غیرمسلمانان یا غیرشیعیان از تصدی چه مشاغلی در ایران محروم شده‌اند؟

سوال: بر اساس قوانین ایران چه مشاغلی وجود دارند که غیر مسلمانان و یا غیر شیعیان نمی توانند در آن استخدام شوند؟

در مورد تبعیض در استخدام نسبت به اهل تسنن صرفا شیعه بودن به صورت صریح فقط در مورد رئیس جمهور شرط شده است. در مورد رهبری نیز اصطلاحاتی به کار رفته شده است که نشان می دهد رهبری باید شیعه باشد. در مورد غیر مسلمانان نیز باید تفاوت بین اقلیتهای به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی با دیگر ادیان قائل شد. به طور کلی در مشاغل زیر محدودیت برای غیر مسلمانان وجود دارد:

کارمند دولت: مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری یکی از شرایط استخدام در دستگاههای دولتی اعتقاد به دین اسلام یا یکی از ادیان پذیرفته شده در قانون اساسی است. در قانون اساسی ادیان کلیمی، مسیحی و زردتشتی به رسمیت شناخته شده است. بنابراین قانونا ورود معتقدان به غیر این ادیان از استخدام دولتی منع میشوند.

وکالت: در قانون کیفیت اخذ پروانه اعتقاد و التزام عملی به اسلام یکی از شرایط ورود به وکالت دانسته شده اما در تبصره ماده دو آمده است که اقلیتهای رسمی از این شرط معاف هستند به همین جهت کلیمیان، مسیحیان و زردشتیان مانعی برای اشتغال به وکالت ندارند اما ادیان دیگر در صورت بیان دینشان امکان اشتغال به وکالت را نخواهند داشت.

ریاست جمهوری: بر اساس قانون اساسی رئیس جمهور باید معتقد به مذهب شیعه باشد بنابراین غیر شیعیان نمی توانند کاندیدای رئیس جمهوری شوند.

رهبری: بر اساس قانون اساسی رهبر باید مسلمان باشد اما بحثی در مورد شیعه و سنی نیامده است اما با توجه به عبارات به کار رفته در قانون اساسی این طور برداشت می شود که رهبر باید شیعه باشد

ریاست قوه قضائیه: در قانون اساسی گفته شده که رئیس قوه قضائیه باید مجتهد باشد بنابراین شرط مسلمان بودن وجود دارد.

ریاست دیوان عالی کشور: در قانون اساسی گفته شده است که  ریاست دیوان عالی باید مجتهد باشد بنابراین شرط مسلمان بودن وجود دارد.

دادستانی کل کشور: در قانون اساسی گفته شده است که دادستان کل باید مجتهد باشد بنابراین شرط مسلمان بودن وجود دارد.

قضاوت: بر اساس قوانین مرتبط با گزینش قضات، قضات باید مسلمان باشند بنابراین غیر مسلمانان حتی اقلیتهای به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی نمی توانند وارد شغل قضاوت شوند.

استخدام در ارتش: در قانون ارتش جمهوری اسلامی گفته شده است که متقاضیان استخدام در ارتش باید مسلمان باشند.

استخدام وزارت اطلاعات: در قانون استخدامی وزارت اطلاعات آمده است که شرایط استخدام اعتقاد به اسلام است.

استخدام در سپاه: در قانون مقرراتی استخدامی سپاه آمده است که شرایط استخدام اعتقاد به اسلام است.

مربی مهد کودک: بخشنامه ای که از طرف سرپرست دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی ایران شد به کارگیری پرسنل از اقلیت دینی تحت هر عنوان در مهدکودک، به غیر از مهدهای مخصوص اقلیت‌های دینی، ممنوع شده است.

در شرایط جذب هیات علمی دانشگاه نیز اعتقاد به اسلام یا یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی شرط است.