مینو علوی
در دنیای امروز، پژوهش‌های زیادی درباره جزییات زندگی انجام می‌شود که گاه نتایج اعجاب‌آوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن خود بگیریم. «ایران‌وایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزییات و تغییرات کوچک و قابل دسترس می‌پردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.
***
تپش قلب، حمله ترس، احساس خستگی بدون دلیل، تنفس سریع و سطحی و احساس عصبی بودن، همه این‌ها علایم اضطراب، یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی دوران حاضر است.
در دنیای جدید که سرعت زندگی، مجال آرامش و سلامت روان را از بسیاری از ما گرفته است، دانشمندان می‌گویند ترکیبی از ورزش هوازی و قدرتی، صرف‌نظر از سرعت و شدت آن، می‌تواند این آرامش از دست رفته را به ما بازگرداند.
به‌تازگی تحقیقی در «دانشگاه گوتنبرگ» سوئد انجام شده است که می‌گوید ورزش متوسط یا شدید، علایم اضطراب را حتی زمانی که این اختلال مزمن باشد، کاهش می‌دهد.
پیش از این، در همین بلاگ، بارها و بارها درباره تحقیقاتی حرف زده‌ایم که می‌گویند ورزش کردن، حتی اگر مرتب و روزانه نباشد، برای سلامت جسم و روان ما مفید است. اما حالا تحقیقی که در دانشگاه گوتنبرگ در سوئد انجام شده است، به‌طور مستقیم و بدون شک و شبهه‌ای می‌گوید که ورزش متوسط و شدید می‌تواند در درمان اختلال اضطراب، حتی اگر مزمن باشد، موثر عمل کند.
این تحقیق که بی‌پرده با جامعه متخصصان سلامت روان سخن می‌گوید، مدعی است پزشکان عمومی، روان‌پزشکان و روان‌شناسان باید بتوانند ورزش را برای افرادی که دچار اختلال اضطراب هستند یا در چند قدمی آن قرار دارند، تجویز کنند. زیرا اثر درمانی آن از داروهای ضدافسردگی و اضطراب و همین‌طور «سی‌بی‌تی» یا «درمان شناختی رفتاری» بیشتر است.
تحقیق جدید چه می‌گوید؟
این تحقیق که نتایج آن کمتر از یک هفته پیش در سایت دانشگاه گوتنبرگ منتشر شده و قرار است خود مقاله نیز به زودی در ژورنال «اختلالات عاطفی» منتشر شود، از طریق بررسی داده‌های ۲۸۶ نفر با علایم اضطراب که برای دریافت خدمات درمانی به بخش‌های مختلف نظام بهداشت و درمان در شهر گوتنبرگ مراجعه کرده بودند، انجام شده است.
در این مطالعه، نیمی از مشارکت‌کنندگان دست‌کم در ۱۰ سال گذشته علایم اضطراب را داشته و از اختلال اضطراب رنج می‌برده‌اند. متوسط سن این افراد ۳۹ سال بوده است و ۷۰ درصد آن‌ها خود را زن معرفی کرده‌اند.
۲۸۶ شرکت کننده این پژوهش از طریق قرعه‌کشی در گروه‌های جلسات ورزشی گروهی متوسط یا شدید قرار گرفتند که قرار بود تمرینات خود را زیر نظر یک مربی، به مدت ۱۲ هفته ادامه دهند.
البته برخی نیز در یک گروه کنترل قرار گرفتند که برنامه‌ای برای ورزش آن‌ها طراحی نشده و فقط به آن‌ها توصیه شده بود که فعالیت بدنی خود را افزایش دهند.
نتیجه، خیره‌کننده بود. افرادی که در گروه‌های ورزش قرار گرفته بودند، نسبت به آن‌هایی که در گروه کنترل قرار داشتند، به طرز قابل توجهی علایم کمتری از اضطراب از خود نشان می‌دادند.
اکثر افرادی که در گروه‌های درمانی ورزشی قرار داشتند، پس از برنامه ۱۲ هفته‌ای ورزش، از سطح اضطراب متوسط به بالا به سطح اضطراب پایین‌تر از میانگین منتقل شدند.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که شانس بهبود علایم اضطراب برای کسانی که در گروه تمرینی متوسط قرار داشتند، با ضریب ۳.۶۲ افزایش یافته است. فاکتور متناظر برای کسانی که با شدت بیشتری ورزش می‌کردند، ۴.۸۸ بوده است.
اما در کنار این میزان بهبودی امیدبخش، این که شرکت کنندگان در این پژوهش، در زمینه ورزش و فعالیت بدنی هیچ آموزشی خارج از گروه ورزشی خود نداشته‌اند نیز شگفتی‌آور است.
«مالین هنریکسون»، دانشجوی دوره دکترای «آکادمی ساولگرانیسکا» دانشگاه گوتنبرگ و متخصص پزشکی عمومی منطقه «هالند» به «ساینس دیلی» گفته است: «نتایج این تحقیق نشان می‌دهند که هرچه افراد شدید‌تر ورزش می کنند، علایم آن‌ها بیشتر از سایرین بهبود می‌یابد.»
هنریکسون که نویسنده اصلی این پژوهش است، با اشاره به مطالعات پیشین در این حوزه می‌گوید: «پژوهش‌های پیشین درباره ورزش و فعالیت بدنی به‌وضوح درباره تاثیر ورزش در بهبود علایم افسردگی می‌گفتند. با این حال، تصویر واضحی از این که چه‌گونه افراد مبتلا به اضطراب تحت تاثیر ورزش قرار می‌گیرند، تاکنون وجود نداشته و به همین دلیل است که تحقیق تیم ما، یکی از مهم‌ترین کارهای انجام شده در این زمینه است.»
چه‌طور ورزش کنیم تا اضطراب‌‌مان بهبود یابد؟
به گفته هنریکسون و همکاران او، ورزش کردن می‌تواند تا ۴.۸۸ برابر در بهبود علایم اضطراب موثر باشد و احتمالا از تمام داروهای ضداضطراب و جلسات درمانی رفتاری-شناختی موثرتر است. با این‌حال، نوع و میزان برنامه ورزشی که مشارکت‌کنندگان این پژوهش در آن حضور داشتند، بر میزان بهبود علایم آن‌ها تاثیرگذار بوده است.
سایت دانشگاه گوتنبرگ نوشته است هر دو گروه ورزشی شدید و متوسط این پژوهش، سه بار در هفته و تحت نظر فیزیوتراپ جلسات تمرینی ۶۰ دقیقه‌ای داشتند. این جلسات شامل تمرینات کاردیو (هوازی) و قدرتی بوده است. پس از گرم کردن، تمرین دایره‌ای در ۱۲ ایستگاه به مدت ۴۵ دقیقه انجام می‌شده و جلسات با سرد کردن و حرکات کششی به پایان می‌رسیده است.
اعضای گروهی که در سطح متوسط ورزش می‌کردند، قرار بود به حدود ۶۰ درصد حداکثر ضربان قلب خود برسند؛ درجه‌ای از فعالیت که به عنوان سبک یا متوسط ارزیابی می‌شود. ولی در گروهی که با شدت بیشتری تمرین می‌کردند، هدف دست‌یابی به ۷۵ درصد حداکثر ضربان قلب بود و این درجه از افزایش ضربان قلب، در بین متخصصان به‌عنوان تمرین شدید شناخته می‌شود.
در تمام طول ورزش‌های گروهی، سطح ورزش کردن افراد هر دو گروه به طور منظم با استفاده از مقیاس «بورگ» که یک مقیاس درجه‌بندی شناخته شده برای فعالیت فیزیکی است، سنجیده می‌شد. در کنار آن هم با کنترل ضربان قلب، این سطح‌ها مورد تایید یک فرد متخصص قرار می‌گرفتند تا داده‌ها حتی‌الامکان دقیق باشند.
دارو و جلسات مشاوره کافی نیست!
به باور دکتر «ماریا آبرگ»، استادیار دانشگاه گوتنبرگ و استاد تیم تحقیقاتی مطالعه حاضر، دو روش کنونی درمان اضطراب هر دو دارای اثرات جانبی ناخوشایندی هستند.
او با اشاره به این اثرات به ساینس‌دیلی گفته است: «افرادی که دچار اختلال اضطراب هستند، اغلب داروها برای این افراد جواب نمی‌دهند و بیمارانی که در صف دریافت کمک از روش سی‌بی‌تی هستند هم آن‌قدر در انتظار می‌مانند که درمان برای آن‌ها بسیار مشکل می‌شود.»
او در پایان گفته است: «پزشکان در بخش مراقبت‌های اولیه به درمان‌هایی نیاز دارند که انفرادی باشند، عوارض جانبی کمی داشته باشند و به راحتی تجویز شوند. مدلی که شامل ۱۲ هفته تمرین بدنی برای بیمار است، صرف نظر از شدت آن، یک درمان موثر است که باید در مراقبت‌های اولیه سلامت روان برای افرادی که دچار مشکلات مربوط به اضطراب هستند، بیشتر در دسترس باشد.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر