براساس گزارشی که خبرگزاری «تسنیم» منتشر کرده از ۱۴ تالاب موجود در استان فارس، شش تالاب در این استان به‌طور کامل خشک شده‌اند که پنج تای آن‌ها در زیرمجموعه حمایت کنوانسیون بین‌المللی رامسر قرار داشتند و از تالاب‌های بزرگ و بین‌المللی به شمار می‌رفته‌اند.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان فارس، تالاب‌های طشت، کمجان، بختگان، پریشان و ارژن به علت کمبود بارش و همچنین «حفر بی‌شمار چاه‌های مجاز و غیرمجاز و برداشت بیرویه آب از سفره‌های زیرزمینی» کاملا خشک شده‌اند.
تسنیم به نقل از «عطا پورشیرزاد»، عامل اصلی این اتفاق را «بارندگی» ذکر کرده و گفته است: «تقریبا در دو دهه اخیر، آمار بارندگی فارس کمتر از حد نرمال بوده که این امر موجب خشکی گسترده در سطح استان شده است. طبیعی است که رودخانه‌های دائمی و تالاب‌های فارس نیز از اثرات این بی‌بارشی در امان نمانده‌اند، به‌نحوی که تقریبا همه تالاب‌های استان یا به‌کلی خشک شده‌اند، یا آسیب‌های شدیدی به آن‌ها وارد شده است.»
آذر۱۴۰۲، فعالان محیط‌زیست در استان فارس درباره وضعیت بحرانی تالاب مهارلو در استان فارس اطلاع رسانی کرده و هشدار دادند که سرازیر شدن پساب صنایع و فاضلاب شهری بدون هیچ مانعی به این تالاب، موجب آلودگی ۱۰۰ درصدی نمک‌های استخراجی از این دریاچه شده است.
به‌علاوه پیرامون این تالاب چاه‌های زراعی بسیاری حفر شده که چشمه‌های طبیعی این منطقه را نیز خشکانده است.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان فارس با اشاره به مساحت ۲۰۹ هزار هکتاری ۱۴ تالاب استان گفته است: «از این ۱۴ تالاب، شش تالاب در حال حاضر به طور کامل خشک هستند. دو تالاب از شش تالاب خشک‌شده یعنی پریشان و کافتر که روزگاری از تالاب‌های آب شیرین و منشا حیات و رونق منطقه بودند، به‌شدت خشک شده‌اند؛ به گونه‌ای که در شرایط موجود و با مدیریت‌های سرزمینی فعلی نمی‌توان به احیا و حیات دوباره آن‌ها امید داشت.»
استان‌های مختلفی در ایران ازجمله فارس، تهران و اصفهان به دلیل برداشت بیرویه آب از آب‌خوان‌ها و سفره‌های زیرزمینی با بحران‌های جدی خشکی و فرونشست مواجه شده‌اند.
در برخی استان‌ها، استفاده شرکت آبفا نیز از منابع آب زیرزمینی چند برابر شده است که خشکی و وقوع فرونشست گسترده در این استان‌ها را تشدید کرده است.
«اعظم بهرامی» کنشگر حوزه محیط‌زیست، پیش‌تر در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» تایید کرده بود که دولت فعلی و دولت‌های پیشین جمهوری اسلامی هرگز برنامه نظارتی دقیقی در خصوص نحوه مصرف آب‌های زیرزمینی نداشته و خود همواره به‌صورت بیرویه از آب‌های زیرزمینی برداشت کرده‌اند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس گفته است با محقق نشدن میزان بارندگی که در پاییز امسال پیش‌بینی شده بود، خشکی تعدادی از مهم‌ترین تالاب‌های ایران و فرونشست زمین در این استان تشدید شده است.
خشکی این تالاب‌ها که عموما نمکی بوده‌اند موجب ایجاد کانون‌های گرد و غبار و طوفان‌های نمکی در منطقه خواهد شد و خطر این اتفاق در مورد دو تالاب بختگان و پریشان بیشتر احساس می‌شود.
«عطا پورشیرزاد» در گفت‌وگو با تسنیم، همچنین تصریح کرده است که امیدی به احیای تالاب‌های خشک‌شده نیست و تنها ابراز امیدواری کرده که «روند تخریبی کاهش یابد و تالاب‌های آسیب‌دیده‌ای که هنوز جان و رمقی دارند، احیا شوند.»
بخش قابل توجهی از تالاب‌ها نیز پیش از خشکی کامل به محلی برای تخلیه فاضلاب و زباله تبدیل می‌شوند. با این اقدام، زیست‌بوم و سلامت منطقه با خطری جدی‌تر از خشکی روبه‌رو شده و جان انسان‌ها و حیوانات با سرعت بیشتری در خطر می‌افتد.
موضوع خشکی تالاب‌ها در سایه خشکسالی و تغییرات اقلیمی و مدیریت ناکارآمد آب در دولت‌های جمهوری اسلامی، تنها به تالاب‌های استان فارس محدود نمی‌شود.
هورالعظیم، تالاب بزرگی که بخش زیادی از آن در استان خوزستان واقع شده، با اجرای پروژه حفر ۳۲ چاه نفت دیگر در معرض خشکی کامل قرار دارد و این رویداد بارها توسط فعالان محیط زیست به‌دلیل پیامدهای آن و تشدید بحران ریزگردها و بی‌آبی استان خوزستان به دولت و نهادهای مسئول تذکر داده شده است. از سوی دیگر، ۲۵ تالاب اصلی ایران در شرایط بحرانی و ۲۲۶ تالاب نیز در شرایط حساس قرار دارند.
تالاب میقان در استان مرکزی یکی از همین تالاب‌ها است. روستاهای اطراف این تالاب به‌دلیل پساب‌های یک تصفیه‌خانه و شرکت املاح معدنی با مشکلات بسیاری مواجه‌اند.
تالاب هامون به‌عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین تالاب‌های ایران درحال‌حاضر به‌دلیل تامین نشدن حقابه ایران از سوی افغانستان تبدیل به کانون گردوغبار شده است. برخی از فعالان محیط‌زیست می‌گویند بیش از ۱۰۰ سد بر روی رودخانه‌های منتهی به هامون در افغانستان ایجاد شده و تالاب هامون ۱۰۰ درصد خشک شده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر