بازی ایران و عراق؛ فوتبالی که بوی سیاست می‌دهد

روز سه‌شنبه ۱۶شهریور۱۴۰۰ تیم ملی ایران در دومین دیدار از مرحله نهایی رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، مقابل تیم ملی عراق قرار خواهد گرفت. این یکی از تکراری‌ترین دیدارهای ده سال اخیر تیم ملی فوتبال ایران در مهم‌ترین و حساس‌ترین رقابت‌های فوتبال آسیا است.

ایران فعلا تنها تیم سه امتیازی گروه A انتخابی جام جهانی در منطقه آسیا است که در صورت پیروزی مقابل عراق، فاصله خود را با سایر تیم‌ها افزایش خواهد داد. هرچند که تیم ملی عراق را باید یکی از جدی‌ترین مدعیان صعود از این مرحله دانست.

***

از ۹مهر۱۳۸۹ تا امروز، تیم‌های ملی فوتبال ایران و عراق هشت بار در رقابت‌های دوستانه، جام ملت‌های آسیا، بازی‌های غرب آسیا و انتخابی جام جهانی مقابل هم قرار گرفته‌اند.

به عبارتی طی قریب به یازده سال اخیر، رقابتی نمانده که ایران و عراق مقابل هم قرار نگرفته‌ باشند؛ بازی‌ها هم هر بار بیش از مرتبه قبل، آمیخته به حساسیت‌های سیاسی و اجتماعی و دورتر از ماهیت ورزش.

در سال‌های اخیر، خاک عراق جولانگاه جمهوری اسلامی و شاخه برون مرزی سپاه پاسداران، برای تشکیل گروه‌های شبه‌نظامی و نیابتی شد. نمونه‌اش «سپاه بدر» است که ۴۲ گروه شبه‌نظامی فعال در عراق دارد که به همراه ۲۸ گروه شبه‌نظامی دیگر به صورت مستقیم زیر نظر جمهوری اسلامی هدایت و تامین مالی می‌شوند. همچنین گردان «ابوالفضل‌العباس» یا «لواء ابوالفضل العباس»،  گردان « لواء ذوالفقار»، گروه «عصائب اهل حق»، گروه «جیش‌المهدی» یا «سرایا السلام»، «سرایا الخراسانی»، «کتائب حزب‌الله»، «حزب‌الله عراق» و «کتائب امام علی» بخشی از گروه‌های نظامی و شبه‌نظامی هستند که طی سال‌های اخیر زیر نظر جمهوری اسلامی، این نظام را در عراق پیش می‌برند.

پس عجیب نیست که طی سال‌های اخیر، نه تنها شهرهای عراق میزبان اعتراضات مردمی برای خروج جمهوری اسلامی شده باشد که حتی در آستانه یا در حین دیدارهای فوتبال ایران و عراق نیز جریان از یک رویداد فوتبالی خارج و به سمت زمین سیاست کشیده شود.

آخرین نمونه‌ آن به آبان ۱۳۹۸ و در اوج اعتراضات مردمی در عراق برمی‌گردد. «یونس محمود»، ستاره سابق تیم ملی فوتبال عراق در اینستاگرام خود تصویری کارتونی منتشر کرد. در این تصویر، عراق به‌سان شیر و ایران، اسراییل، عربستان و آمریکا به‌سان هیولایی در حال یورش از آن سوی «اروندرود» نشان داده شده بود.

در بازی رفت همین رقابت‌های انتخابی جام جهانی، وقتی در دقیقه یازدهم «مهند علی» دروازه ایران را باز کرد، هواداران عراقی که به ورزشگاه امان آمده بودند، شعار «عراق حره حره،‌ ایران بره بره» به معنی «عراق آزاد آزاد، ایران بیرون بیرون» در ورزشگاه پیچید.

«صفا هادی» اما به سمت نیمکت دوید، از روی ساک دکتر تیم ماسکی برداشت و به صورتش زد، بعد مشت‌هایش را گره کرد و مقابل تیم ایران ایستاد. 

برخی ایرانیان نیز هنوز بازی با تیم ملی عراق را در انتقام از جنگ هشت ساله‌ای می‌بینند که با دستور «صدام حسین» رهبر حزب بعث در عراق آغاز شد و با شعار «راه قدس از کربلا می‌گذرد»، از ۳خرداد۱۳۶۲ تا پایان مرداد ۱۳۶۷ ادامه یافت.

 

آماری که برای این بازی به سود ایران است

تیم‌های ملی ایران ایران و عراق از ۱۱خرداد۱۳۴۱ تاکنون ۲۹ بار مقابل هم قرار گرفته‌اند. ایران ۱۶ بار به پیروزی رسیده، ۶ بار عراق برده و ۷ بازی نیز با تساوی به پایان رسیده است.  

اگر سری در خرافه‌ها داشته باشید، این نکته قابل توجه است که ایران تا امروز هرگز پس از پیروزی مقابل عراق، از این تیم شکست نخورده است.

تیم ملی فوتبال عراق، تمامی ۶ پیروزی خود در بازی‌های رسمی و دوستانه را فقط و فقط پس از تساوی یا شکست دادن ایران در بازی قبل به دست آورده است.

