فرامرز داور
«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پس از بازدید از یک استارتاپ در تهران توییت کرده است که ۲۵۰۰ کارآفرین جوان، یک ساختمان قدیمی را به یک کارخانه نوآوری تبدیل کرده‌‌اند که «دونالد ترامپ» و «تروریسم اقتصادی» نمی‌تواند مانع آن‌ها و ایده‌هایشان شود.
این استارتاپ دسترسی تیم‌های کارآفرین را به زیرساخت‌های موردنیازشان فراهم می‌کند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در جریان بازدید از این استارتاپ گفته است که در دولت دوم «حسن روحانی»، وزارت امور خارجه دو اولویت داشته که یکی از آن‌ها دیپلماسی اقتصادی بوده است. ظریف گفته است: «امیدوارم دولت بتواند موانعی را که تحریم‌های ظالمانه آمریکا بر سر راه این جوانان ایجاد کرده، بردارد.»
چند ماه پس از آغاز به کار دولت دوم حسن روحانی، درحالی‌که با توافق برجام تحریم‌های بین‌المللی اتمی علیه جمهوری اسلامی ایران رفع شده بود، دولت درصدد جذب سرمایه خارجی و باز کردن اقتصاد ایران رو به همکاری‌های جهانی بود اما مخالفان دولت از ماه‌های پیش با استفاده ازآنچه آیت‌الله «علی خامنه‌ای» درباره «پروژه نفوذ» آمریکا از طریق برجام گفته بود، فضای کسب‌وکار بین‌المللی ایران را متلاطم و با دستگیری و پرونده‌سازی علیه افراد، تمایل به سرمایه‌گذاری و بهبود روابط تجاری ایران با کشورها را کاهش دادند.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این دوره که هنوز آمریکا از توافق برجام خارج نشده بود، با تغییر ساختار وزارتخانه، یک معاونت اقتصادی ایجاد کرد تا با استفاده از فرصتی که برجام به وجود آورده بود، وزارت خارجه سرمایه‌گذاری خارجی را تشویق و تسهیل کند.
با تاسیس این معاونت، «غلامرضا انصاری» سفیر وقت جمهوری اسلامی ایران در هند معاون اقتصادی وزارت خارجه شد اما با گذشت نزدیک به سه سال از شروع به کار او، کارنامه قابل‌قبولی از فعالیت او ارائه نشده است.
هرچند دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا، به وعده انتخاباتی‌‌اش عمل کرد و از توافق برجام خارج شد و همه تحریم‌های پیشین را همراه تحریم‌های اضافه‌تری دوباره برقرار کرد اما معاون اقتصادی محمدجواد ظریف، در انجام‌وظیفه خود یعنی توسعه روابط تجاری و استفاده از موقعیتی که برجام آفریده بود، در زمان حضور آمریکا در این توافق و رفع تحریم‌های اتمی هم ناکام بود.
وب سایت الف که متعلق به «احمد توکلی» است که دولت او را منتقد منصف خود می‌داند پیش از اجرای دوباره تحریم‌های آمریکا گزارش داده بود که «ایران در حال حاضر با چالش‌های اقتصادی در حوزه تحریم‌ها و فروش نفت روبه‌رو است اما شواهد و قراین نشان می‌دهد معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه هنوز هیچ اقدام عملی در این زمینه انجام نداده و شاید بتوان گفت تشکیل این معاونت عملاً تنها در حد حرف باقی مانده است.»
ناتوانی و بی‌ابتکاری دولت حسن روحانی و مشخصا وزارت امور خارجه درزمینه تسهیل روابط تجاری ایران، محدود به مسائل ناشی از تحریم‌های آمریکا نبوده است. «کیوان کاشفی»، عضو اتاق بازرگانی ایران و رییس کمیته بازرگانی ایران و سوریه اخیرا از ضعف دیپلماسی اقتصادی دولت روحانی در سوریه انتقاد کرده و گفته که ایران در سوریه حتی یک رایزن بازرگانی هم ندارد.
جمهوری اسلامی ایران بزرگ‌ترین حامی «بشار اسد»، رییس‌جمهور سوریه در طول جنگ ویرانگر داخلی این کشور بوده و با اعزام نظامیان خود که ده‌ها نفر از آن‌ها در سوریه کشته شدند، هزینه‌های جانی و مالی سنگینی متحمل شده اما به گفته رییس کمیته بازرگانی در اتاق بازرگانی ایران هرچند «هزینه اصلی جنگ سوریه را ایران داده امارات متحده عربی و چین در حال بهره‌برداری اقتصادی در سوریه هستند.»
دولت روحانی به هر دلیلی که می‌تواند از بی‌انگیزگی و ضعف یا ناتوانی از رقابت با رقیب قدرتمند غیر پاسخگویی همچون سپاه باشد، ابتکار اقتصادی در حد داشتن رایزن بازرگانی در سوریه هم ندارد. در توجیه این وضعیت، دولت و وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران به‌طور مداوم موانع همه توسعه را به گردن تحریم‌های آمریکا انداخته و هر نوع گشایشی در اقتصاد منطقه‌‌ای - در حد کمک به استارتاپ کارآفرینی- به برداشتن مانع تحریم موکول می‌شود.
مطالب مرتبط:
توییت ظریف خطاب به ترکیه بدون نام آوردن از این کشور چه علامت‌هایی دارد؟
زنانی که دوچرخه‌سواری‌شان حرام شده، هواپیمای تهران مشهد را هدایت کردند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر