زنان تاثیرگذار؛ زهرا امام‌جمعه

«ایران‌وایر»، اولین جلد از کتاب «زنان تاثیرگذار ایران» را منتشر کرد. این کتاب، روایت صد زنی است که بر پیرامون خود، جامعه، علم، هنر، سیاست، فرهنگ، ورزش، اقتصاد و تکنولوژی تاثیر گذاشته‌اند، از موانع نظام نابرابر جنسیتی نهراسیده‌اند و مسیری را برای رشد و دستیابی زنان ایران به حق برابر انسانی خویش هموار کرده‌اند. انتخاب‌کنندگان این فهرست، مخاطبانی هستند که باور دارند از این زنان تاثیر گرفته‌اند. 

ما در جلدهای بعدی، به خدمات دیگر زنان ایرانی که در این مبارزه سهم داشته‌اند هم می‌پردازیم. شما هم می‌توانید در این انتخاب سهیم شوید، نظرات خود را برای ما بفرستید و اگر اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری دارید، با ما در میان بگذارید. این نسخه دیجیتال است و تاثیر نظرات و پیشنهادات خود را می‌توانید در نسخه چاپی که در ماه آبان منتشر خواهد شد، ببینید.

به‌علاوه، جلد دوم کتاب با نام‌هایی بیشتر در دست تهیه است. اگر نام زنی که به‌نظر شما تاثیرگذار بوده است را در این فهرست نمی‌بینید، نام و دلیل آنکه او را تاثیرگذار می‌دانید را برای ما به ایمیل [email protected]  بفرستید.

فراموش نکنید که مجموعه کتاب‌های «زنان تاثیرگذار ایران»، برپایه انتخاب‌های شما گردآوری می‌شوند و منتخبان‌تان می‌توانند در هر عرصه‌ای، از فرهنگ، علم، آموزش، پژوهش و کنشگری گرفته تا هنر، ورزش، فعالیت‌های خیریه، سیاست، تکنولوژی، کارآفرینی، نوآوری، اقتصاد و ادبیات، گام‌های موثری برداشته باشند.

«کتاب زنان تاثیرگذار ایران را می‌توانید از این لینک دانلود کنید»

***

زمستان سال ۱۳۹۷، انجمن آکادمی‌های علوم و مجامع علمی آسیا در کتابی شرح حال ۵۰ تن از زنان دانشمند آسیا را منتشر کرد. در این کتاب نام سه دانشمند زن ایرانی به چشم می‌خورد که یکی از آن‌ها لقب «ماری کوری ایران» گرفته است. آن زن، که نام و شرح حال او در رسانه‌های فارسی‌زبان تا آن روز اغلب مغفول مانده بود، پروفسور «زهرا امام‌جمعه» دانشمند علوم غذایی است.

زهرا امام‌جمعه با بیش از ۴۰۰ مقاله‌ی منتشرشده در نشریات علمی بین‌المللی و ایران، در جامعه‌ی علمی جهانی نامی آشنا است. او عضو انجمن متخصصان صنایع غذایی امریکا و همچنین انجمن متخصصان صنایع غذایی ایران است.

زهرا در سال ۱۳۴۷ در خانواده‌ای علمی در شهر تبریز به دنیا آمد. به گفته‌ی خودش، پدرش مشوق او بود؛ اما می‌خواست او نیز مانند برادرش پزشک شود. با وجود این، زهرا از کودکی علاقه‌مند به شیمی شد. او سریال‌ها و فیلم‌هایی را که از سرگذشت دانشمندان ساخته شده بود نگاه می‌کرد؛ مثل «لوئی پاستور»، «آوینینا» و به‌ویژه «مادام کوری». او در کودکی تصمیم خود را گرفته بود که روزی مثل ماری کوری شود. زهرا در مصاحبه‌ای گفت که «شجاعت» و «استقامت» ماری کوری او را به شدت تحت تأثیر قرار داده بود و شاید این الگوبرداری از ماری کوری بود که باعث شد زهرا برای ادامه‌ی تحصیلات به فرانسه برود.

البته زهرا دوران دبستان و راهنمایی را در تبریز خواند و در تهران به دبیرستان رفت. اما با پذیرفته‌شدن در رشته‌ی کشاورزی، صنایع غذاییِ دانشگاه تبریز، به زادگاه خود بازگشت.

او در سال ۱۳۷۱ دانشجوی ممتاز دانشگاه تبریز شد و سپس برای ادامه‌تحصیل به برادرش که در فرانسه اقامت داشت پیوست تا در مقطع کارشناسی ارشد و دکترای این رشته تحصیل کند.

او نزدیک به دو سال در «مرکز تحقیقات رشد فرانسه» به پژوهش پرداخت اما پس از مدتی به ایران بازگشت. او در مصاحبه‌ای گفته است که علت بازگشت به ایران در سال ۱۳۷۷، یعنی آغاز دوره‌ی اصلاحات که وعده‌ی بازشدن فضا برای پژوهشگران در ایران را داده بود، «عشق به وطن» بوده است.

زهرا امام‌جمعه در سال ۱۳۷۹ در دانشگاه تهران شروع به تدریس کرد و در کنار آن آزمایشگاهی نیز تأسیس کرد. زهرا زمانی که تنها ۳۹ سال داشت به مقام «استاد تمام» رسید و در زمره‌ی جوان‌ترین اساتیدی درآمد که در کنار اسم‌ آنان عنوان «پروفسور» می‌آید.

پژوهش‌های پروفسور امام‌جمعه بر روی ترکیبات فراسودمند آن گونه از مواد غذایی‌ مانند انار و زردچوبه است تا راهی جهت حفظ خواص مغذی و استفاده از آن‌ها در مبارزه با سرطان بیابد؛ همچنین بهبود سیستم ایمنی بدن، سم‌زدایی و اثربخشی ضدالتهابی این ترکیبات فراسودمند در مرکز توجه فعالیت‌های او قرار دارد.

او هرساله از مجامع معتبر علمی جوایز متعددی گرفته است، با وجود این، از نابرابری جنسیتی در کار و جنسیت‌زدگی در آموزش علوم به عنوان چالش‌های زنانی مانند خودش نام می‌برد. او می‌گوید که زنان دانشمند هنوز جدی گرفته نمی‌شوند و از این رو به سختی می‌توانند برای پیشبرد پروژه‌های علمی خود کسب بودجه و سرمایه کنند.

پروفسور زهرا امام‌جمعه قوانین تبعیض‌آمیز جنسیتی را، چه در پذیرش زنان به دانشگاه در رشته‌های علوم پایه و مهندسی و چه در کار و عضویت در سازمان‌ها و رویدادهای علمی و اجتماعی، نمونه‌ای از دشواری‌هایی برمی‌شمرد که زنان دانشمند در ایران با آن روبه‌رو هستند. او می‌گوید که زنان باید با پشتکار در برابر این مشکلات تسلیم نشوند و دست از رؤیاهایشان نکشند.