پیمان، فصلنامه‌ای برای فرهنگ و تاریخ ایرانیان ارمنی‌تبار

«فصلنامه فرهنگی پیمان» نشریه‌ای که با هدف معرفی فرهنگ و تاریخ ارامنه ایران و به زبان فارسی منتشر می‌شود، تنها نشریه تخصصی مربوط به یک اقلیت دینی است که به دلیل رعایت تمام چارچوب‌ها و محدودیت‌های تعیین شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توانسته در فضای رسانه‌ای کشور فعالیت کند.

***

«وارطان وارتانیان» به عنوان صاحب امتیاز و مدیرمسئول این فصلنامه، در سال ۱۳۷۵ موفق به اخذ مجوز انتشار شد و از همان سال به کمک جمعی از هم‌کیشان خود و برخی دیگر از ایرانیان علاقه‌مند به موضوعات مشترک فرهنگی و تاریخی ارامنه و مسلمانان فارسی‌زبان، فعالیت خود را آغاز کرد.

گردانندگان و نویسندگان این فصلنامه می‌بایست تنها به موضوعات فرهنگی و تاریخی ارامنه بپردازند و اجاره ورود به مباحث مذهبی را به دلیل اینکه ممکن است برداشت تبلیغی از آن بشود، ندارند.

وارتاریان، سال ۱۳۲۲ در محله جلفای اصفهان به دنیا آمد. او در سال ۱۳۴۱ پس از اتمام تحصیلات متوسطه و ورود به دانشگاه تهران، با کسب رتبه پنجم در رشته مهندسی مکانیک از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده و پس از آن، برای کسب تخصص در دوره مصالح ساختمانی راهی آلمان شد.

او از سال ۱۳۶۳ به مدت ۱۶ سال (از دوره دوم تا پنجم) به عنوان نماینده ارامنه تهران و شمال ایران در مجلس شورای اسلامی حضور داشت و در این مدت به عضویت کمیسیون صنایع مجلس نیز درآمد.

فصلنامه پیمان که با کوشش فراوان او مجوز انتشار گرفته است، با حمایت مالی شورای خلیفه‌گری ارامنه تهران اداره می‌شود. اما شورای خلیفه‌گری سایر شهرهای ایران از جمله اصفهان نیز گاهی به این فصلنامه کمک مالی می‌کنند.

اگرچه تمرکز اصلی این فصلنامه بر معرفی چهره‌های نام‌آور در رشته‌های مختلف هنری، فرهنگی، علمی و ورزشی ارامنه، معرفی اماکن تاریخی و فرهنگی از جمله کلیساها و موزه‌ها، سرزمین‌هایی که ارامنه در آن ساکن بوده و هستند، معرفی تازه‌ترین آثار منتشر شده از سوی نویسندگان ارمنی در موضوعات گوناگون است؛ اما پرداختن به موضوع «نسل‌کشی ارامنه» به دست ترکان عثمانی یکی از اصلی‌ترین مباحث انتشار آن است. به‌طوری‌که تا سال ۱۳۹۹ شماره‌های بهار این فصلنامه به این مساله اختصاص یافته بود؛ اما گردانندگان پیمان، امسال راه هرساله را نرفته و بر موضوعات دیگری مانند موزه‌های ارامنه، موسیقی، عکاسی و ... متمرکز شده‌اند.

فصلنامه پیمان توسط موسسه ترجمه و تحقیق «هور» که آن هم در سال ۱۳۶۱ به‌منظور شناساندن فرهنگ، ادب، تاریخ و تمدن ارمنی‌ها، به دست شماری از روشنفکران این اقلیت دینی راه‌اندازی شد؛ منتشر می‌شود و بیشتر نسخه‌های آن نیز در اختیار دانشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها، موسسه‌های تحقیقاتی و برخی کتابخانه‌ها قرار می‌گیرد و امکان خرید آن در دکه‌های روزنامه و مجله‌فروشی نیست و تنها می‌توان آن را از طریق دفتر نشریه تهیه کرد.

این نشریه معمولا بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ صفحه و در تیراژ ۱۲۰۰ نسخه منتشر می‌شود. نخستین شماره امسال آن یعنی شماره ۹۵ به قیمت ۲۵ هزار تومان عرضه شده است.