«اسلاوی ژیژک» فیلسوف و نظریه‌پرداز اسلوونیایی در یادداشتی درباره سکوت دولتمردان چین در برابر کرونا در اوایل بهمن‌ماه گفت: «اگر کسانی در چین تلاش کنند این اپیدمی را کم‌اهمیت جلوه دهند، باید از خود خجالت بکشند؛ همانند صاحب‌منصبان چرنوبیل که علنا می‌گفتند خطری کسی را تهدید نمی‌کند، اما هم‌زمان خانواده‌هایشان را از آنجا خارج می‌کردند.»
وقتی ژیژک این حرف را زد هنوز کرونا به ایران نرسیده بود و هنوز مسافران ایرانی کرونا را به کشورهای دیگر صادر نکرده بودند.
ایران کمتر از یک ماه مانده به نوروز در غبار مرگ و درد کرونا فرو رفته است. از سیل‌های متعدد، بازداشت‌های گسترده و حکم‌های سنگین اعتراضات آبان و سقوط هواپیمای اوکراینی با ۱۴۷ مسافرش گذشت تا به این نقطه از اپیدمی مرگ برسد.
۱۴ روز از تایید رسمی ویروس کرونا در کشور گذشته اما این بار هم براساس گفته‌های روزنامه‌نگاران و بیانیه انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران، دولت اجازه انتشار اخبار درست از ویروس کرونا را به رسانه‌ها نمی‌دهد. به جای آن مردم خواننده آمارهای بی‌تناسب و گفته‌های ضدونقیض مسوولان دولتی هستند.
ادامه سانسور و سرکوب روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها تا جایی پیش رفت که انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران طی بیانیه‌ای در تاریخ ۱۱ اسفند از فقدان آزادی عمل رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی درباره شیوع کرونا نوشت.
در این بیانیه آمده بود: «اگر نظام رسانه‌ای آزاد و کارآمد وجود می‌داشت، به‌احتمال فراوان روزنامه‌نگاران و مردم عادی و كارشناسان مي‌توانستند شواهد كافی از حضور ويروس كرونا را بسيار پيش از فوت دو بيمار نخستین در اختيار افكار عمومي قرار دهند و خيلي زودتر مانع از شكل‌گيری اين پنهان‌كاري ناخواسته يا خوش‌بينی نابخردانه شوند.»
جعل واقعیت، پنهان‌کاری و سرکوب رسانه‌ها از سوی نهادهای امنیتی و دولتی شیوه‌ای است که مردم با آن از مدت‌ها پیش آشنا هستند و دیگر انتظار شنیدن واقعیت از سوی رسانه‌های داخل را ندارند.
روزنامه‌نگار یکی از خبرگزاری‌های دولتی که نخواست نامش فاش شود به «خبرنگاری جرم نیست» گفت: «به مدیر خبرگزاری گفته‌شده بیشتر مطالب درباره توصیه‌های پزشکی و بهداشتی باشد و کمتر به آمار و گفت‌وگو با نزدیکان بیماران مبتلابه کرونا پرداخته شود. راستش این روزها روزنامه‌نگاران کمترین چیزی که می‌خواهند بی‌کاری است. چیزی شبیه چرنوبیل اینجا هم دارد اتفاق می‌افتد. طبیعتا اگر ترس از دست دادن شغل نباشد و روزنامه‌نگار را راحت بگذارند او هم وظیفه‌اش که همان اطلاع‌رسانی دقیق است را انجام خواهد داد.»
«امیرحسین گنج‌بخش»، پژوهشگر ارشد و رییس بخش بیوفتونیکس انستیتوی بهداشت آمریکا به «خبرنگاری جرم نیست» گفت: «نکته‌ای که فارغ از هرچه چیز دیگر حکومت باید روی آن تمرکز کند، دادن کیت‌های تشخیص به میزان لازم به بیمارستان‌ها است. از سوی دیگر شرایط قرنطینه باید به‌سرعت اجرا شود و به‌محض اینکه کسی مبتلابه کرونا تشخیص داده شد، نه‌تنها خود شخص بلکه اطرافیان او و کسانی که با او در ارتباط بودند شناسایی و قرنطینه شوند.»
آقای گنج‌بخش با اشاره به صحبت‌های «حسن روحانی» درباره کرونا گفت: «موضوع قرنطینه بیماران، اطرافیانشان و کسانی که با آن‌ها در تماس بودند و شهرهای که ابتلا به این ویروس در آن اعلام‌شده باید به‌صورت خودکار صورت بگیرد. این موضوع دل‌بخواهی نیست. من تعجب کردم که رییس‌جمهور یک مملکت گفت ما هیچ‌وقت هیچ جا را قرنطینه نمی‌کنیم. مثل این ماند که می‌گویند ما هیچ‌وقت با امریکا مذاکره نمی‌کنیم. کسانی مانند رییس‌جمهور اساسا ضرورت قرنطینه را درک نکرده‌اند. تا الان هم خیلی دیر و کند عمل شده و ویروس زیادتر از آنچه باید پخش شده است.»
حسن روحانی رییس‌جمهور ایران هفتم اسفندماه مدعی شد بحران روبه کاهش است و نیازی به قرنطینه هیچ شهری نیست. او حتی گفت دشمنان با بهانه کردن کرونا می‌خواهند کشور را به تعطیلی بکشانند.
امیرحسین گنج‌بخش با اشاره به اینکه مسافران ایرانی کرونا را با خود به کشورهای دیگر منتقل کرده‌اند گفت: «اگر حکومت ایران خود کاری برای مهار این بیماری نکند و موضوع قرنطینه را جدی نگیرند جامعه جهانی منتظر نخواهند ماند و مرزهایش را به روی ایران خواهد بست که نتیجه‌اش وارد آمدن خسارت‌های سنگینی اجتماعی و اقتصادی برای ملت می‌شود.»
گنج‌بخش که تنها پژوهشگر ارشد ایرانی‌تبار در حوزه بیوفتونیکس است می‌گوید «بدون دستپاچگی و بدون اضطراب بیش‌ازاندازه، موضوع را باید جدی بگیریم. زیاده جدی گرفتن در این شرایط باعث ضرر نخواهد شد بلکه اهمال و سهل‌انگاری ضرری به‌اندازه مرگ را خواهد داشت.»
براساس اخبار منتشرشده، ویروس کرونا از قم به تهران، قزوین و گیلان هم سرایت کرده است. طبق آخرین آمار تا تاریخ ۱۳ اسفند ماه، ۶۶ قربانی و ۱۵۰۱ مبتلابه ویروس کرونا از سوی وزارت بهداشت اعلام شده است. با این حال خبرگزاری رویترز عصر روز جمعه، سه روز قبل تر از این آمار اعلام کرده بود میزان فوت‌شدگان کرونا در ایران بیش از ۲۱۰ نفر است.
«غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی»، نماینده رشت در مجلس روز ۱۲ اسفندماه گفت: «تمام بیمارستان‌های رشت پُر از بیماران مشکوک به کرونا است.» او از رسانه‌ها خواسته بود تا بیشتر به وضعیت گیلان بپردازند.
اما تعداد گزارش‌های میدانی منتشر شده از بیماری کرونا در مطبوعات بسیار اندک است.
«احمد میرآبادی فراهانی»، نماینده مردم قم، چهار روز پس از علنی شدن کرونا در تاریخ چهارم اسفندماه در مجلس گفت: «سه هفته است کرونا به قم آمده و این موضوع دیر اعلام شده است.»
این نماینده مجلس با اظهار اینکه روزانه ۱۰ نفر در قم از بین می‌روند، گفته بود: «قم از نظر شیوع ویروس کرونا وضعیت خوبی ندارد و عملکرد دولت برای مواجهه با این ویروس صفر است.»
اما دولت که مسوول مراقبت از شهروندان است هنوز تصمیمی برای قرنطینه کردن کامل شهر قم نگرفته است.
امیرحسین گنج‌بخش در پاسخ به این سوال که رسانه‌های داخلی چه نکاتی را درباره ویروس کرونا باید به مردم بگویند، گفت: «ازآنجاکه دولت کار اطلاع‌رسانی درست را متوقف کرده، خبرنگاران داخلی با دو مشکل مواجه هستند، اولا اینکه باید خودشان تحقیق کنند و بدون کمک مراکز دولتی اخبار را کسب کنند و دوما اظهارنظرهای مسوولان کشوری را راستی‌آزمایی کنند. روزنامه‌نگاران باید به مسوولان دولت بفهمانند که این موضوع سیاسی نیست و هیچ ربطی به سیاست کشور و دشمنان حکومت ندارند. اگر دولت ایران خودش شروع به قرنطینه شهرها نکند جامعه جهانی این تصمیم را برای ایران خواهد گرفت.»
از بهمن‌ماه، اخباری درباره شیوع ویروس کرونا در ایران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد اما برای اولین بار یک روز پس از برگزاری انتخابات مجلس، در تاریخ ۳۰ بهمن‌ماه مرگ دو شهروند اهل قم به علت ویروس کرونا رسانه‌ای شد. کیانوش جهان‌پور، مدیر روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت در تاریخ ۳۰ بهمن‌ماه اولین بار این خبر را داد.
این در حالی بود که روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی قم یک روز قبل در بیانیه‌ای شیوع کرونا را در این شهر کاملا تکذیب کرده بود. بااین‌حال همین دانشگاه مجبور شد روز ۳۰ بهمن‌ماه پس از اعلام مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت، مرگ دو نفر در قم را در اثر کرونا تایید کند.
از آن روز وزارت بهداشت هرروز آماری از فوت‌شدگان و مبتلایان به کرونا را در سطح کشور اعلام می‌کند که البته به‌درستی این آمار نمی‌توان باوری داشت.
در روزهای اولیه پس از اعلام جان دادن دو نفر در اثر ویروس کرونا، بسیاری از شخصیت‌های حکومت ویروس کرونا را توطئه دشمن و ترامپ خواندند. «محمد سعیدی»، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در قم در واکنش به انتقادها از عدم قرنطینه قم گفت: «دشمن می‌خواهد قم را شهری ناامن نشان دهد و انتقام همه شکست‌های خود را از قم بگیرد.»
حالا مردم مانده‌اند، ترس از کرونا، قیمت‌های گزاف ماسک و ژل ضدعفونی کننده، ادعاهای مسوولان و رسانه‌های که همه واقعیت را نمی‌گویند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر