شایا گلدوست
در میان جان‌باختگان و بازداشت‌شده‌‌های اعتراضات ایران، تعدادی از اعضای جامعه رنگین‌کمانی دیده می‌شوند؛ هر چند درباره هویت جنسی و جنسیتی این افراد آشکارا صحبت نمی‌شود.
بسیاری از افراد به دلایل امنیتی مجبورند تا هویت جنسی و جنسیتی خود را پنهان نگه دارند اما دور از انتظار نیست که در معرض خشونت، آسیب و اذیت و آزار بیشتری در زندان‌های ایران قرار داشته باشند.
***
در ماه‌های گذشته، هم‌زمان با اعتراضات سراسری ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، بسیاری از معترضان جان خود را به‌وسیله نیروهای سرکوب‌گر از دست داده و تعداد گسترده‌ای نیز بازداشت شده‌اند. «سازمان حقوق بشر ایران» در تازه‌ترین گزارش خود، آمار کشته‌شده‌‌ها را دست‌کم ۴۵۸ نفر اعلام کرده است که ۶۳ تن از آنها کودک و ۲۹ نفر زن بوده‌اند.
تخمین زده می‌شود که تعداد بازداشت شده‌های اعتراضات اخیر نیز بالای ۱۸هزار نفر باشد.
تصاویر رسیده از شهرهای مختلف ایران نشان دهنده حضور تعداد زیادی از اعضای جامعه رنگین‌کمانی در خیابان‌های ایران و در میان معترضان هستند؛ قشری که در چهار دهه گذشته مورد شدیدترین تبعیض‌ها و خشونت‌های سیستماتیک از سوی حکومت قرار گرفته است.
در میان جان‌باختگان و بازداشت‌شده‌‌ها نیز تعدادی از اعضای جامعه رنگین‌کمانی دیده می‌شوند؛ هر چند درباره هویت جنسی و جنسیتی این افراد آشکارا صحبت نمی‌شود.
بسیاری از افراد این جامعه که در بازداشت به سر می‌برند، به دلایل امنیتی مجبورند هویت جنسی و جنسیتی خود را پنهان نگه دارند. اما دور از انتظار نیست که افرادی با هویت جنسی و جنسیتی آشکار، در معرض خشونت، آسیب و اذیت و آزار بیشتری در زندان‌های ایران قرار داشته باشند.
نگرانی فعالان حوزه رنگین‌کمانی درباره بازداشت‌‌شدگان این جامعه از آن جهت است که در شهریور ۱۴۰۰، گروه «عدالت علی» تصاویری را از دوربین‌های مداربسته زندان «اوین» منتشر کرد که در آنها وضعیت بسیار بد زندانیان و برخوردهای غیر‌انسانی زندان‌بان‌ها و مسوولان زندان به وضوح دیده می‌شدند.
در میان این تصاویر، ویدیویی که منتسب به بند ۲۴۰ زندان اوین، بند معروف به بند «ترنس‌ها» است، وضعیت اسف‌بار این زندانیان را به خوبی نشان می‌داد.
پس از شب ۲۳ مهر سال جاری نیز هم‌زمان با آتش‌سوزی در زندان اوین، نگرانی فعالان رنگین‌کمانی از وضعیت افراد محبوس در بند ۲۴۰ افزایش یافته است؛ همان آتش‌سوزی که بسیاری معتقدند برنامه‌ریزی شده و توسط نیروهای حکومتی به راه افتاد. اما متاسفانه تا به امروز خبری از سلامت افرادی که در بندهای ۲۴۰ و ۲۴۱ زندان اوین که بسیار نزدیک به بند هشت قرار دارند، در دسترس نیست.
«آرش صادقی»، زندانی سیاسی که این روزها به دلیل شرایط وخیم جسمانی، نام او را در خبرها و رسانه‌ها به کرات می‌شنویم، پیش‌تر گفته بود در گفت‌وگو با افراد ترنس بند ۲۴۰ متوجه شده است که این افراد بارها و بارها از طرف زندان‌بان‌ها مورد اذیت و آزار جنسی قرار می‌گیرند.
«رضا خندان» نیز به نقل از «نسرین ستوده»، حقوق‌دان، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر در حبس، از وضعیت بسیار بد زندانیان ترنس‌جندر خبر داده بود؛ شرایط بد جسمی و روحی این افراد در زندان‌ها و توهین‌ها، تحقیرها، خشونت‌ها و تبعیض‌هایی که به واسطه هویت و بیان جنسیتی و گرایش جنسی خود متحمل می‌شوند.
بسیاری از آنها روزانه به انتقال به بند مردان تهدید می‌شوند که فشار روانی زیادی را به این زندانی‌ها وارد می‌کند و سلامت روح و روان و بعضا جسمی آنها را به خطر می‌اندازد.
هرچند در «قانون مجازات اسلامی»، ترنس‌ها مجرم شناخته نمی‌شوند و مجازاتی برای آنها در نظر گرفته نشده است اما فضای فرهنگی، اجتماعی و حتی قانونی کشور پذیرای این افراد نیست و روزبه‌روز شرایط آنها در جامعه ایران بدتر می‌شود. این در حالی است که رابطه جنسی بین دو هم‌جنس در قانون مجازات اسلامی جرم تلقی شده و مجازات‌های سنگینی، از شلاق تا اعدام برای آن تعیین شده است. از اوایل انقلاب اسلامی تا به امروز نیز شاهد اعدام افراد بسیاری به دلیل رابطه جنسی با هم‌جنس بوده‌ایم.
افراد محبوس در بند ۲۴۰ زندان اوین به دلایل مختلف دستگیر شده و در زندان هستند؛ مانند جرایمی که معمولا به پوشش و ظاهر آنها مربوط می‌شود و معمولا مرجع قانونی آن را «مغایر با شوونات اسلامی» می‌داند، جرایم مالی، مشکلات خانوادگی و مواردی از این قبیل. معمولا زندانی‌های هم‌جنس‌گرا و ترنس در سلول‌های هشت متری نگه‌داری می‌شوند، اغلب در دوران حبس خود تنها هستند و بسته به جرمی که مرتکب شده‌اند، دوران حبس آنها گاهی تا چند سال هم ادامه داشته است.
«دانیال کیوان‌فر» در گزارشی که در ماه جون ۲۰۲۱ در «ایران‌وایر» منتشر شده است، می‌گوید: «بند ۲۴۰ در اختیار وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی است. این بند دارای چندین طبقه است و هر طبقه راهرویی طولانی دارد که شامل چندین سلول در دو طرف آن می‌شود. هر سلول دارای دریچه کوچکی است و در پایین، در کوچکی مانند در صندوق پست تعبیه شده است. دو نوع سلول در این بند وجود دارد؛ سلول‌های کوچک با ابعاد سه و نیم متر و سلول‌های دیگری که حدود هشت مترمربع هستند. درون هر سلول، دست‌شویی و دوش آب وجود دارد. سلول‌ها، پنجره‌ای نزدیک به سقف دارند که آن را با تورهای فلزی بسته‌اند. امکان باز کردن پنجره‌ها وجود ندارد، چون دست کسی هرگز به این پنجره نمی‌رسد.»
متاسفانه آمار دقیقی از تعداد زندانیان رنگین‌کمانی در این بند در دست نیست اما آن‌چه مسلم است، شرایط بحرانی و نگران کننده این افراد در زندان‌ها است. این افراد شدیدترین خشونت‌ها را از سوی خانواده، اطرافیان و جامعه تجربه می‌کنند، حال می‌توان تصور کرد که در زندان‌ها به آنها چه می‌گذرد؛ زندان‌های حکومتی که سال‌ها است سعی در انکار، نفرت‌پراکنی، انگ‌انگاری و مجازات این قشر کرده است؛ انسان‌هایی که چه زیر سقف آسمان و چه پشت میله‌های زندان، به فراموشی سپرده شده‌اند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر