عطر صابون، بوی قدیم

سهیل رستگار، شهروندخبرنگار، تهران

 اینجا خیابان «صاحب جمع»، حوالی چهارراه مولوی است. سال‌ها قبل این منطقه محل صابون‌پزهای سنتی بوده است.

از منطقه صابون‌پزها در خیابان صاحب جمع تنها این مغازه صابون‌فروشی فعال است که  شکل و شمایل مغازه را از پنجاه سال پیش تغییری نداده است و داخل مغازه چیزهایی دیده می‌شود که برای متولدین دهه هفتاد و هشتاد شمسی، شبیه یک موزه معاصر است. نسل‌ قدیم هم با دیدن صابون‌های مراغه و دست‌ساز خاطرات حمام‌های عمومی و دوران قدیم را به خاطر می‌آورند.

صاحب کنونی این مغازه «محمد صالحی» است. مردی سالخورده که شغل پدر را ادامه می‌دهد و همان صابون زرد و سبز و سفید را می‌فروشد. او در مورد این مغازه می‌گوید: «مغازه را پدرم سال ۱۳۴۱ خریده است؛ اما قبل از آن هم شغل پدرم صابون‌پزی بود و من هم از بچگی کنار پدر بودم و با عطر صابون و کارگاه صابون‌پزی خو گرفتم. الان هم دیگر بازنشست شدم، اما به این محله و مغازه معتاد هستم.» لبخندی می‌زند و در ادامه صحبت‌های خود می‌گوید: «هر روز می‌آیم و چند ساعتی را در مغازه می‌نشینم و دنبال عمر رفته، لای این خِرت‌وپِرت‌ها می‌گردم. معمولا هر روز مشتری هم دارم. نگاه نکنید مردم خودمان شیک شده‌‌اند و دیگر این صابون‌ها را دوست ندارند. من مشتری از آلمان دارم که برایش کارتن کارتن، صابون می‌فرستم. بیشتر از کار، الان دیگر اینجا برایم پاتوق است. عصر‌ها معمولا دوستان قدیمی به من سر می‌زنند و معمولا چند روز یک هم، جوانانی مثل شما هستند که می‌آیند و همه جا را با ذوق نگاه می‌کنند و عکس می‌اندازند.»

او در پایان صحبت‌های خود می‌گوید: «بچه‌های من علاقه‌‌ای به این کار نداشتند و معتقد بودند از صابون دیگر نمی‌شود نان درآورد؛ به همین دلیل پیمانه من هم که پر شود، احتمالا بساط این مغازه و صابون‌فروشی هم جمع می‌شود. ولی من امانت‌دار خوبی بودم. از موتور گازی پدرم تا هر چیز قدیمی و خاطره‌سازی را نگه داشتم و داخل مغازه چیدم. امیدوارم نسل بعد از من هم این مغازه و تاریخچه مصور صابون‌سازی کشور را نگه دارند. چون نمونه مشابه دیگری وجود ندارد.»

در و پنجره‌ها و طاقچه‌های چوبی، به همراه موتور آبی رنگ قدیمی که متعلق به موسس این صابون‌پزی آقای «یوسف صالحی» است و همچنین دستگاهی که آقای صالحی در سال ۱۳۲۲ درست کرده است و اسم صابون خودش را روی آن به صورت مارک می‌زده و چندین وسیله خاطره‌انگیز دیگر، این مغازه قشنگ را تبدیل به موزه کرده است.