«مرجان قمری» که در تئاتر آزاد یا آن چه که خود «تئاتر کمدی شبانه» می‌خواند فعال است، مهم‌ترین مشکل این حوزه را نداشتن حمایت دولتی، بودن حساسیت‌های بالا نسبت به آن و ممیزی‌های بسیار در مقایسه با تئاتر آکادمیک می داند.
این بازیگر و کارگردان می گوید تئاتر آزاد از نظر مالی از دولت جدا است اماهم‌چنان اداره‌کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر آن نظارت دارد.
او بزرگ ترین مشکل پیش‌روی فعالان تئاتر کمدی شبانه را حساسیت روی این حوزه عنوان می کند و می گوید تمام ممیزی‌هایی را که در تئاتر آکادمیک حتی وجود ندارد، این جا با سخت‌گیری بسیار اعمال می‌کنند:«مثلا اگر در تئاترشهر اجرا بروید، راحت می‌توانید زن‌پوش داشته باشید اما این جا اصلا اجازه این که مردی لباس زنانه بپوشد و نقش زن را ایفا کند، داده نمی‌شود. چون معتقدند این جا عامه مردم به دیدن آثار می‌آیند اما آن‌طرف مخاطبش خاص است. یا مثلا آن‌طرف خانم‌ها برای بازی در نقش یک زن خارجی به‌راحتی از کلاه‌گیس استفاده می‌کنند اما این جا اگر حتی کلاه‌گیس از روسری بیرون بیاید، مشمول ممیزی می‌شود.»
قمری از دیگر مشکلات این حوزه را محدویت هایی که برای زنان بازیگر وجود دارد، می داند: «ما این جا محدودیت حرکتی و صدا داریم و با سخت گیری‌های بیش تری از تئاتر آکادمیک مواجه هستیم. زنان بازیگری که در ایرانشهر و تئاترشهر کار می‌کنند، به راحتی دوصدایی آواز می‌خوانند اما این جا اجازه نداریم حتی یک آوا داشته باشیم و هر نوع حرکتی را از ما قیچی می‌کنند. حتی اگر گاهی دست زدن روی صحنه باشد، گزارش می‌آید که خانم‌ها این طور دست نزنند.»
کارگردان نمایش «همسر چینی» در مورد فضای پشت‌صحنه تئاتر کمدی شبانه می گوید: «شنیده‌ام که در برخی از گروه‌ها، کمدین‌ها خانم‌ها را اذیت می‌کنند و اجازه کار روی صحنه به آن ها نمی‌دهند. خانم‌ها مدام توهین می‌شنوند و از نظر دستمزد خیلی پایین‌تر از آقایان بازیگر قرار دارند. من از ابتدا مشکل دستمزد نداشتم و همکارانم اجازه داده‌اند روی صحنه کار کنم اما می‌دانم که زنان بازیگر در این حوزه مشکلات و مسایل بیش تری دارند.»
قمری بهبود شرایط تئاتر آزاد را منوط به پذیرش این نوع تئاتر از سوی مرکز هنرهای نمایشی می داند:«نمایش کمدی دنباله تئاتر ایرانی است؛ یعنی تمام مولفه‌های تخت‌حوضی و سیاه‌بازی در این نمایش وجود دارد. یادم است وقتی با مرحوم سعدی افشار کار می‌کردیم، روی یک‌سری از کمدی‌ها اسم گذاشته بود؛ مثلا کمدی "اشتباهی" یا "پشت دری" که هنوز در تئاترهای کمدی شبانه تهران اجرا می‌شوند. شما اگر به مرکز تئاتر جهان هم بروید، می‌بینید همه نوع تئاتر در آن اجرا می‌شود؛ از تئاتر سخیف بدنه جامعه گرفته تا تئاترهای هوشمندانه و روشن فکری. این من تماشاگر هستم که انتخاب می‌کنم کدام کار را ببینم. چه اشکالی دارد ما هم این تنوع را داشته باشیم؟ باید اجازه بدهیم مخاطب انتخاب کند و دولت به همه نمایش‌ها به یک چشم نگاه کند.»
او می افزاید اگر هنرمندی بازدداشت شود یا مشکلی برایش رخ دهد، اداره‌کل هنرهای نمایشی از او حمایت می‌کند اما هنرمندان نمایش کمدی به خاطر عدم پذیرش از سوی این اداره، خیلی بی‌پناه هستند:«افزون بر این که زیر ذره‌بین نظارتی هستند. گاهی از طرف پلیس هم کار را می‌خوابانند اما هیچ حمایتی از سوی اداره‌کل هنرهای نمایشی نمی‌شود. در مقابل، از زیر بار مسوولیت شانه خالی می‌کنند و می‌گویند باید خودتان مشکل‌تان را حل کنید.»
قمری با اشاره به حساسیت هایی که در مورد نحوه اجرای تئآتر کمدی شبانه وجود دارد، می گوید:«مدتی است حتی در مجموعه‌های تئاترشهر و ایرانشهر آثاری را می‌بینم که کمدی‌هایشان بسیار سطح پایین است. همان کارهای کمدی شبانه را آن ها هم انجام می‌دهند، با این تفاوت که قصه آن ها پر رنگ و لعاب‌تر و گره‌دارتر است. اما کمدی آن همان است که در تئاتر آزاد می‌بینید. چندی پیش در ایرانشهر تئاتری خارجی دیدم که در اجرا تمام مولفه‌های نمایش کمدی ایرانی مثل تخت‌حوضی را داشت.»
این کارگردان تئاتر اضافه می کند:«آن دوره که هنوز سالن‌های خصوصی راه نیفتاده بودند، فعالان تئاتر کمدی گفتند ما خودمان سالن اجاره می‌کنیم و هیچ تن خواهی هم از اداره‌کل هنرهای نمایشی نمی‌خواهیم. اما کم‌کم تئاتر آزاد شد یک لکه ننگ روی نمایش‌های کمدی! چون بچه‌هایی که تئاتر آزاد کار می‌کردند، همه خرج و مخارج با خودشان بود و باید گیشه خوبی می‌داشتند. بنابراین، مولفه‌های عامه‌پسند مثل خواندن، موسیقی، آواز، رقص نور و... را به کارشان اضافه کردند. بعد کم‌کم به سمتی رفتند که دیگر کنترل خیلی از موارد از دست گروه‌ها در رفت و توقع بدنه جامعه آن قدر نزول کرد که دیگر مردم سمت سالن‌هایی می‌رفتند که بزن و برقص‌تر و کمدی‌هایش اروتیک‌تر بود. البته الان پنج شش سال است چند گروه خیلی خوب در این حوزه کار می‌کنند و سلیقه مردم در حال تغییر است.»
او اضافه می کند: «چندی پیش در یکی از روزنامه‌ها خواندم که یک سیاست‌مدار درباره تئاتر کمدی شبانه تهران گفته بود باید این تئاترهای سخیف که نه قصه دارد، نه دراماتیک است و بیش تر به رقص و آواز می‌پردازد، زودتر جمع شوند. کاش ایشان بدانند عده‌ای از این طریق نان می‌خورند و اگر بخواهند جلوی اجرای تئاتر کمدی شبانه در تهران را بگیرند، افراد زیادی بی کار می‌شوند. چه کسی می‌خواهد جواب این بی کاری‌ها را بدهد؟ همین الان اگر به خانه نمایش سر بزنید، می‌بینید حدود ۶۰۰، ۷۰۰ بازیگر بی‌کارند و سال‌ها است به آن ها پیشنهاد کاری نمی‌شود. گاهی این ممیزی‌ها بی‌انصافی در حق فعالان این حوزه است.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر