۲ سال و ۲ ماه زندان برای منتشرکننده خبر قتل مبینا سوری

«سینا قلندری»، خبرنگار لرستانی که در شهریور امسال خبر قتل «مبینا سوری» کودک ۱۴ ساله کوهدشتی توسط همسر روحانی‌ خود را منتشر کرده بود، توسط شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری کوهدشت، جمعا به تحمل ۲ سال و ۳۲ روز زندان محکوم شده است.

به گفته سینا قلندری، مبینا هنگام کشته شدن، باردار بوده است.

این خبرنگار، امروز ۲۳آبان۱۴۰۰ در گفت‌وگو با «خبرنگاری جرم نیست» گفته است: «طبق رای دادگاه به اتهام نشر اکاذیب به تحمل ۱۳ ماه و ۱۶ روز و به اتهام انتشار تصاویر خصوصی هم دوباره به تحمل ۱۳ ماه و ۱۶ روز زندان محکوم شدم که در صورت تایید حکم در دادگاه تجدیدنظر، یکی از این احکام اجرا خواهد شد. همچنین بنده تا ۲ سال از فعالیت خبرنگاری هم محروم شده‌ام و کانال تلگرامی‌ام را توقیف کرده‌اند. این اتهام‌ها و احکام صادرشده را به هیچ عنوان قبول ندارم و تمام آن ساختگی است. امیدوارم دادگاه تجدیدنظر حکم به لغو این احکام بدهد.»

سینا قلندری در ادامه توضیح داد: «اتهام نشر اکاذیب را بابت انتشار خبر قتل مبینا سوری به من چسبانده‌اند، درحالیکه کسی نیست به من بگوید که کجای خبر من کذب بود؟ آیا قتل این دختر توسط همسر روحانی‌اش تاییده نشده و این آقا الان در زندان نیست؟ خود آن مرد روحانی اعتراف کرده که قاتل همسرش بوده، اما دادگاه می‌گوید دروغ گفتی! همچنین دیگر حکم زندان من که بر پایه اتهام انتشار تصاویر خصوصی صادر شده نیز مربوط به انتشار تصویری از خانم سوری بوده است، درحالی‌که من این عکس را بار اول منتشر نکردم، آن را در صفحات اقوام مبینا سوری و کانال‌های دیگر تلگرامی دیدم و در کانال تلگرامی‌ خودم بازنشر کردم. کجای این کار جرم است؟»

این خبرنگار کوهدشتی که پس از انتشار خبر قتل مبینا سوری، به دستور دادستان کوهدشت به مدت ۱۱ روز زندانی شده بود، حالا می‌گوید: «قاضی گفت که با رسانه‌های معاند مصاحبه کرده‌ام و به آنها سوژه داده‌ام، درحالیکه اصلا اینطور نیست و من خبر را در صفحه شخصی اینستاگرام و کانال تلگرامی‌ام منتشر کردم. اینکه بقیه تلویزیون‌ها یا خبرگزاری‌های داخل و خارج کشور خبر من را بازنشر کرده‌اند، آیا به معنی همکاری من با آنهاست؟ مگر من خبرنگار نیستم! آیا می‌خواهند فقط خبرهایی که خودشان دوست دارند را کار کنم؟ قبل از من، خبر در برخی سایت‌های خارجی و صفحات اینستاگرامی منتشر شده بود، اما چون اطلاعات آنها درست نبود و پدر مبینا سوری را به عنوان قاتل معرفی کردند، من خبر واقعی را انعکاس دادم و گفتم که قاتل، همسر روحانی ایشان است.»

هشت شهریور سال جاری مبینا سوری، کودک ۱۴ ساله‌ای که در ۱۱ سالگی به عقد اجباری با پسرعمه روحانی خود درآمد، توسط همسر و چند نفر از اقوام همسرش در بیابان کشته شد. در ابتدا پدر مبینا سوری قتل را به عهده گرفت، اما ۱۰ روز بعد و پس از خبررسانی دقیق سینا قلندری که قاتل را همسر مقتول معرفی کرد، پلیس فرد روحانی را دستگیر کرد و او نیز فورا به قتل مبینا سوری به وسیله خفه کردن با روسری اعتراف کرد.

سینا قلندری می‌گوید: «خبر را به سه دلیل منتشر کردم؛ اول اینکه نمی‌خواستم قاتل واقعی قسر در برود. این فرد روحانی بر سر مزار همسرش به دروغ گریه می‌کرد و می‌گفت خانم سوری را دوست داشته و نمی‌داند چه کسی او را کشته! دوم اینکه با کودک-همسری مخالفم و معتقدم که ازدواج اجباری کودکان در سنین پایین اصلا کار درستی نیست و منجر به تباه شدن زندگی‌های زیادی می‌شود. سوم هم قصدم ریشه‌کن شدن قتل‌های ناموسی است. وقتی قانون و قاضی و دادگاه وجود دارند، ما حق نداریم که خودمان به دلیل وجود شک و ظن، حکم را اجرا کنیم و ترویج‌کننده قتل و خشونت باشیم. حالا هم آقای علی مجتهدزاده لطف کردند وکالت من را بر عهده گرفتند که امیدوارم در دادگاه تجدیدنظر بتوانم حقیقت را ثابت کنم و زندانی نشوم. هیچ قسمتی از این حکم عادلانه نیست.»

سینا قلندری همچنین توضیح داد که چند ساعت پس از انتشار این خبر، هشت نفر از ماموران نیروی انتظامی به طرز ناشایستی او را در خانه‌اش بازداشت کردند: «فضای دلهره‌آوری بود و نمی‌دانم چرا اینطور من را با خودشان بردند، زیرا اگر تماس هم می‌گرفتند من خودم به دادگاه یا اداره پلیس می‌رفتم. با اسلحه آمدند و خانواده‌ام را تا مرز سکته بردند. ۱۱ روز در زندان مرکزی خرم‌آباد بازداشت بودم که در این مدت به دلیل مشکل زخم معده، خیلی اذیت شدم و هیچ دکتری و درمانی هم وجود نداشت. فقط به من قرص ژلوفن دادند که منجر به بدتر شدم وضعیتم شد. به زندانبان‌ها گفتم چرا من را به بیمارستان منتقل نمی‌کنند؟ که گفتند باید بمیری تا به بیمارستان منتقل شوی! یا مثلا چهار نفر در یک بشقاب غذا می‌خوردند و پتو هم برای من نداشتند. قانون تفکیک جرائم نیز که اجرا نمی‌شد و من ۱۱ روز را کنار قاتل و دزد و متجاوز گذراندم. در زندان عفت و شخصیت آدم‌ها را لگدمال می‌کنند.»

این خبرنگار لرستانی، درباره جزییات قتل مبینا سوری هم گفت: «در ۱۱ سالگی او را مجبور به ازدواج به پسرعمه‌اش کردند، درحالیکه او همسرش را دوست نداشت و بنابرگفته اقوام نزدیک اش، همیشه درحال گریه و زاری و فرار از خانه بود. سرانجام وقتی به ۱۴ سالگی رسید، دعواها بیشتر شد و او درخواست طلاق از همسرش را با خانواده‌اش در میان گذشت که با خشونت خانواده مواجه شد. در روز حادثه، فرد روحانی به همراه پسرعموهایش، مبینا سوری را سوار ماشین می‌کنند و به سمت بیابان می‌برند. روایتی از یکی از پسرعموها نقل شده که می‌گوید مبینا در همان ماشین وقتی از قصد آنها باخبر شده، سکته کرده و جان داده است. اما در نهایت این فرد روحانی وسط بیابان با روسری مبینا، او را خفه کرد و جنازه را هم همانجا دفن کردند.»

سینا قلندری از مواجهه خود با دادستان کوهدشت نیز گفت. اینکه این مقام قضایی در لحظه دیدار با این آقای قلندری، او را متهم به «خبررسانی به قصد معروف شدن» کرد و گفت: «باید تنبیه شوی تا دیگر از این غلط‌ها نکنی.»

ماجرای انتقال سینا قلندری به زندان خرم‌آباد نیز عجیب است. او در قسمت بار یک نیسان، به همراه ۱۶ نفر دیگر سوار کردند و او وقتی از ماشین پیاده شد، به دلیل فشار و نبود جا، درد شدیدی را در قسمت قفسه سینه خود حس می‌کرد. وقتی هم موقع سوار شدن گفت خودش حاضر است با آژانس به زندان برود و از حقوق شهروندی‌ خود سخن گفت، با حمله ماموران پلیس و ضرب‌وشتم مواجه شد.

از نگاه حقوق‌دانان و فعالان حقوق بشر؛ «ضعف قوانین» از دلایل اصلی رواج «قتل ناموسی» در ایران شمرده می‌شود. برخی معتقدند حکومت ایران در گسترش و بازتولید قتل‌های ناموسی نقش جانبی دارد و ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی مجوزی است برای قتل‌های ناموسی. طبق این ماده «هرگاه مرد همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد می‌تواند در همان حال آنان را به قتل برساند و در صورتی که زن مکره (مجبور) باشد فقط می‌تواند مرد را به قتل برساند. براساس برخی آمار منتشرشده استان‌های خوزستان، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، سیستان‌وبلوچستان، فارس، آذربایجان شرقی و اردبیل، بیشترین آمار قتل‌های ناموسی را در ایران دارند.