عصر روز یکشنبه بیست‌وهفت مهرماه امسال، به دنبال انتشار فراخوانی از سوی احزاب و فعالان مدنی آذربایجانِ ایران، برای سومین بار در سه ماه گذشته تجمع‌های اعتراضی در شهرهای ترک‌نشین ایران برگزار شد.
معترضان دلیل تجمع را «حمایت لجستیکی ایران از ارمنستان و استفاده روسیه از حریم هوایی و زمینی ایران برای انتقال سلاح به ارمنستان» عنوان کرده و خواستار بسته شدن گمرک مرزی «نوردوز» شدند.
گمرک نوردوز در شصت‌وپنج کیلومتری شهر جلفا در استان آذربایجان شرقی و تنها کریدور ارتباطی ایران و ارمنستان است.
برخلاف دو تجمع اعتراضی پیشین، این بار بازداشت‌های گسترده در روزهای منتهی به روز فراخوان و اتخاذ تدابیر امنیتی گسترده مانع از برپایی تجمعات در شهرهای مختلف به‌جز تبریز شده است.
تبریز اما باوجود همه محدودیت‌ها روز ۲۷ مهر شاهد تجمع اعتراضی مردم این شهر بود. تجمع‌کنندگان با سردادن شعارهایی به زبان تُرکی آذربایجانی با مضمون «حمایت از ارمنستان جنایت است»، «قاراباغ ما ماست مال ما خواهد ماند» و «نوردوز باید بسته شود» در کنار اعتراض به سیاست خارجی جمهوری اسلامی خواستار بسته شدن گمرک مرزی نوردوز شدند.
ویدئوهایی که از تجمع روز یکشنبه تبریز در صفحات اجتماعی دست به دست می‌شود نشان می‌دهد نیروهای امنیتی با شلیک گلوله پلاستیکی و گاز اشک‌آور و ضرب و شتم، اقدام به متفرق کردن مردم معترض کرده‌اند.
بر اساس گزارش‌های رسیده ایران‌وایر، نیروهای امنیتی در تجمع روز یکشنبه تبریز دست‌کم ۳۰ تن از معترضان را بازداشت کرده‌اند که از این تعداد، حداقل ۱۸ تن از بازداشت‌شدگان را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند.
به گفته شاهدان حاظر در تجمع روز یکشنبه، زنان و کودکان بازداشتی از سه منطقه راسته کوچه، خیابان شهناز و ائل گُلی بازداشت‌شده‌اند و این بازداشت‌ها با اعمال خشونت همراه بوده است.
یکی از شاهدان عینی در گفتگو با ایران‌وایر با انتقاد از خشونت اعمال‌شده در هنگام بازداشت زنان و کودکان می‌گوید: «نیروهای امنیتی زنان و کودکانی که در مقابل بازار تبریز بازداشت می‌کردند را با بی‌رحمی ضرب و شتم می‌کردند و فحش‌های جنسی و رکیک می‌دادند.»
این شاهد عینی تجمع روز یکشنبه در ادامه می‌افزاید: «مأموران امنیتی و لباس شخصی، زنان و کودکان را هنگام بازداشت روی زمین می‌کشیدند و به کانکس واقع در مقابل بازار می‌بردند. مأموران همچنین به مردمی که می‌خواستند مانع از بازداشت‌ها شوند گاز اشک‌آور و گلوله پلاستیکی شلیک می‌کردند و با شوکرهای برقی مورد ضرب شتم قرار می‌دادند.»
یکی از شهروندان دیگر حاضر در تجمع اعتراضی روز یکشنبه تبریز نیز می‌گوید شاهد ضرب و جرح یک دختری کم سن و سال توسط نیروهای امنیتی بوده است.
به گفته این شهروند، خشونت ماموران امنیتی منجر به زخمی شدن دست و شکستن سر این کودک شده است.
گزارش شده، زنان و کودکان پس از بازداشت به اداره پلیس امنیت اخلاقی در خیابان صائب تبریزی منتقل‌شده‌اند.
بازداشت‌شدگان پس بازجویی اولیه در اداره پلیس امنیت اخلاقی با ون‌های نیروی انتظامی به اداره آگاهی نصف راه و سپس به زندان مرکزی تبریز انتقال داده‌شده‌اند.
شماری از خانواده‌های زنان بازداشت‌شده با ابراز نگرانی از وضعیت نزدیکان خود به خبرنگار ایران‌وایر گزارش دادند که پلیس آگاهی نصف راه تبریز مسئولیت بازداشت برخی از زنان را بر عهده نگرفته است.
