ممنوع‌الکاری چیست و چه جایگاهی در قوانین ایران دارد؟

سلام؛

من یک خبرنگار حوزه سینما هستم. همان‌طور که می‌دانید، در روزهای اخیر برخی از مسوولان خبر از ممنوع‌الکاری برخی از هنرمندان داده‌اند. سوال من این است که این مقوله ممنوع‌الکاری چیست و چه جایگاهی در قوانین دارد؟ آیا واقعا مسوولان می‌توانند کسی را از یک کاری منع کنند؟

با سلام؛

خدمت‌تان عرض شود که منع از اشتغال به یک کار معین فقط در قالب مجازات‌های تکمیلی امکان‌پذیر است؛ آن هم زمانی است که شخص مرتکب یک جرم خاصی شده باشد و بعد از اثبات آن جرم، قاضی تشخیص دهد که اشتغال به یک کار معین می‌تواند خطرناک باشد. در این صورت، حداکثر تا دو سال امکان این که شخص محکوم را به منع از اشتغال به کار معینی محکوم کرد، وجود دارد. در برخی موارد، تعلیق از کار نیز به عنوان یک مجازات انتظامی پیش‌بینی شده است. اما در مورد سینماگران، هیچ‌یک از موارد فوق صادق نیستند، زیرا اولا این سینماگران صرفا واکنش‌هایی به مسایل اجتماعی و سیاسی نشان داده‌اند که این‌ها به هیچ‌وجه جرم نیستند و این افراد تاکنون به ارتکاب جرمی در دادگاه محکوم نشده‌اند. دوم این که در صورت محکومیت نیز منع از اشتغال به کار فیلم هیچ توجیه حقوقی ندارد، زیرا این ممنوعیت ارتباطی با حالت خطرناک و یا مثلا اصلاح مجرم ندارد؛ ضمن این که مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد یا سازمان سینمایی هیچ‌گونه صلاحیتی برای این که کسی را ممنوع‌الکار کنند، ندارند. به عبارتی، اظهارات مسوولان همگی فاقد وجاهت قانونی هستند.