گرانی و تورم بسیاری از مسافران نوروزی را ناامید کرد

ونوس امیدوار

روزهای پایانی سال است و بوی نوروز به مشام می‌رسد. تب کرونا هم که تا حدود زیادی فروکش کرده و دیگر خبری از آن محدودیت‌های سفت و سخت برای مسافرت نیست. اما امسال نسبت به سال‌های دیگر یک محدودیت بزرگ‌تر وجود دارد. تورم افسار گسیخته و رو به بالایی که هرچه مسئولان می‌خواهند آن را کم‌اثر و کنترل شده نشان دهند، اما خود را بیشتر نشان می‌دهد.

***

«کامران» و همسرش هر دو به دلیل مشکلات جسمی و داشتن بیماری زمینه‌ای، در این دو سال اخیر به شدت خودشان را محدود کرده و رفت و آمدهای خود را به حداقل رسانده بودند. اما حالا که به نظر می‌رسد اوضاع تا حدود زیادی کنترل شده و آنها هم سه دوز واکسن را زده‌اند، قصد دارند حالی به خودشان و بچه‌ها بدهند و در تدارک سفر هستند. اما هرچه بیشتر حساب و کتاب می‌کنند، ناامیدتر می‌شوند.

هزینه سفرهای نوروزی ۱۴۰۱ به طرز عجیبی بالا رفته است و با زندگی حقوق بگیری و عیدی یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی جور در نمی‌آید. پیش از همه‌گیری کرونا، خیلی‌ها به خودشان چندان سخت نمی‌گرفتند و سعی می‌کردند تا با بودجه‌ای اندک به سفر بروند و به چادر یا خانه‌های اجاره‌ای ارزان‌قیمت بسنده کنند، اما حالا وضع فرق می‌کند.

بسیاری از مردم مانند کامران و همسرش هنوز محتاط هستند و از اقامت در هر جایی دوری می‌کنند. آن‌ها نمی‌خواهند به خاطر چند روز سفر رفتن و خوش گذراندن، کام خودشان و بقیه را تلخ کنند. اما از یک طرف نمی‌توانند از پس هزینه‌های تورها، حتی ارزان‌ترین آن‌ها برآیند و از طرف دیگر، مانده‌اند با قولی که به بچه‌ها دادند، چه کنند.

گشتی در آژانس‌های مسافرتی و بالا و پایین کردن آگهی‌ سفرهای نوروزی نشان می‌دهد، هزینه این سفرها نسبت به چند ماه اخیر، حدود دو برابر بیشتر شده است. 

قیمت سرسام‌آور تورهای مسافرتی

تور سه روزه هوایی از تهران به مقصد قشم و جزیره هرمز معمولا جزء ارزان‌ترین سفرهای مشابه به شمار می‌آید. هتل‌ها و اقامتگاه‌های قشم و هرمز و رستوران‌های این مقاصد نسبت به برخی دیگر از مقاصد گردشگری مانند کیش، ارزان‌تر است. در ایام نوروز ۱۴۰۱ این تور حدود پنج میلیون تومان برای هر نفر، آن هم بدون محاسبه ناهار، شام و سایر هزینه‌های گردشگری، آب می‌خورد. یعنی خانواده‌ای چهار نفره مانند کامران، می‌بایست حداقل ۲۰ میلیون تومان فقط برای یه تور سه روزه که تنها شامل بلیت هواپیما، هزینه هتل، صبحانه و چند گشت دور جزیره می‌شود، بپردازند. به این معنی که اگر بخواهند سایر هزینه‌ها را هم به صورت حداقلی حساب کنند و سر و ته  این سفر را با ۳۰ میلیون تومان ببندند، باید حقوق سه ماهه خود را برای این سفر سه روزه اختصاص دهد. 

خانم مجری تور می‌گوید: «اگر بخواهید می‌توانید به جای هواپیما، با قطار ۶ تخته تا بندرعباس بروید و از آنجا با لنج خودتان را به قشم برسانید. اما خب مجبورید حدود ۲۰ تا ۲۱ ساعتی را در راه باشید. در این صورت، هزینه تور با قطار حدود سه میلیون تومان است، البته بدون پذیرایی حتی در داخل قطار.»

کامران با حالتی ناامید کننده، می‌گوید: «این روزها مسئولان گردشگری، سیاحتی و زیارتی مرتب از آمادگی سفرهای نوروزی و استقبال از مسافران و گردشگران می‌گویند. در حالی که با کشیدن ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده روی بلیت هواپیما از دی ماه، قیمت پرواز تهران به کیش، مشهد، قشم و بسیاری دیگر از مقاصد گردشگری در ایام نوروز بالای یک میلیون تومان برسد. مثلا بلیت تهران به قشم در این ایام حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی نیز به بهانه‌های مختلف مشمول انواع و اقسام مالیات و عوارض شده‌اند که این موضوع هم مزیت علت شده و باعث بالاتر رفتن نرخ خدمات‌شان شده است.»

«افسانه» امسال تصمیم گرفته پدر و مادرش را بعد از دو سال خانه‌نشینی، در ایام نوروز به سفر زیارتی مشهد ببرد. او هم که کارمند است و بررسی قیمت‌های بالای تورها حتی تورهای زیارتی و سیاحتی مانند مشهد،  مستاصلش کرده، می‌گوید: «باورتان می‌شود یک سفر هوایی سه روزه به مشهد و اقامت در هتل سه ستاره با حداقل امکانات و خدمات که بیشتر شبیه مهمان‌پذیر است تا هتل، برای هر نفر چهار و نیم میلیون تومان باشد. قیمت زمینی این تور هم حدود دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است. این سفر برای منی که می‌خواهم یک زن و مرد مسن را به  سه روز سفر بسیار معمولی زیارتی که در آن خبری از گشت و گذارهای آن‌چنانی و خرید هم نیست، حداقل ۱۵ میلیون تومان آب می‌خورد.»

افسانه با ذکر این که پرداخت این رقم در توانش نیست، می‌گوید: «شاید دست آخر ناچار شوم خودم مقداری آذوقه بردارم و دل به جاده بزنم و آنجا هم هر طور شده یک منزل اجاره‌ای ارزان قیمت پیدا کنم، بلکه بتوانم سر و ته آن را با ۷ یا ۸ میلیون که پنج میلیون تومان آن را هم وام گرفته‌ام، به هم بیاورم. هرچند که مسیر جاده‌ای تهران به مشهد در ایام نوروز حداقل ۱۴ ساعت رانندگی و بسیار خسته‌کننده است. اما گزینه‌ای دیگر برای سفر ارزان قیمت وجود ندارد.»

پرس و جو در مورد تورهای گردشگری نوروز نشان می‌دهد که سفر کوتاه از تهران به شمال حداقل ۱۰ میلیون تومان برای یک خانواده چهار نفره تمام می‌شود.

از هر آژانس تورهای مسافرتی در تهران که قیمت تورهای نوروزی را بگیرید، تقریبا با این قیمت‌ها مواجه می‌شوید. یک تور سه و نیم روزه از تهران به استان گلستان که با اتوبوس انجام می‌شود و دو شب در هتل سه ستاره اقامت می‌دهد، همراه با صبحانه، ناهار و شام حدود ۲ و نیم میلیون تومان است.

شیراز، به‌عنوان یکی دیگر از مقاصد گردشگری به‌ویژه در فصل بهار و ایام نوروز هم طرفداران خود را دارد. هزینه یک تور سه روز و اقامت در هتل پنج ستاره که فقط صبحانه در آن سرو می‌شود، ۳ و نیم میلیون تومان است که خب اگر بخواهیم سه وعده ناهار، شام و رفت و آمد درون‌شهری را هم به آن اضافه کنیم، حدود پنج میلیون تومانی آب می‌خورد.

البته برای رفتن به شیراز می‌توان از اتوبوس وی‌آی‌پی هم استفاده کرد که آن هم برای دو شب اقامت در هتل سه ستاره و دو وعده ناهار، بیمه، لیدر و گشت‌های شهری (البته بدون هزینه ورودی هر مکان)، دو میلیون تومانی تمام می‌شود.

اگر اهل زیارت باشید و اوضاع مالی نسبتا خوبی هم دارید و قصد دارید امسال عید چند روز را در مشهد بگذرانید، می‌توانید تور هوایی مشهد و اقامت در هتل پنج ستاره را به مدت سه روز، ۵ و نیم میلیون تومان بخرید. با محاسبه هزینه‌ وعده‌های غذایی این سه روز و دیگر هزینه‌های جانبی، باید هفت میلیون تومانی را برای هر نفر به این سفر اختصاص دهید. 

تورهای نوروزی کیش و اقامت در هتل‌های پنج ستاره آن به همراه هزینه‌های جانبی سه روز ماندن در این جزیره، امسال ۱۰ میلیون تومانی آب می‌خورد. البته که اگر اهل تفریحات آبی، کنسرت و پارک دلفین‌ها باشید، باید دو یا سه میلیون تومان دیگر را هم برای این سفر در نظر بگیرید. 

برای گردشگران سفرهای خارجی، دوبی و استانبول از مهم‌ترین مقاصد گردشگری هستند. هزینه یک تور پنج روزه دبی و اقامت در هتل چهار ستاره این شهر، ۱۷ میلیون تومان است. 

تورهای نوروزی استانبول اگرچه تنوع زیادی دارند و بسته به هتل محل اقامت و نوع پرواز متفاوت است؛ اما به طور متوسط از ۸ و نیم میلیون برای اقامت در هتل سه ستاره شروع و تا ۱۵ میلیون تومان برای هتل پنج ستاره ادامه دارد. 

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی امسال شعار «گردشگری برای همه» را در دستور کار خود قرار داده و مرتب هم از آمادگی شهرهای توریستی و زیارتی برای پذیرش گردشگران می‌گوید. اما حتی اگر به آمارهای حکومتی هم استناد کنیم، براساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، حداقل ۴۰ درصد مردم همچنان توان مالی سفر رفتن ندارند. هرچند که آمارهای غیررسمی خیلی بیشتر از این‌ها هستند. بیشترین آمار مسافران مربوط به کسانی مانند افسانه است که تن به سفر جاده‌ای می‌دهند و خطرات جاده‌های شلوغ در این ایام را به جان می‌خرند.