تا چند دهه گذشته، هویت‌های جنسی و جنسیتی مختلف در بسیاری از کشورهای دنیا جرم‌انگاری و یا به‌عنوان یک بیماری روانی شناخته می‌شد و اغلب مورد پیگرد قانونی دولت‌ها قرار می‌گرفت. بسیاری از اعضای جامعه رنگین‌کمانی مجبور بودند تا همیشه گرایش جنسی و هویت جنسیتی خود را پنهان کرده و در سایه‌ای از ترس زندگی کنند. بی‌شمار انسان‌هایی که به‌دلیل آشکار شدن هویت جنسی و جنسیتی‌شان مورد اذیت، آزار، شکنجه و قتل قرار گرفته‌اند. در میان این انسان‌ها، افراد زیادی بوده‌اند که در تغییر مسیر پیشرفت و ارتقای علم، فرهنگ، هنر، سیاست، اقتصاد و غیره نقش بسزایی را در جوامع مختلف ایفا کرده و چه بسا جهان را از حضور خود متاثر کرده‌اند، اما دنیای نابرابر، پاداشی غیر از آن‌چه لایق تلاش‌ها و زحمات‌شان بوده را به آنها داده است. یکی از این اشخاص جاودانه جامعه رنگین‌کمانی، «سالی راید» است.
«سالی راید»، یکی از بزرگترین پیشگامان آژانس فضایی آمریکا بود. این زن فیزیک‌دان در ۱۸ ژوئن ۱۹۸۳، مانع جنسیت در حوزه فضانوردی را شکست و به عنوان اولین زن فضانورد آمریکایی، به فضا سفر کرد.
«سالی راید» (Sally Kristen Ride) متولد ۲۶ مه ۱۹۵۱ در کالیفرنیای آمریکا است. او از کودکی به ورزش علاقه‌مند بود و بسکتبال را به عنوان یک ورزش حرفه‌ای انجام می‌داد. وی اولین زن آمریکایی است که به فضا پرواز کرده است. سالی متخصص ماموریت «سی‌تی‌اس-۷» (STS-7) بود، ماموریتی که در ۱۸ ژوئن ۱۹۸۳ از مرکز فضایی «کِنِدی» پرتاب شد. جایگاه حرفه‌ای سالی با این سفر فضایی تضمین شد، زمانی‌که او تنها زن فضانورد در ماموریت سی‌تی‌اس-۷ با چهار خدمه مرد دیگر بود.
راید، اهل لس‌آنجلس در ایالت کالیفرنیای آمریکا است. در سال ۱۹۶۸ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد و در دانشگاه «استنفورد» (Stanford University) ثبت‌نام کرد. در استنفورد، او چهار مدرک از جمله دکترای فیزیک را در سال ۱۹۷۸ دریافت کرد.
سالی به‌عنوان بخشی از کلاس فضانوردان در سال ۱۹۷۸ به «ناسا» (NASA) پیوست، اولین کلاسی که زنان نیز در آن حضور داشتند. او و پنج زن دیگر به همراه ۲۹ مرد از بین هشت‌هزار متقاضی انتخاب شدند. این کلاس به عنوان «سی و پنج پسر جدید» شناخته شد و تابستان بعد برای شروع آموزش به مرکز فضایی جانسون رفت.
سالی قبل از این‌که او و سه نفر از همکلاسی‌هایش به سی‌تی‌اس-۷ منصوب شوند به‌مدت پنج سال آموزش دید. آنها در این ماموریت شش روزه دو ماهواره ارتباطی را مستقر کردند و تعدادی آزمایش علمی در فضا انجام دادند. پس از آن پرواز تاریخی، سالی با ماموریت شاتل دیگری به نام «سی‌تی‌اس-۴۱ جی» (STS-41G) در ماموریتی ۸ روزه در سال ۱۹۸۴ به فضا بازگشت.