بر اساس این گزارش، پلیس آگاهی از تعدادی از خانواده‌ها خواسته است تا فرم «مفقودی» پر کنند تا بنا بر ادعای مأموران «اگر از سرنوشت این زنان اطلاعی به دست آوردند خانواده‌ها را در جریان قرار دهند.»
شیما الماسی، مینا ولی‌پور، سارا طوری، فاطمه ابراهیم زاده، کوثر نعمتی، مهتاب اصغری نژاد، آیلین شیرزادی و سکینه عبدی هشت زن و کودک بازداشت‌شده در تجمع روز یکشنبه تبریز هستند که اسامی آن‌ها از سوی ایران‌وایر تایید شده است.
در این میان فاطمه ابراهیم‌زاده و کوثر نعمتی و همچنین مهتاب اصغری نژاد و آیلین شیرزادی مادر و دختر هستند. کوثر نعمتی و آیلین شیرزادی کودکان زیر ۱۸ سال هستند که به همراه مادران خود پس از شرکت در تجمع اعتراضی روز یکشنبه بازداشت‌شده‌اند.
کوثر نعمتی کودک سیزده‌ساله خانم ابراهیم‌زاده روز دوشنبه بعد از بیست‌وچهار ساعت بازداشت آزادشده است. سکینه عبدی نیز روز چهارشنبه ۳۰ مهر به علت آنچه بیماری (سرطان) اعلام‌شده، آزادشده است.
همچنین بنا بر اعلام نزدیکان سارا طوری، وی عصر روز یکشنبه ۲۷ مهرماه حوالی میدان نماز تبریز از سوی حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی این شهر بازداشت و پس از بازجویی روز دوشنبه به زندان مرکزی تبریز منتقل شده است.
این شاعر و نویسنده کتاب کودک به همراه حداقل ۱۶ نفر از زنان بازداشت‌شده در تجمع روز یکشنبه به بند نسوان زندان مرکزی تبریز منتقل‌شده‌اند.
نزدیکان بازداشت‌شدگان در گفتگو با ایران‌وایر می‌گویند پرونده زنان بازداشت‌شده به شعبه ۱۶ دادیاری تبریز واقع در میدان آذربایجان منتقل‌شده است. رضا ابهری نژاد، دادیار شعبه شانزدهم، شرط آزادی زنان بازداشت‌شده را تودیع وثیقه دویست میلیون تومانی و هرماه حضور در شعبه ۱۶ دادیاری تبریز برای امضا، به مدت شش ماه اعلام کرده است. تصمیم ابهری نژاد با مخالفت زنان بازداشت‌شده مواجه شده است.
برخی از خانواده بازداشت‌شدگان نیز اعلام کرده‌اند تمکن مالی تهیه وثیقه برای آزاد کردن بازداشتی‌ها را ندارند.
بنا بر گزارش‌های رسیده به ایران‌وایر ضرب و شتم زنان بازداشت‌شده پس از دستگیری نیز ادامه داشته و این زنان در بازداشتگاه نیز قبل و پس از بازجویی شکنجه‌شده‌اند.
درعین‌حال حسین امیر هجری، رسول رضوی، اکبر مهاجری و حسین محمدیان که روز ۲۶ مهرماه یک روز پیش از تجمع روز یکشنبه در تبریز با یورش نیروهای امنیتی در منازل خود بازداشت‌شده بودند، دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
این چهار فعال مدنی در اعتراض به آنچه بازداشت غیرقانونی خود عنوان کرده‌اند از روز گذشته چهارشنبه ۳۰ مهر در اداره اطلاعات تبریز دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
نیروهای امنیتی حسین امیر هجری را عصر روز ۲۶ مهرماه در مقابل درب منزل خود در خیابان ابوریحان تبریز بازداشت کردند. این بازداشت که بدون رائه حکم قضایی صورت گرفته، هم‌زمان با مراسم سالگرد فوت پدر آقای امیر هجری بوده است.
همچنین وضعیت جسمانی رسول رضوی در بازداشتگاه اداره اطلاعات تبریز وخیم گزارش می‌شود. وی علی‌رغم بیماری از دسترسی به پزشک محروم مانده است.
برخی از خانواده‌های بازداشت‌شدگان تبریز با انتقاد از عدم پاسخگویی مسئولان قضایی و امنیتی درباره وضعیت بازداشت‌شدگان گزارش داده‌اند که برخورد مسئولان با آن‌ها «توهین‌آمیز» و «بد» بوده است.
حمید محمدتقی‌زاده از دیگر بازداشت‌شدگان تجمع اعتراضی یکشنبه در تبریز نیز روز سه‌شنبه (۲۹ مهرماه) به دلیل امتناع قاضی از صدور قرار وثیقه به زندان مرکزی تبریز منتقل‌شده است.
در روزهای گذشته و پس از آغاز موج سوم بازداشت‌ها در ارتباط با تجمعات «حمایت از آزادسازی قره‌باغ»، فشار بر فعالان مدنی ترک و تهدید خانواده آن‌ها افزایش‌یافته است.
حکیمه احمدی پس از احضار برای ارائه آخرین دفاعیه به شعبه ۱۶ بازپرسی تبریز، به کلانتری ۱۱ و سپس به زندان تبریز منتقل شده است.
این فعال مدنی و زندانی سیاسی سابق یکی از ده‌ها بازداشت‌شده موج اول دستگیری‌ها در سه ماه اخیر پس از تجمعات اعتراضی در بیست‌وشش تیرماه امسال است.
سیزده تن از شهروندان تبریزی نیز که تجمعات اعتراضی بیست‌وشش تیرماه بازداشت‌شده بودند، طی ابلاغیه‌ای که ۲۷ مهرماه ۱۳۹۹ از طریق سامانه الکترونیکی قوه قضائیه دریافت کرده‌اند، برای اخذ آخرین دفاعیات به شعبه ۱۶ بازپرسی دادسرای انقلاب این شهر به ریاست «سید علی موسوی» احضار شدند.
هویت این شهروندان «مهدی اسدی گلزار، صادق پرتو بیرق، علی مرادیان، یاسمن ظفری، بهزاد شیخی، رحیم ساسانی، هادی قلی زاده، حکیمه احمدی، مجید اکبری، سعد الله ساسانی، علی آب خضر، ابوالفضل ابراهیم‌زاده و مهدی پورعلی خرمالو» به تایید ایران وایر رسیده است.
اتهام این افراد، در مرحله مقدماتی دادرسی «اخلال در نظم عمومی» عنوان‌شده است.
روز سه‌شنبه ۲۹ مهرماه نیز هشت تن از بازداشت‌شدگان موج دوم دستگیری فعالان مدنی ترک که از روز پنجشنبه ۱۰ مهرماه امسال و پس از تجمع اعتراضی در پارک جیرال اردبیل آغازشده است، از زندان اردبیل به بازداشتگاه موقت این زندان منتقل‌شده‌اند.
علی خیرجو، بهمن خیرجو، میثم جولانی، عسگر اکبرزاده، مجتبی پروین، مصطفی پروین، مرتضی پروین و مهدی هوشمند زندانی‌هایی هستند که روز سه‌شنبه از زندان اردبیل به بازداشتگاه موقت این زندان منتقل‌شده‌اند. از دلایل انتقال این فعالان مدنی به بازداشتگاه موقت اطلاعی در دست نیست.
در موج دوم بازداشت‌ها، طی بیست روز بیش از ۱۰۰ تن از شهروندان تُرک در شهرهای اردبیل، تبریز، ارومیه، مشکین‌شهر، پارس‌آباد مغان، هادی شهر، جلفا، کلیبر و زنجان بازداشت شدند.
بااین‌وجود، برخلاف موج اول بازداشت‌ها، در این دور نه‌تنها احضار و بازداشت فعالان مدنی به‌صورت تصاعدی افزایش یافت است که ضرب و شتم هنگام بازداشت، شکنجه در بازداشتگاه، عدم رسیدگی پزشکی مناسب در زندان، ممانعت از ملاقات و تماس تلفنی زندانیان با خانواده، بی‌خبری از محل نگهداری و وضعیت بازداشت‌شده‌ها، عدم پاسخگویی مسئولان در قبال وضعیت بازداشت‌شدگان و تشدید فشار و تهدید خانواده‌های فعالان مدنی نیز به واکنش حاکمیت به اعتراضات افزوده شده است.
در میانه موج دوم بازداشت‌ها کمپینی نیز در شبکه‌های اجتماعی در اعتراض به بازداشت و برخورد خشن حاکمیت با تجمع‌کنندگان آغازشده است.
در این کمپین شهروندان تُرک ایران با در دست داشتن نوشته‌هایی با مضمون: «ما طرفدار آذربایجان نیستیم، ما خود آذربایجانیم» و با انتشار عکس‌های آن در شبکه‌های اجتماعی خواستار آزادی بازداشت‌شدگان شده‌اند.
تا لحظه تنظیم این گزارش از وضعیت سلامتی، محل نگهداری و اتهامات طرح‌شده علیه برخی از فعالان مدنی و بازداشت‌شدگان موج دوم و موج سوم تجمعات «حمایت از آزادسازی قره‌باغ» اطلاعاتی در دست نیست.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر