انتخابات – 7 روز + مناظره هیجان انگیز = باخت قالیباف، شکوفایی ولایتی و تنهایی جلیلی

سومین مناظره هشت کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ایران اگرچه از نظر شکلی تفاوت چندانی نسبت به دو مناظره دیگر نداشت، ولی گره خوردنش به موضوع چالش و هیجان انگیز سیاست که نسبتش به سایر حوزه ها مانند نسبت فوتبال است به سایر ورزش ها، سبب شد بینندگان شبکه های تلویزیونی، عصری داغ و پرماجرا را پشت سر بگذارند. اما کاندیداها در این میدان سخت چگونه بودند؟

محمدباقر قالیباف: بدون تردید او بازنده بزرگ امشب بود. در یک اشتباه مهم، بدون هیچ مقدمه یا دلیلی به کاندیدایی حمله کرد که بیشترین رای مشترک را با او دارد. حسن روحانی در جلب طبقه متوسط با قالیباف سبد رای نزدیکی دارد و قالیباف او را متهم کرد به دورویی در برخوردهای سیاسی، آن هم در ماجراهایی که قبلا گاف چوب زدنش در رسانه های عمومی منتشر شده بود. امشب هم حسن روحانی او را به لقب "گاز انبری" آراست تا دستش بیاید میدان سیاست، میدان کارهای اجرایی و شهرداری نیست و باید خیلی حساب شده تر حرکت کرد. قالیباف در بخش های بعدی به ولایتی حمله کرد تا مهری پایانی بر ائتلاف سیاسی اش با او نیز زده باشد. البته در این بخش هم گاف داد و حمله اش چندان به چشم نیامد.

غلامعلی حدادعادل: مقتدرتر از مناظره های قبلی، از نظام و رهبر جمهوری اسلامی دفاع کرد. او در دفاع از اصولگرایان هم خیلی ثابت قدم نشان داد. حمله غیرمنتظره اش به ولایتی ،که چند بار صورت گرفت و با واکنش های تند ولایتی رو به رو شد، از جمله پدیده های مناظره امشب بود و راه او و ولایتی را هم در ائتلاف سه گانه جدا کرد. خوبی حدادعادل این است که برای مخاطبان خاص خودش حرف می زند و کاری ندارد مخالفان یا منتقدان درباره او چه می کنند. فرض کنید او دو میلیون رای دارد، امشب این دو میلیون رای را کاملا تثبیت کرد. هماهنگی نظرات او با جلیلی هم به خوبی نشان داد ائتلاف او با ولایتی و قالیباف، یک ائتلاف صوری بوده است.

علی اکبر ولایتی: پدیده مناظره ها بود. او امشب در چند جناح می جنگید. می خواست مقابل عارف و روحانی از اصولگرایان دفاع کند، مقابل رضایی و قالیباف از کارنامه سیاست خارجی اش دفاع کند، در برابر حدادعادل از منطق سیاست ورزی اش بگوید و در مقابل جلیلی درباره مدیریت پرونده هسته ای بحث کند. این آخری را خیلی موفق بود و تقریبا موفق شد جلیلی را به گوشه رینگ پرتاب کند. انتقادهای تند و صریحش از حدادعادل هم با توجه به سمت مشترک آنها یعنی مشاورت برای علی خامنه ای هم غیرمنتظره بود. ولایتی در انتقاد از مدیریت سال های اخیر پرونده هسته ای از حسن روحانی و محمدرضا عارف هم قوی تر ظاهر شد.

محمدرضا عارف: قوی شروع کرد ولی در ادامه توانش رو به تحلیل رفت و در فضای مناظره گم شد. اشاره به بازداشت ها در شروع مناظره، انتظار شبی طوفانی را وعده داد، ولی در ادامه کوتاه آمد و در نهایت با تایید حرف های جلیلی درباره حوادث 88 گوشه نشین شد. او در بحث های هسته ای وارد ماجرا نشد، ولی مانند مناظره قبل تقابلش با حدادعادل ادامه داشت. چند باری هم حدادعادل به او پاس های خوبی درباره موسوی و کروبی داد، ولی عارف بی خیال آبشارزدن شد. با این حال کماکان توانست با اشاره به چهره هایی چون خاتمی، حسن خمینی و میرحسین موسوی، برچسب اصلاح طلبانه خود را پررنگ تر از حسن روحانی نشان دهد. شاید شاه کلید جملات او جمع بندی پایانی‌اش بود. آگاه به نیاز مبرمش برای حضور تحریمی ها در انتخابات، محمد رضا عارف خطاب به رای‌دهندگان بالقوه‌اش گفت: قهر کردن و رای ندادن، اعتراض نیست. عقب نشینی است.

محسن رضایی: با هوشیاری سعی کرد خودش را دور از دعوای اصولگرایان و اصلاح طلبان نشان دهد، روحیه مردم دوستی بگیرد و القا کند دست برتر را در میان سایر کاندیداها دارد، موضوعی که با واکنش منفی حدادعادل و حسن روحانی هم مواجه شد. در تقابل ها، او در مواجهه با ولایتی و جلیلی هم منتقدانه صحبت کرد که تقریبا هم موفق بود، با این حال در مقابل حسن روحانی حسابی کم آورد. او در مجموع نسبت به بحث های اقتصادی، در حوزه سیاست، شعاری تر حرف زد.

سید محمد غرضی: حدود 10 دقیقه توانست منظم حرف بزند، دوباره آشفته شد. نقش یک تخریب چی علیه اصلاح طلبان را هم خوب ایفا کرد و با ژست غیرسیاسی بودن، سعی کرد وجهه دیگری برای خودش بسازد. با این وجود آنقدر دور از متن و در هم حرف زد که این تلاش ها به چشم نیامد. او نیز نشان داد یک مدیر غیرسیاسی چه قدر زود در بحث های مهم به حاشیه پرت می شود.

سعید جلیلی: کیسه بوکس مناظره امشب بود و یکی از سخت ترین شب های زندگی اش را پشت سر گذاشت. با اینکه چند بار در حرکاتی هماهنگ با حدادعادل در حمله به اصلاح طلبان موفق نشان داد، ولی وقتی پای کارنامه چند ساله اش به میان آمد، انتقادات صریح رضایی، ولایتی و روحانی درباره برنامه هسته ای نشان داد که چه قدر دست او برای دفاع خالی است. او به سبک برنامه های قبلی، غیرمستقیم از دولت احمدی نژاد دفاع کرد و ثابت کرد در برخی حوزه ها کپی تمام عیار محمود است. جلیلی همچنین سعی وافر داشت خودش را نزدیک به نظرات رهبری نشان دهد، با این حال، منتقدانش، اصولگرا بودند و از نزدیکان رهبری. برای طرفداران تندروی جلیلی، او امشب در قامت یک قهرمان ظاهر شد، ولی برای میلیون ها ایرانی مسبب تشدید تحریم ها.