رابطه میگرن و کرونا؛ چطور باعث کاهش حملات میگرنی شویم؟

مینوعلوی

در دنیای امروز، پژوهش‌های زیادی درباره جزییات زندگی انجام می‌شود که گاه نتایج اعجاب‌آوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن‌ خود بگیریم. «ایران‌وایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزیيات و تغییرات کوچک و قابل دسترس می‌پردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.

***

گزارش جدید وب‌سایت «سلامت روزمره» نشان می‌دهد که دست‌کم ۲۸ درصد مخاطبان این سایت که پرسش‌نامه آن درباره میگرن را پر کرده‌اند، گفته‌اند که در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، حملات میگرنی بیشتری را نسبت به قبل تجربه کرده‌اند. پیش از کرونا، آمارهای جهانی می‌گفتند که ۱۵ درصد جمعیت جهان میگرن دارند. اما مطالعات جدید نشان می‌دهد که هم تعداد افرادی که در یک سال و پنج ماه گذشته حملات میگرنی را تجربه کرده‌اند بیشتر شده و هم افرادی که از قبل می‌دانستند که میگرن دارند، حملات بیشتری را در طی این مدت تحمل کرده‌اند. اما با میگرن در دوران همه‌گیری ویروس کرونا چه می‌شود کرد؟ این گزارش برای آن‌هایی است که می‌خواهند از دردهای میگرنی خود و دیگران بکاهند.

در آمریکا، ۳۹ میلیون نفر از میگرن رنج می‌برند و بیش از نیمی از آن‌ها حتی به دکتر مراجعه نکرده و از داروهای تسکین درد معمول استفاده می‌کنند. متاسفانه در ایران آمار واضحی در این باره وجود ندارد. اما آن‌چه یک تحقیق قدیمی نشان می‌دهد این است که دست‌کم در سال ۱۳۹۵، ایرانی‌ها بیشتر از میانگین جهانی دچار میگرن بوده‌اند.

سایت سلامت روزمره در آمریکا به تازگی نتایج یک نظرسنجی از مخاطبان خود را منتشر کرده است و می‌گوید که دست کم یک نفر از هر ۴ نفری که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، بدتر شدن شرایط میگرن خود در دوران پاندمی کرونا گزارش کرده‌اند. سلامت روزمره گفته است که ۳۳ درصد از پاسخ دهندگانی که از قبل میگرن داشته‌اند، گفته‌اند که در دوران کرونا در مدیریت علایم بیماری خود دچار مشکلات بیشتری بوده‌اند.

بسیاری از این افراد گفته‌اند که به دلیل شرایط محدودیت‌های دوران کرونا، بیشتر مجبور شده‌اند از طریق کامپیوتر و تبلت یا موبایل به کارهای خود رسیدگی کنند و به همین دلیل، علایم آن‌ها رو به وخامت گذاشته و حمله‌های بیشتری را تجربه کرده‌اند.

علاوه بر این، نتایج تحقیقی که در سپتامبر ۲۰۲۰ در «نشریه درد و سردرد» منتشر شده، نشان می‌دهد که عوامل زیر نیز در تشدید حمله‌های میگرن افراد تاثیرگذار بوده‌اند:

• شروع و تشدید اضطراب یا افسردگی
• تغییر در عادت‌های غذایی
• مشکلات خواب
• کم‌شدن ورزش روزانه و منظم
• مشکلاتی در تهیه داروها و دسترسی به خدمات درمانی و پزشکی
• ترس از مراجعه به اورژانس برای دریافت کمک‌های پزشکی ضروری

چطور مانع بروز حملات میگرن خود شویم؟

میگرن بیماری کشنده‌ای نیست ولی افرادی که میگرن دارند، به‌خوبی می‌دانند که باید از بسیاری جهات سبک زندگی خود و اطرافیان خود را تغییر دهند چرا که حتی یک جرقه کوچک مانند عطر همکار کناردستی می‌تواند شرایط را برای آن‌ها به‌گونه‌ای وخیم کند که از ادامه وظایف کاری خود در آن روز و روزهای بعدش عاجز شوند. بنابراین این بیماری مزمن که از بدشانسی هیچ درمان قطعی هم ندارد و زنان را سه برابر بیشتر از مردان هدف قرار می‌دهد، باید توسط همه جدی گرفته شود.

برای کنترل حملات میگرن در خود خصوصا در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، راهکارهای زیر می‌توانند مفید باشند:

۱- برای خود وقت بگذارید و استراحت کنید: کار کردن از خانه و مسوولیت نگهداری از بیماران، کودکان و آموزش کودکان در این دوران، همگی شرایط استرس‌آوری را خصوصا برای زنان که بیشتر در معرض مواجهه با میگرن هستند، ایجاد کرده‌اند. بنابراین شما زنانی که این مطلب را می‌خوانید بدانید که استراحت و خواب کافی حق شماست و هیچ‌کس نباید از شما توقع داشته‌باشد سلامت خود را قربانی تحصیل یا استراحت و بازتوان‌یابی دیگران، حتی نزدیک‌ترین عزیزانتان، کنید.

۲- از محیط‌های پرنور اجتناب کنید: نور مصنوعی و به خصوص نور لامپ‌های فلورسنت یکی از عوامل اصلی بروز حمله‌های میگرنی است. با وجود شیوع ویروس کرونا و در خانه ماندن‌های مداوم، بهتر است تا حد امکان از نور آفتاب بهره ببرید و پیش از خواب خود را از نورهای مصنوعی دور نگه دارید. این نورها شامل تلویزیون و وسایل الکترونیکی مانند موبایل و تبلت نیز می‌شوند.

۳- به‌اندازه کافی بخوابید: همین‌طور که کمبود خواب می‌تواند حملات میگرن را آغاز کند، زیاد خوابیدن هم می‌تواند جرقه چند روز سردرد و سرگیجه میگرنی باشد. بنابراین سعی کنید برنامه خواب خود را ثابت نگه دارید و به اندازه کافی بخوابید. در خانه‌ماندن‌های اجباری وسوسه زیاد خوابیدن به همراه خود می‌آورد، ولی لطفا در مقابل این وسوسه مقاومت کنید و به‌اندازه لازم بخوابید.

۴- غذاهای سالم و تازه بخورید: در ابتدای شیوع ویروس کرونا، اغلب کشورهای غربی دچار کمبود و توزیع نامتعادل میوه‌ها و سبزی‌جات شده بودند. در ایران نیز این مشکل همیشه به دلایل مختلفی مانند فساد در روند واردات و خرید محصولات کشاورزی از تولیدکنندگان، صادرات بی‌رویه یک محصول یا عوامل دیگر، همیشه اتفاق می‌افتد. بنابراین سعی کنید مواد غذایی جایگزین هم را بشناسید تا در صورت گران شدن یا کمبود بعضی مواد‌ غذایی، جایگزین آن را مصرف کنید.

۵- از سیگار و مشروب پرهیز کنید: بله در خانه ماندن و ترس از یک ویروس ناشناخته می‌تواند بهانه خوبی برای خوردن بی‌رویه مشروبات الکلی و مصرف سیگار یا قلیان باشد. لطفا، پیش از این‌که به این دو پناه ببرید، به حمله‌های میگرن فکر کنید و مانع خود شوید.

۶- به‌اندازه کافی ورزش کنید: اگر قبلا اهل ورزش بوده‌اید، به خاطر ترس از کرونا ورزش را کنار نگذارید. حتی در فضاهای بسته نیز اگر فاصله‌گذاری فیزیکی را رعایت کنید و دست‌های خود را مرتب بشویید و ماسک بزنید، کرونا نخواهید گرفت. اگر هم ورزش نمی‌کرده‌اید، لطفا دست به‌کار شوید. ورزش کردن اگر به‌‌قدر کافی باشد و شما را خیلی خسته نکند، برای خواب عمیق و خوب و کاهش استرس و در نتیجه کم‌کردن علایم میگرن موثر است.

۷- حباب دوستان خود را بسازید و از آن‌ها در زمان‌های بروز حمله کمک بگیرید: تحقیقات نشان داده است که مدیریت حمله‌های میگرن بدون همدلی و همدردی نزدیکان ما، سخت‌تر است. بنابراین بهتر است، دایره افراد مورد اعتمادتان را که می‌دانید آن‌ها هم جز شما، افراد دیگری را نمی‌بینند، شغل کم‌خطری دارند و بهداشت را رعایت می‌کنند، مشخص کنید و با آن‌ها رفت‌و‌آمد کنید و در زمان‌هایی که نیاز به کمک دارید، از آن‌ها بخواهید که به داد شما برسند.