ارزیابی مناظره غیرمستقیم روحانی و قالیباف

امشب یک مناظره غیرمستقیم بین حسن روحانی و محمدباقر قالیباف برگزار شد که توجه به آن، برای درک رویکردهای آنها در مناظره فردا مهم بود. روحانی در برنامه رادیویی به خوبی از وضع موجود کشور دفاع کرد و به تشریح دستاوردها پرداخت. دفاع از وضع موجود همیشه کار سختی است، چون بسیاری از مردم عادت کرده اند که نقطه ضعف ها را ببینند. روحانی برخی مشکلات را پذیرفت و رو به جلو صحبت کرد و گزارش کارش درباره تغییرات رخ داده در این سال ها، مستند بود، به خصوص اینکه خاطره تلخ دوران احمدی نژاد کماکان در ذهن مردم مانده است.
در سمت دیگر میدان، محمدباقر قالیباف در برنامه تلویزیونی امشب به شدت از وضع موجود انتقاد کرد و حتی با صراحت رئیس جمهور را خطاب قرار داد که «جناب آقای روحانی، این مردم نه صبر ایوب دارند و نه عمر نوح.» در مجموع تاکتیک انتخاباتی هر دو طرف معقول به نظر می رسد و نشان می دهد نبرد سختی در مناظره ها در پیش است،‌ با این وجود یک موضوع مهم می تواند تکلیف نبرد را مشخص کند. یک موضوع بسیار مهم در مناظره ها، «باورپذیری عمومی» است. اینکه مردم باور کنند حرف هایی که می زند کاندیدا می زند، قابل اعتماد است و می توانند به او تکیه کنند. حسن روحانی باید اعتماد مردم را جلب کند که توانایی بهبود بیشتر اوضاع را دارد و قالیباف باید اعتماد مردم را جلب کند که توانایی تغییر بزرگ را دارد. در این زمینه، کار حسن روحانی از این نظر که برخی مسائل مانند رکود مردم را آزار می دهد یا اینکه مردم درک دقیقی از نرخ رشد تورم ندارند و از بیکاری گلایه مند هستند، سخت تر است، با این وجود وعده های بزرگ قالیباف یک فرصت در اختیار حسن روحانی قرار داده که با تکیه بر اصل «سنگ بزرگ نشانه نزدن است»، قالیباف را به چالش بکشاند. قالیباف امشب نشان داد که برای یک دوئل مستقیم با روحانی آمده و شمشیر از رو کشیده است.
قالیباف می خواهد به مردم القا کند حمله گازانبری روحانی در انتخابات سال ۹۲ تاثیر زیادی روی روحیه اش نگذاشته و اصلا آمده آن را جبران کند. از نظر منطق بازی این روش خوبی به نظر می رسد که با روحیه تهاجمی وارد میدان شده است ولی در صورت این تهاجم، یک ترس ملموس هم می توان رصد کرد؛ ترس از یک حمله گازانبری دیگر. به همین دلیل بود که قالیباف امشب خودش یک شایعه درباره عروسی دخترش را مطرح کرد، حرف از تخریب به میان آورد و افزود: «محکم می ایستیم». او همچنین دوباره وعده های بزرگش را تکرار و مخالفان خودش را زالو صفت توصیف کرد. با وجود این روحیه رو به جلو، قالیباف برای اینکه بتواند اعتماد مردم را جلب کند می تواند چنین کارهای بزرگی را انجام دهد و اهل چنین بازی و نبرد بزرگی است، مشکل دارد. باید مردم به طور ملموس حس کنند حرف هایی که می زند،‌ به قیافه او می خورد. یک وجه مشخص اکبر هاشمی رفسنجانی و محمود احمدی نژاد همین بود. مردم فکر می کردند وقتی هاشمی چیزی می گوید حتما نقشه ای در سر دارد و یا وقتی احمدی نژاد وارد جدالی می شود، حتما چیزی در مشتش دارد. بارها مشخص شده بود که چنین نیست ولی مردم به این باور درباره هاشمی و احمدی نژاد رسیده بودند. اکنون مشخص نیست آنها درباره قالیباف این باور را داشته باشند و یا قالیباف بتواند چنین باوری را ایجاد کند. اگر حسن روحانی بتواند در مناظره فرداشب از این زاویه قالیباف را بی اعتبار کند و به مردم نشان دهد که حرف ها و یا شخصیت قالیباف «باورپذیر» نیست، می تواند یک گام بزرگ روبه جلو بردارد.