سالی راید در مصاحبه‌ای درباره تجربه خود به‌عنوان نخستین زن آمریکایی که به فضا سفر کرد می‌گوید:
«من پس از خواندن آگهی برنامه فضانوردی ناسا در یک روزنامه برای آن درخواست دادم. در آن سال بیش از هشت‌هزار مرد و زن برای برنامه فضایی درخواست داده بودند. از ۳۵ نفر پذیرفته شده، ۶ نفر زن بودند و من یکی از آنها بودم. ژانویه ۱۹۷۸ بود. در آگوست ۱۹۷۹ یک دوره آموزشی و ارزیابی یک‌ساله را به پایان رساندم که باعث شد من به عنوان متخصص ماموریت در خدمه پرواز شاتل فضایی آینده واجد شرایط باشم. در حین تمرین، روی توسعه بازوی ربات شاتل کار کردم. من همچنین در کنترل ماموریت به عنوان یک کپسول ارتباطی (CAPCOM) در ماموریت‌های سی‌تی‌اس-۲ (STS-2) و سی‌تی‌اس-۳ (STS-3) کار کردم.»
او همچنین در سال ۲۰۰۹ به عنوان یکی از اعضای کمیته بررسی برنامه‌های پرواز فضایی انسانی ایالات متحده خدمت کرد که بسیاری از تصمیمات مربوط به برنامه‌های فعلی پروازهای فضایی انسانی ناسا بر اساس آن تحقیقات انجام می‌شود.
او به سومین پرواز منصوب شد، اما پس از گم شدن شاتل در ژانویه ۱۹۸۶، به سمتی در کمیسیون «راجرز» که در مورد حادثه اتفاق افتاده تحقیق می‌کرد، منتقل شد. پس از تکمیل تحقیقات، او برای مدت طولانی به عنوان دستیار ویژه مدیر ناسا مشغول به‌کار شد.
راید در سال ۱۹۸۹ ناسا را ترک کرد و به عنوان استاد فیزیک و مدیر موسسه فضایی کالیفرنیا دانشگاه کالیفرنیا به هیات علمی دانشگاه کالیفرنیا در سن‌دیگو پیوست. در سال ۲۰۰۱ شرکت خود به نام «سالی راید ساینس» (Sally Ride Science) را تاسیس کرد تا اشتیاق دیرینه خود را برای ایجاد انگیزه در دختران و زنان جوان برای دنبال کردن مشاغل در علم، ریاضی و فناوری دنبال کند.
مشارکت او در برنامه فضایی آمریکا تا زمان مرگش ادامه داشت. و سرانجام در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۳ در سن ۶۱ سالگی بر اثر سرطان لوزالمعده درگذشت.
«باراک اوباما»، رییس‌جمهوری وقت آمریکا در بیانیه‌ای گفت که شدیدا از خبر درگذشت سالی راید ناراحت است. آقای اوباما گفت: «به عنوان اولین زن آمریکایی که به فضا رفت، سالی یک قهرمان ملی و یک الگوی قدرتمند بود.»
«چارلز بولدن» (Charles Bolden) رییس ناسا نیز در بیانیه‌ای گفت: «سالی راید مرزها را با ظرافت و مهارت خاصی شکست و برنامه فضایی آمریکا را تغییر داد. دل‌مان برای او تنگ خواهد شد، اما ستاره‌های او همیشه خواهند درخشید.»
راید در مصاحبه‌ای به مناسبت بیست‌و‌پنجمین سالگرد پرواز خود در سال ۲۰۰۸ می‌گوید: «این واقعیت که من اولین زن آمریکایی بودم که به فضا می رفتم توقعات زیادی را به‌همراه داشت. در روز پرتاب، هیجان و اتفاقات زیادی در اطراف ما در اتاق‌های خدمه، حتی در راه رسیدن به سکوی پرتاب وجود داشت. من واقعا در آن زمان زیاد به این موضوع فکر نمی‌کردم، اما متوجه شدم که انتخاب شدن به عنوان اولین کسی که فرصت رفتن به فضا را پیدا می‌کند چه افتخاری بود.»
راید در طول دوران حرفه‌ای خود افتخارات و جوایز متعددی دریافت کرد. مهم‌تر از همه، او به «تالار مشاهیر ملی زنان» و «تالار مشاهیر فضانورد» راه یافت و «جایزه جفرسون» برای خدمات عمومی، «جایزه فون براون»، «عقاب لیندبرگ» و «جایزه تئودور روزولت» را دریافت کرد.
سالی همیشه از پدرش به عنوان یکی از بزرگترین مشوقان و الهام‌بخش خود یاد می‌کرد. پدری که یک معلم کالج از طبقه متوسط در کالیفرنیای جنوبی بود و برای آموزش ارزش واقعی قائل بود. وی در توصیف اولین باری که با فضای بیرون ارتباط برقرار کرد، می‌گوید:
«لحظه‌ای که هرگز فراموش نمی‌کنم. به یاد دارم که برای اولین بار به سمت پنجره شناور بودم، به سمت افق نگاه کردم و یک خط بسیار بسیار نازک آبی را در سراسر افق دیدم. به نظر می‌رسید کسی مداد آبی را برداشته و زمین را ترسیم کرده است. سپس متوجه شدم که خط آبی جو زمین است. به یاد ماندنی بود زیرا در آن زمان مشخص بود که فضای ما چقدر شکننده و ظریف است.»
اما آن‌چه که در دوران حیات سالی کمتر درباره آن صحبت شد گرایش جنسی او بود، موضوعی که خود ترجیح می‌داد درباره آن صحبت نکند. مساله‌ای که اکنون او را به عنوان اولین زن فضانورد همجنس‌گرا به شهرت بیشتری رسانده است.
پس از مرگ سالی و پس از گذشت یک دهه از تاسیس موسسه «سالی راید ساینس»، «تری مک‌انتی» (Terry McEntee) سخنگوی موسسه از «تام اوشاگنسی» (Tam O’Shaughnessy) به عنوان شریک 27 ساله سالی و مدیر عملیاتی و معاون اجرایی «سالی راید ساینس» یاد کرد.
پس از آن نیز خواهر سالی، «بیر راید» (Bear Ride) در نامه‌ای توضیح داد که چرا فضانورد سابق همیشه در مورد تمایلات جنسی خود سکوت کرده است. او در این نامه با ادای احترام به خواهر درگذشته‌اش نوشت:
«سالی راید اولین زن آمریکایی بود که به فضا رفت و او خواهر بزرگ من بود. سالی در ۲۳ ژوئیه پس از یک مبارزه شجاعانه ۱۷ ماهه با سرطان لوزالمعده در آرامش درگذشت. من در کنار او بودم.
سالی برای حریم خصوصی بسیار اهمیت قائل بود. بیشتر مردم نمی‌دانستند که سالی به مدت ۲۷ سال رابطه عاشقانه ای با تام اوشاگنسی داشت. سالی هرگز رابطه خود را با تام پنهان نکرد. آنها شرکای تجاری بودند، آنها با هم کتاب می‌نوشتند و سالی بسیار صمیمی بود. البته دوستان از عشق آنها به یکدیگر خبر داشتند. ما تام را یکی از اعضای خانواده خود می‌دانیم.
امیدوارم جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌‌پلاس از دانستن این موضوع احساس حمایت داشته باشد. امیدوارم که این امر زندگی بچه‌های همجنس‌گرا را آسان‌تر کند. این‌که بدانند یکی دیگر از قهرمانان‌شان مانند آنها بود.»
رابطه جنسی همیشه یک موضوع پیچیده برای فضانوردان بوده است، در قدیم آنها نگران بودند که اگر با کلیشه‌های تعریف شده، مطابقت نداشته باشند، برای پروازهای فضایی انتخاب نشوند. پس جای تعجب ندارد که هیچ فضانوردی به‌طور علنی اعلام نمی‌کرد که همجنس‌گرا است، با این وجود امروز از او به عنوان اولین زن همجنس‌گرای فضانورد با افتخار یاد می‌شود.
مطلب مرتبط:
لغت‌نامه مختصر اصطلاحات حوزه جنس و جنسیت
راهنمای گزارش‌نویسی و پرداخت به اخبار رنگین‌کمانی‌ها
راهنمای حفظ حریم جنسی و جنسیتی رنگین‌کمانی‌ها در مراجعه به پزشک
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر