تفاوت حمله به سفارت آمریکا در تهران و کنسولگری ایران در کربلا چیست؟

فرامرز داور

«حمید بعیدی‌نژاد»، سفیر جمهوری اسلامی ایران در توییتر خود رسانه‌های غربی را به استفاده از استاندارد دوگانه در توصیف گروگان‌گیری در سفارت آمریکا در تهران و حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در کربلا متهم کرده است.

او در توییتر خود نوشته است: «عمده رسانه‌های غربی در بحث حمله به سفارت‌خانه‌ها استاندارد دوگانه‌ای دنبال می‌کنند. در سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران، به دخالت‌های مکرر آمریکا در امور ایران و انجام کودتا اشاره نمی‌کنند اما با هیجان و دروغ، حمله معدودی به کنسولگری ایران در کربلا را اعتراض مردمی معرفی می‌کنند.»

سفیر جمهوری اسلامی ایران معترض است که چرا اشغال سفارت آمریکا در تهران «اعتراض مردمی» خوانده نمی‌شود اما حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران کار شهروندان معترض عراقی توصیف شده است.

واقعیت این است که استاندارد دوگانه‌ای در کار نیست. حمله دانشجویان معترض به سفارت ایالات‌متحده در تهران موردانتقاد دولت موقت ایران بود اما به‌سرعت موردحمایت آیت‌الله «خمینی» قرار گرفت. علیرغم مخالفت دولت موقت با این اقدام که به سقوط نخست‌وزیر و کابینه او منجر شد، رهبر جمهوری اسلامی ایران از اشغال سفارت حمایت کرد و ادامه گروگان‌گیری دیپلمات‌های ایالات‌متحده با نظر مساعد و همراهی او امکان‌پذیر شد.

اشغال سفارت آمریکا مورد تایید و حمایت نظام جمهوری اسلامی ایران قرار داشت و مقام‌های ارشد حکومتی با حضور در محل سفارت و حتی ملاقات با گروگان‌ها از این عملیات غیرقانونی حمایت کردند درحالی‌که مطابق وظیفه حاکمیتی خود باید از ساختمان سفارت محافظت و به پایان فوری گروگان‌گیری کمک می‌کردند.

حمایت تمام‌قد جمهوری اسلامی از عملیات گروگان‌گیری و استقرار نهادهای نظامی آن در محل سفارت، به معنی آن است که گروگان‌گیری یک اقدام مورد تایید نظام جمهوری اسلامی است و انتساب حمله و گروگان‌گیری به دانشجویان معترض و بی‌ارتباط دانستن آن با حکومت که مسوول تامین امنیت دیپلمات‌هاست، قابل‌قبول و پذیرفتنی نیست.

خود گروگان‌گیران می‌گویند که قصد داشتند پس از ورود به سفارت و جمع‌آوری مدارک، محل را ترک کنند اما با پشتیبانی آیت‌الله خمینی موضوع از دست آن‌ها خارج و به یک بحران کم‌سابقه تبدیل شد.

در برابر مقام‌های دولت عراق یا مسوولان محلی در کربلا از مهاجمان به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران حمایت نکرده‌اند. در اجرای تعهدات بین‌المللی دولت عراق برای محافظت کافی از اماکن دیپلماتیک و کنسولی، این انتقاد وارد است که چرا نتوانسته امنیت کنسولگری یک کشور خارجی را در کربلا تامین کند اما هیچ مقام عراقی از ادامه تخریب یا ورود معترضان به سفارت تمجید نکرده است.

این حمله در جریان اعتراضات گسترده و سراسری در عراق و از سوی معترضان که شهروندان عراقی و نه ماموران دولتی هستند انجام شده است؛ بنابراین رسانه‌ها مهاجمان را مردم معترض می‌خوانند اما گروگان‌گیران تهران را افراد مورد پشتیبانی نظام جمهوری اسلامی ایران.

سفیر ایران در توییت خود این انتقاد را هم مطرح کرده که رسانه‌ها در گزارش‌های خود درباره اشغال سفارت آمریکا به شرکت ایالات‌متحده در کودتای بیست و هشتم مرداد اشاره نمی‌کنند. رسانه‌ها مختارند مطابق سلیقه خود تا جایی که اخبار و تحلیل جعلی به خورد مخاطبانشان ندهند، جزییات گزارش را هر آنچه لازم می‌دانند انتخاب کنند اما باید یادآور شد که گروگان‌گیران تهران دلیل اصلی اشغال سفارت را دخالت آمریکا در سقوط دولت «محمد مصدق» عنوان نکردند و به‌طور عمده چنین ادعایی نداشتند.

آن‌ها خود را پیرو آیت‌الله خمینی می‌دانستند که مصدق را قبول نداشت و اتفاقا دولت موقت «بازرگان» را از باقی‌ماندگان سنت سیاسی مصدق و جبهه ملی می‌دانستند که با شروع گروگان‌گیری سقوط کرد و از دید گروگان‌گیران سودی مضاعفی عاید آن‌ها کرد؛ هم پای آمریکا را از ایران برچید هم دولت نزدیک به مصدق را از صحنه سیاسی ایران حذف کرد.