اقتصاد ایران؛ بیکاری ۷۰درصدی جوانان و فقر مطلق ۳۰ میلیون ایرانی

مرکز آمار ایران در آخرین گزارش اقتصادی منتشر شده خود، نوشته است که بیش از ۷۰ درصد بیکاران در ایران را، گروه سنی جوان ۱۸ تا ۳۵ سال تشکیل می‌دهند.

سایت «اکو ایران» در گزارشی، با بررسی آمار ارائه شده توسط مرکز آمار ایران، جمعیت فعال کشور در تابستان ۱۴۰۲ را در حدود «۲۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تن» اعلام کرده و نوشته است: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که در تابستان امسال، ۲ میلیون و ۱۱۵ هزار تن از این افراد موفق به یافتن شغل نشدند و بیکار تلقی می‌شوند».

این سایت اقتصادی با استناد به آمارهای ارائه شده نوشته است که در بازه سه ماهه تابستان ۱۴۰۲، یک میلیون و ۶۴۳ هزار بیکار ۱۸ تا ۳۵ ساله در بازار کار ایران وجود داشته است.

روزنامه «اعتماد» نیز، در گزارشی تاکید کرده است که از زمان شیوع ویروس کرونا تاکنون، «جمعیت در سن اشتغال» ایران، سه میلیون نفر افزایش یافته و بیکاری زنان از مردان نرخ بیشتری دارد.

این روزنامه همچنین نوشته است که «در سال‌های اخیر، نرخ مشارکت در محدوده ۵۰ درصد بود و در تابستان به ۴۱.۵ رسيده است».

این در‌حالی‌ست که نرخ مشارکت اقتصادی در سال ۲۰۲۰ میلادی در قطر، از همسایگان ایران، ۸۶ درصد، و در چین از متحدان ایران در جهان، ۶۷ درصد بوده است.

نرخ مشارکت اقتصادی در ایران رضایت‌بخش نیست، بررسی سهم شاغلان بالای ۱۵ سال در ایران نشان می‌دهد که به‌صورت معمول تقریبا ۴۰ درصد شاغلان بیش از حد استاندارد کار می‌کنند و ساعات کاری‌شان بین ۴۴ تا ۴۹ ساعت در هفته است.

گزارش‌ منابع غیررسمی از وضعیت اشتغال در ایران اما، حتی از آنچه مرکز آمار ایران ارایه می‌کند اسفبارتر است.

نرخ بیکاری شهروندان ایران در شهرهای کوچک و استان‌های مرزی بسیار بیشتر از چیزی است که آمارهای رسمی نشان می‌دهد.

«ابراهیم رئیسی»، در دوران انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرده بود که بعد از نشستن بر کرسی ریاست دولت، سالانه یک میلیون شغل ایجاد خواهد کرد؛ وعده‌ای که نگاه به آمارهای رسمی از شکست آن خبر می‌دهد.

دولت ابراهیم رئیسی حتی با وجود تشکیل «قرارگاه رفع بیکاری» در ۳۰بهمن۱۴۰۱، نتوانسته معضل بیکاری را در ایران بهبود ببخشد.

سایت «تجارت‌نیوز» نیز در گفت‌وگویی با یک اقتصاددان نوشته است که در «خوشبینانه‌ترین حالت بیش از ۳۰ میلیون ایرانی در فقر مطلق زندگی می‌کنند».

این گزارش تایید می‌کند که این تعداد از مردم ایران، «از تامین نیازهای اولیه زندگی مانند غذا و پوشاک و اجاره مسکن ناتوان‌اند».

«مرتضی افقه»، عضو هیات‌‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، به آمارهای اعلام‌شده در دولت «حسن روحانی» اشاره کرد که پیش‌تر، از نیازمند بودن دست‌کم ۶۰ میلیون ایرانی به دریافت کمک‌های معیشتی برای گذران زندگی اشاره کرده و گفته است: «دولت نیروهای قوی را در کابینه به‌کار نگرفت، آن‌ هم در سخت‌ترین شرایط اقتصادی کشور که می‌دانیم از سال ۱۳۹۷ با تشدید تحریم‌های ترامپ مواجه شدیم و تمام ذخایر ارزی خودمان را مصرف کردیم؛ تحریم‌هایی که در زمان جنگ هم این قدر سنگین نبودند، چون آن زمان نفت و کالا صادر می‌کردیم. اما حالا، علاوه بر تحریم کلی صادرات و واردات، مبادلات بانکی و مالی ایران هم تحریم است. در چنین شرایطی، انتظار می‌رفت دولت رئیسی کابینه‌ای توانمند، قوی و باتجربه مستقر کند، اما دیدیم که هم به لحاظ تجربی و هم به لحاظ تخصص ضعیف‌‌ترین کابینه را معرفی کرد».

این اقتصاددان دولت ابراهیم رئیسی را در حوزه مدیریت اقتصادی «بی‌ثبات» توصیف کرد و گفت کارنامه دولت در عمل به وعده‌های اقتصادی‌اش، «کاملا مردود» است.

پیش‌از این نایب‌رییس کمیسون تلفیق برنامه هفتم در مجلس شورای اسلامی، تایید کرده بود که جمعیت زیر خط فقر مطلق در ایران، به بیش از ۲۸ میلیون تن رسیده است.

«فرشاد مومنی»، اقتصاددان و رییس موسسه دین‌ و اقتصاد نیز گفته است که از هر سه ایرانی، یک تن در فقر مطلق به‌سر می‌برد.

بسیاری از اقتصاد‌دان‌ها و کارشناسان اقتصادی اما بر این باورند که وضعیت اقتصادی در ایران از آنچه آمار و رسانه‌های رسمی اعلام می‌کنند، وخیم‌تر است.

روز ۲۱‌مهر نیز «خبر آنلاین» در گزارشی میدانی با عنوان «اینجا عمر تحصیل تا پنجم ابتدایی است»، نوشت که برخی پدر و مادرها در نتیجه فشار زیادی که برای گذران زندگی متحمل می‌شوند، فرزند پنج ساله‌شان را وارد «جنگ نان» می‌کنند.