۵ درصد مبتلایان به کووید-۱۹ دچار اختلال در عادت ماهانه می‌شوند. پس اگر تغییر در پریود دلیل اصلی نگرانی شما برای واکسن نزدن است، یادتان باشد که اگر به کووید-۱۹ مبتلا شوید نیز ممکن است تغییراتی در عادت ماهانه شما پیش آید.»
اگر واکسن زده و بعد مشاهده کرده‌اید که تغییری در پریودتان ایجاد شده است، نگران نشوید. اکثر این اختلالات کوتاه مدت هستند و در ظرف یک یا دو ماه از بین می‌روند. البته فکر خوبی است که این تغییرات را با سازمان بهداشتی ناظر در کشور محل زندگی خود در میان بگذارید. زیرا این اطلاعات برای دانشمندان مفید هستند و به شناخت و درک بهتر و بیشتر این مساله کمک می‌کنند.
اما همان‌طور که دکتر لی، میل و بیکر تاکید دارند، اگر تغییر یا اختلال در پریودتان طولانی‌تر از یک یا دو دوره شد- چه به واکسن ربط داشته باشد، چه نداشته باشد- بهتر است با پزشک مشورت کنید.
دکتر میل می‌گوید: «چه واکسن زده باشید، چه نزده باشید، زنان بسیاری از پریود‌های غیرعادی و شدید رنج می‌برند، در حالی که روش‌هایی برای پیش‌گیری از آن وجود دارد.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر