تکلیف نوزاد حاصل از ازدواج غیررسمی یا رابطه نامشروع چیست؟

سلام؛ خسته نباشید. من دانشجوی رشته روان‎شناسی هستم و در حال تحقیق در مورد کودکانی که خارج از رابطه ازدواج به دنیا می آیند. با یکی از دوستانم که دانشجوی جامعه شناسی است، می خواهیم وضعیت روانی کودکانی که خارج از ازدواج متولد می شوند را بررسی کنیم و هم‎چنین مشکلاتی که در جامعه ممکن است برای آن ها به وجود آید؛ هم‏چون نگاه متفاوت مردم و غیره. یک سوال حقوقی برای ما پیش آمده و آن این است که اگر نوزادی از پدر و مادری به دنیا بیاید که باهم ازدواج قانونی یا شرعی نداشته اند، تکلیف نوزاد چیست؟ یعنی قانون پدر و مادر این شخص را به عنوان والدین قانونی قبول می کند؟ آیا از لحاظ حقوقی، فرقی بین این نوزادان با دیگر نوزادان هست؟ چه محدودیت هایی برای آن ها وجود خواهد داشت؟

با سلام! خدمتتان عرض شود که بعد از تولد نوزاد، پدر یا مادر موظف هستند که ولادت را اعلام کنند. در مورد کودکانی که خارج از رابطه ازدواج متولد می شوند نیز این چنین است؛ یعنی از لحاظ قانونی، پدر و مادر طبیعی نوزاد، والدین قانونی او محسوب می شوند و تمامی تکالیفی را که والدین دارند، آن ها هم باید نسبت به نوزادشان انجام دهند. بر اساس ماده 1167 «قانون مدنی» ایران که برگرفته از فقه اسلامی است، طفل متولد از زنا ملحق به زانی نمی شود. این ماده باعث اختلافات بسیاری بین حقوق‎دانان و قضات شده بود و کودک متولد شده از رابطه خارج از ازدواج از بسیاری از حقوق خود محروم می شد. اما در سال 1376، هیات عمومی دیوان عالی کشور در یک رایِ وحدت رویه اعلام کرد که تنها تفاوت بین کودک حاصل از رابطه نامشروع با دیگر کودکان، توارث است. یعنی این کودکان از پدر و مادر خود ارث نمی برند اما در سایر احکام، از جمله شناسنامه، نام خانوادگی، حضانت، ولایت و غیره تفاوتی با دیگر کودکان ندارند. 
با این وجود، در حقوق ایران در برخی موارد، طهارت مولد، یعنی مشروع بودن رابطه پدر و مادر شرط شده است؛ از جمله این که کسانی که از رابطه نامشروع متولد شده اند، نمی توانند شهادت دهند و یا نمی توانند به عنوان قاضی انتخاب شوند. در برخی موارد مشاهده می شود که پدر و مادر، کودک خود را به دلیل این که آن ها ازدواج نکرده اند، رها می کنند. در این گونه موارد، اگر والدین شناسایی نشوند، سازمان ثبت احوال نام فرضی بر آن ها می گذارد.