دلیل رفع ناگهانی تحریم چهار مقام جمهوری اسلامی در بریتانیا چیست؟

بریتانیا چهار مقام امنیتی جمهوری اسلامی را از فهرست تحریم‌های خود خارج کرده است. این چهار نفر «احمد زرگر»، «حسن حداد»، «محمد حجازی» و «حسن فیروزآبادی» هستند. چرا بریتانیا این افراد را بدون هیچ مذاکره‌ای رفع تحریم کرده است؟

 ***

دلیل رفع تحریم از چهار مقام جمهوری اسلامی در بریتانیا چیست؟

پاسخ فوری به این سوال مرگ است. قاضی «احمد زرگر»، قاضی «حسن حداد»، سرتیپ «محمد حجازی» و سرلشکر بسیجی «حسن فیروزآبادی» چهار مقام رفع تحریم شده جمهوری اسلامی، همگی در ماه‌های اخیر فوت کرده‌اند. جمهوری اسلامی و بریتانیا هیچ‌گونه مذاکره‌ای برای رفع تحریم این افراد نداشته‌اند و اساسا تحریم این چهار نفر دلیلی دارد که رفع آن را در شرایط کنونی ایران غیرممکن می‌کند.

این افراد چه زمانی وارد فهرست تحریم‌های بریتانیا شده بودند؟

هر چهار نفر دوازده سال پیش وارد فهرست تحریم‌های بریتانیا شده بودند. احمد زرگر همچنان مشمول تحریم‌های اتحادیه اروپاست، محمد حجازی مشمول تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپاست، حسن حداد از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا هنوز تحریم است. حسن فیروزآبادی هم از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا در فهرست تحریم‌ها است.

بریتانیا به طور پیوسته وضعیت افراد وارد شده در فهرست تحریم‌ها را بررسی می‌کند. اگر ضرورتی به ادامه تحریم آن‌ها نباشد، مثلا تغییر رویه داده باشند، از آن‌ها رفع تحریم می‌کند. چهار مقام جمهوری اسلامی در مرور اخیر فهرست افراد تحریم شده بریتانیا به پس از مرگ، از شمار تحریم‌شدگان خارج شده‌اند.

چرا بریتانیا این چهار نفر را تحریم کرده بود؟

هر چهار نفر قاضی زرگر، قاضی حداد، سرتیپ پاسدار حجازی و سرلشکر بسیجی فیروزآبادی تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا هستند. پس از جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا  و خروج از آن (برگزیت)، دولت بریتانیا تمامی مقررات تحریمی اتحادیه اروپا را وارد قوانین داخلی خود کرد و به این ترتیب افرادی که در فهرست تحریم‌های ملی بریتانیا نبودند، از فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا وارد آن شدند. این چهار نفر به همین دلیل از سوی بریتانیا تحریم بوده‌اند.

دلیل تحریم احمد زرگر چه بود؟

قاضی احمد زرگر، رییس دادگاه انقلاب اسلامی تهران و رییس شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران بود. نماینده رییس قوه قضاییه در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر هم بوده است. دلیل تحریم وی مقررات حقوق بشری اتحادیه اروپا بود. زرگر فروردین ۱۳۹۰ به دلیل نقشی که در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی داشت، از سوی اتحادیه اروپا تحریم و از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم شد. بر اساس این تحریم کلیه دارایی‌های احتمالی او هم در اروپا در خطر توقیف بود. زرگر احکام اعدام و زندان‌های بلند مدت برای ایرانیان معترض صادر کرده بود. او شهریور ۱۴۰۰ بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت.

چرا حسن حداد تحریم شد؟

حسن حداد نام مستعار «حسن زارع دهنوی»، معروف به قاضی حداد، معاون امنیت دادسرای عمومی و انقلاب تهران بود که فردی خوشنام حتی در قوه قضاییه جمهوری اسلامی هم محسوب نمی‌شد. او به دلیل «اتهامات مالی و اخلاقی»، صفتی که برای جرایم جنسی در جمهوری اسلامی استفاده می‌شود، مدتی از مقام خود برکنار شده بود؛ اما توسط قاضی «سعید مرتضوی» دادستان سابق تهران و قاضی بدنام سه دهه اخیر و در زمان ریاست «محمود هاشمی شاهرودی» بر قوه قضاییه به معاونت امنیت دادسرای عمومی و انقلاب تهران منصوب شد. حداد احکام زندان بلندمدت برای چهره‌های سیاسی صادر می‌کرد و در آزار و اذیت خانواده بازداشت‌شدگان فعال بود. در جریان اعتراضات سال ۱۳۸۸ وی در انتقال معترضان دستگیر شده به زندان کهریزک که به مرگ برخی از آن‌ها انجامید، نقش فعال داشته است. مشابه وضعیت احمد زرگر اتحادیه اروپا وی را در فروردین ۱۳۹۰ به دلیل نقشی که در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی داشت، تحریم کرد و ورود وی به کشورهای عضو این اتحادیه ممنوع بود. پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، ورود وی به خاک بریتانیا همچنان ممنوع بود. وی در آبان ۱۳۹۹ به دلیل ابتلا به کووید-۱۹ درگذشت.

دلیل تحریم سرتیپ پاسدار حجازی چه بود؟

سرتیپ پاسدار محمد حجازی مهر ۱۳۹۰ از سوی اتحادیه اروپا به دلیل نقش گسترده در سرکوب معترضان به نتیجه انتخابات سال ۱۳۸۸ تحریم شد. بر اساس بیانیه اتحادیه اروپا تا زمان تحریم، محمد حجازی فرمانده قرارگاه ثارالله تهران و فرمانده پیشین نیروهای شبه‌نظامی بسیج بود که نقشی فراگیر در سرکوب شهروندان ایرانی داشتند. حجازی از ورود به کشورهای اتحادیه اروپا و سپس بریتانیا محروم بود و دارایی‌های احتمالی او در معرض توقیف قرار داشت. وی در فروردین ۱۴۰۰، در زمانی که جانشین نیروی قدس شعبه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود، درگذشت. علت مرگ وی در هاله‌ای از ابهام است. ابتدا علت آن «شهادت» اما سپس عارضه قلبی عنوان شد و سرانجام هم مقام‌های جمهوری اسلامی از وی با عنوان شهید یاد کردند که به معنی کشته شدن وی به دست دشمن یا در ماموریت نظامی است.

چرا سرلشکر بسیجی فیروزآبادی تحت تحریم قرار گرفت؟

حسن فیروزآبادی تنها سرلشکر بسیجی در جمهوری اسلامی بود. وی سال‌های طولانی رییس ستاد کل نیروهای مسلح بود و همزمان در مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی امنیت ملی عضویت داشت. در سال‌های پس از ریاست بر ستاد کل، مشاور نظامی علی خامنه‌ای بود. دلیل تحریم وی از سوی اتحادیه اروپا این بود که وی بالاترین فرمانده نظامی در راس نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، بسیج و سپاه پاسداران بود که در سرکوب به گفته اتحادیه «وحشیانه» معترضان مسالمت‌جوی ایرانی در سال ۸۸ دخالت و نظارت و رهبری داشته است. اتحادیه اروپا او را در مهر ۱۳۹۰ به دلیل «نقض گسترده حقوق شهروندان ایرانی» تحریم و از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. بریتانیا پس از برگزیت دقیقا همین محدودیت را علیه وی به اجرا گذاشت. فیروزآبادی در شهریور ۱۴۰۰ به دلیل ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. بریتانیا پس از مرگ، وی را از فهرست تحریم‌های ملی خارج کرد.

مطالب مرتبط:

بریتانیا از روز برگزیت ایران را تحریم می‌کند

قاضی ناقض حقوق بشر و قربانیان او؛ احمد زرگر که بود؟

مرگ خاموش؛ قاضی حداد به روایت آن‌ها که آن‌طرف میز محاکمه ایستادند

فیروزآبادی، رئیس سابق ستاد کل نیروهای مسلح درگذشت

سردار حجازی، از فرماندهان سرکوب اعتراضات در ایران، درگذشت