بهترین عملکرد عراق مقابل ایران به دیدارهای نخستین دو تیم پس از جنگ هشت ساله و سپس حد فاصل سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ برمی‌گردد. حد فاصل سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۵ ایران و عراق سه بار مقابل هم قرار گرفتند که سهم عراق دو پیروزی و یک تساوی بود. همچنین از بهمن ۱۳۹۳ تا آبان ۱۳۹۸ نیز ایران در چهار دیدار مقابل عراق دو بار شکست خورد و دو بار به تساوی رسید.

آخرین دیدار ایران و عراق، در مرحله دوم انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در بحرین برگزار شد. ایران با مربی‌گری «دراگان اسکوچیچ» مقابل تیم ملی عراق با تک گل «سردار آزمون» به پیروزی رسید و به مرحله نهایی صعود کرد.

اگر حرف آمار و ارقام را به‌سان خرافات قبول کنیم، ایران به واسطه پیروزی‌ خود در آخرین بازی مقابل عراق، فردا شکست نخواهد خورد. اما این اعداد و ارقام، هرگز واقعیت فوتبال نیستند.

 

روزهایی که به سود ایران نیستند

آن‌چه در واقعیت نگران‌کننده به نظر می‌رسد، شرایط آماده‌سازی تیم ملی برای دیدارهای انتخابی جام جهانی است.

در روز نخست مرحله پایانی رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، ایران مقابل سوریه با نتیجه یک بر صفر پیروز شد. کره‌جنوبی در خاک خودش مقابل عراق تن به تساوی بدون گل داد و امارات هم در زمین خود مقابل لبنان به تساوی صفر بر صفر رسید.

این نتایج ایران را در صدر گروه شش تیمی قرار داد. اما تیم ملی ایران در مقایسه با حریفان خود، نه اردوی آماده‌سازی داشت و نه حتی یک بازی تدارکاتی.

در حقیقت آخرین دیدار تیم ملی ایران پیش از مسابقه با سوریه، ۲۵خرداد۱۴۰۰ مقابل عراق در مرحله دوم انتخابی جام جهانی برگزار شده بود. از آن پس تیم ملی بدون اردوی تدارکاتی و بازی‌های آماده‌سازی، عمر خود را تلف کرد.

در همین زمان، تیم ملی عراق، قید همکاری با «سرکو کاتانچ» را زد و سراغ دو گزینه رفت؛ «کارلوس کی‌روش» و «دیک ادوکات».

اولی سرمربی سابق تیم ملی ایران بود که فدراسیون فوتبال عراق با او به توافق نرسید. دومی سابقه سرمربی‌گری در تیم‌های ملی هلند، روسیه، بلژیک، صربستان و کره‌جنوبی را دارد و در باشگاه‌هایی مانند ساندرلند انگلیس، اسپارتا روتردام، آیندهون و فاینورد هلند و مونشن‌گلادباخ آلمان سرمربی بوده است.

تیم ملی عراق پس از دیدار با تیم ملی ایران، ابتدا در اسپانیا و سپس در ترکیه برگزار کرد و در این بین دیدارهایی دوستانه با باشگاه‌های محلی اسپانیا و ترکیه هم برگزار کرده بود.

تیم ملی ایران نه تنها بدون اردوی آماده‌سازی وارد این مسابقات شد که دراگان اسکوچیچ سرمربی خود را تا روز یکشنبه در اختیار نداشت.

دراگان اسکوچیچ سرمربی و «وحید هاشمیان» کمک مربی تیم ملی پس از حضور در برنامه «ستاره شو» صداوسیمای حکومتی ایران به کرونا مبتلا شدند. آن‌ها اجازه حضور در تمرینات تیم ملی را نداشتند و در روز بازی با سوریه نیز روی نیمکت تیم ملی غایب بودند.

این مقایسه، میان وضعیت آماده‌سازی ایران و عراق کمی برای هواداران فوتبال ایران نگران‌کننده به نظر می‌رسد.

همان قدر که نقطه اتکای تیم ملی عراق به بازیکنان جوان این تیم است، سرمربی تیم ملی مجبور خواهد بود در این مسابقه هم به لژیونرها یا بازیکنان ایرانی خارج از کشور تکیه کند.

 

امیدوار به صدرنشینی مجدد

ایران و عراق سه‌شنبه ۱۶شهریور از ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه به وقت تهران در قطر مقابل هم قرار خواهند گرفت.

فدراسیون جهانی فوتبال با توجه به شرایط ناامن در کشور عراق و نگرانی از تامین امنیت برای بازیکنان و مربیان سایر تیم‌ها، میزبانی این کشور را به قطر سپرده است. در حقیقت عراق در این مسابقه میزبان خواهد بود.

ایران در صورت پیروزی مقابل عراق، با شش امتیاز قطعا در صدر گروه باقی خواهد ماند. تیم ملی ایران برای صعود مستقیم به رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، حداقل به ۱۴ امتیاز از این مسابقات نیاز دارد.

مطالب مرتبط:

یک تیم، یک ملت، مقابل دو فدراسیون ایران و عراق

نفرت در جغرافیای فراموش شده صدوبیست‌ وچهارهزار پیامبر

فیفا بحرین را جریمه کرد، به بازیکنان ایران تذکر داد؛ سکوت در قبال عراق