تحریم سپاه پاسداران از سوی کانادا چه آسیبی به جمهوری اسلامی می‌زند؟

دولت «جاستین ترودو»، نخست وزیر کانادا، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را سازمان تروریستی اعلام کرده است و گفته، ورود ۱۰ هزار نیروی سپاه پاسداران برای همیشه به خاک کانادا ممنوع خواهد شد. کانادا بودجه قابل توجهی هم برای مقابله با پولشویی‌های جمهوری اسلامی و دور زدن تحریم‌ها، توسط اتباع ایرانی در کانادا تعیین کرده است.

***

آیا سپاه پاسداران از نظر دولت کانادا یک نهاد تروریستی شده است؟

بله. با تصمیم دولت کانادا، از این پس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک نهاد تروریستی خارجی شناخته می‌شود. براساس این تصمیم، ورود بیش از ۱۰ هزار نفر از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اعضای خانواده درجه اول‌شان به کانادا ممنوع است. اعضای خانواده درجه یک، در اینجا منظور همسر، فرزندان، برادر و خواهر است. دارایی این افراد شامل املاک و اموال غیرمنقول و حساب‌های بانکی احتمالی در خاک کانادا و هر حوزه قضایی این کشور توقیف خواهد شد.

چرا کانادا سپاه را سازمان تروریستی اعلام کرد؟

به گفته نخست وزیر کانادا، این تصمیم به دلیل «دخالت در تروریسم و ​​نقض سیستماتیک و فاحش حقوق بشر» ایران، خصوصا از سوی فرماندهان و افسران سپاه انقلاب اسلامی صورت گرفته است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نهادی است که با شلیک دو موشک در دی ۱۳۹۸، هواپیمای مسافری اوکراین را با ۱۷۶ مسافر و خدمه، از جمله اتباع ایرانی‌تبار کانادا در آسمان تهران به سقوط کشاند و سه روز آن را انکار کرد و در نهایت متهمان اصلی آن را هم تحت تعقیب قرار نداد.

چرا فقط ۱۰ هزار نفر سپاهی از ورود به کانادا محروم شدند؟

قانون «مهاجرت و حفاظت از پناهندگان»، دسترسی اعضای ارشد و فرماندهان در رده های مختلف سپاه پاسداران را به خاک کانادا منع می‌کند. از دید دولت کانادا ۱۰ هزار نفری که ورودشان به خاک کانادا ممنوع شده، فرماندهان بلندپایه، اصلی و میانی سپاه را شامل می‌شوند. دولت کانادا با این تصمیم خواسته افرادی در سپاه که در رده فرماندهی و تصمیم گیری نیستند را، از ورود احتمالی به خاک خود محروم نکند. 

همچنین نیمی از شهروندان ذکور ایرانی که به اجبار باید خدمت نظام وظیفه عمومی یا سربازی اجباری خود را در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باشند، از امتیاز دریافت روادید و سفر به کانادا برخوردار خواهند ماند، البته شروطی دارد؛ از جمله مشارکت نداشتن در نقض حقوق بشر شهروندان ایرانی.

محروم شدن ورود ۱۰ هزار سپاهی به کانادا چه اثری دارد؟

تحریم ۱۰ هزار فرمانده و دست اندرکاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ورود به کانادا با اعضای خانواده‌شان، به معنی محروم شدن جمهوری اسلامی ایران از سفر مقام‌های خود به یکی از کشورهای مهم مهاجرپذیر و محل زندگی گروه بزرگی از ایرانیان در سال‌های اخیر است.

کانادا در سال‌های اخیر با صدور آسان ویزا برای کارگزاران جمهوری اسلامی، به بهشت مقام‌های فعلی و پیشین نظام حاکم و خانواده‌هایشان بدل شده است و یکی از راه‌های خروج سرمایه‌ها با منبع نامشخص و شیوه تحصیل نامعلوم مقام‌های جمهوری اسلامی بوده است. سفر سرتیپ پاسدار «مرتضی طلایی»، فرمانده پیشین نیروی انتظامی جمهوری اسلامی در استان تهران، و اقامت و زندگی او در کانادا که مدتی پیش از تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران افشا شد، علامتی از حضور گسترده کارگزاران نظام، از جمله مقام‌های سپاه پاسداران در این کشور بود.

محروم شدن ورود ۱۰ هزار سپاهی و خانواده‌هایشان از ورود به کانادا، به معنی سخت شدن راه گریز و مسدود شدن راه پولشویی احتمالی این افراد در خاک کانادا است، اما به همین جا ختم نمی‌شود.

آیا پولشویی پیشین احتمالی سپاه در کانادا، از تعقیب در امان است؟

همزمان با تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کانادا، دولت فدرال این کشور ۷۶ میلیون دلار برای کمک به اجرای تحریم‌های فعلی کانادا و بررسی اقدامات پیشین افراد جمهوری اسلامی، از جمله پولشویی و دور زدن تحریم‌ها بودجه تخصیص داده است.

با موقعیت جدیدی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کانادا پیدا کرده، وضعیت فعلی افراد احتمالی مرتبط با سپاه در این کشور مجددا مورد بررسی خواهد گرفت و این افراد به دلیل اینکه پیش از تروریستی اعلام شدن سپاه در کانادا بوده‌اند، یا ویزای این کشور را دریافت کردند، ضرورتا از تعقیب مصون نیستند.

سپاه پاسداران فقط از سوی کانادا تروریستی اعلام شده؟

کانادا دومین کشوری است که سپاه پاسداران را یک نهاد تروریستی خارجی شناسایی کرده است. سپاه، سه سال پیش از سوی ایالات متحده آمریکا وارد فهرست گروه‌های تروریستی خارجی وزارت خارجه شد و در کنار القاعده و داعش قرار گرفت. 

بنابراین اکنون دو دولت در جهان سپاه را سازمان تروریستی می‌دانند. به نظر می‌رسد که مقاومت دولت «جو بایدن» از خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمان های تروریستی، مشوق مهمی برای اقدام مشابه دولت کانادا بوده است.

 راهنمای وضعیت حقوقی سپاه پاسداران در آمریکا