آیا استقلال، کارگزار و سازمان لیگ به پایان خط رسیده‌اند؟

مدیران سازمان لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران اعلام کرده‌اند با وجود تعهد مدیران باشگاه استقلال برای پرداخت «سهم تبلیغات محیطی» این سازمان، هنوز این باشگاه بدهی‌های خود به ارزش بیش از ۳۰ میلیارد تومان را تسویه نکرده است.

همچنین «صادق درودگر»، مدیر بازاریابی سازمان لیگ فوتبال نیز به خبرنگاران گفته است: «با وجود همکاری و تعاملی که با کارگزار باشگاه استقلال داشتیم، هنوز هیچ یک از تعهدات قبلی انجام نشده است.» صادق درودگر همچنین مدعی شد، در صورت پرداخت نشدن بدهی‌ها، قرارداد بین این سازمان و باشگاه استقلال فسخ خواهد شد.

آن‌چه به یاد داریم، درگیری‌های شدیدالحن ابتدای فصل میان دو باشگاه استقلال و پرسپولیس با سازمان لیگ و شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، بر سر به دست آوردن «حق آگهی‌های محیطی» است. اما حالا اخباری مبنی بر ناتوانی اسپانسر باشگاه استقلال در پرداخت بدهی‌ها و احتمال لغو قراردادها به گوش می‌رسد.

 ***

آگهی‌های محیطی چیست و چرا در ایران ناپدید می‌شود؟

«آگهی‌های محیطی» در کنار «حق پخش تلویزیونی» از مهم‌ترین منابع درآمدی مشروع باشگاه‌های ورزشی به‌خصوص تیم‌های فوتبال در سراسر جهان محسوب می‌شوند. به تبلیغاتی که شما در صفحه تلویزیون یا در ورزشگاه‌ها، کنار زمین مسابقه یا پشت دروازه‌ها می‌بینید، آگهی‌های محیطی گفته می‌شود.

براساس اسنادی که سال ۱۳۹۹ به دست «ایران‌وایر» رسید، مشخص شد بیش از ۲۲ میلیارد تومان درآمد حاصل از آگهی‌های محیطی فقط در سال ۱۳۹۸ به حساب یکی از شرکت‌های «مجتبی داورزنی» یکی از مشهورترین آقازاده‌های ورزش ایران و فرزند «محمدرضا داورزنی» وارد شده است.

در همان سال‌ها باشگاه‌های فوتبال ایران مدعی بودند، هیچ سهمی از درآمدهای محیطی ندارند. به صورت نمونه، زمستان سال ۱۳۹۶ «علی کریمی» در مناظره‌ای که با «محمدرضا ساکت»، دبیرکل وقت فدراسیون فوتبال داشت، نحوه قراردادها و پرداختی‌های فدراسیون فوتبال در حوزه تبلیغات محیطی را «نمونه‌ای بارز از فساد» دانست.

علی کریمی به ابهام در قرارداد فدراسیون فوتبال با شرکت «ایران‌نوین» یکی از شرکت‌های زیرمجموعه مجتبی داورزنی اشاره کرد. براساس مدارکی که او در برنامه زنده تلویزیونی ۹۰ نشان داد، فدراسیون فوتبال ایران طی دو سال، ۶۹ میلیارد تومان از جیب باشگاه‌های لیگ برتر به این شرکت غرامت پرداخت کرده بود.

از ابتدای فصل جاری، ابتدا باشگاه استقلال و سپس باشگاه پرسپولیس، خواهان در اختیار گرفتن حق و حقوق آگهی‌های محیطی در ورزشگاه‌ها آزادی شدند. فدراسیون فوتبال با همراهی سازمان لیگ، از هر دو باشگاه «ضمانت بانکی» یا «ضمانت اجرایی» لازم جهت تامین قطعی درآمدها تا پایان فصل را طلب کرد؛ به عبارتی باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس باید به فدراسیون فوتبال که خودش فقط باید ۱۰ درصد از کل سود آگهی‌های محیطی را برداشت کند، ضمانت می‌دادند که درآمد کافی از محل تبلیغات خود داشته باشند. 

هم‌زمان، خبرگزاری تسنیم از «بروز فاجعه‌های مدیریتی» در سازمان لیگ در قبال موضوع آگهی‌های محیطی نوشت. 

در نهایت، وزارت ورزش و جوانان به عنوان متولی هر دو باشگاه، از فدراسیون فوتبال ایران و شرکت زیرمجموعه‌اش یعنی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی به عنوان متولی ورزشگاه آزادی خواست، با دریافت ضمانت‌های لازم، تبلیغات و درآمدهای محیطی را به این دو باشگاه واگذار کنند.

سهم باشگاه استقلال از قرارداد با شرکت کارگزار چقدر است؟

باشگاه استقلال ۲۸ مهر ۱۴۰۰ اعلام کرد، شرکت «ایده‌پروران تبلیغ» با کف قرارداد ۵۰۰ میلیارد تومانی به عنوان کارگزار این باشگاه در این فصل رقابت‌ها انتخاب شده است.

از این مبلغ، ۱۵۰ میلیارد تومان از تعهد کارگزار مربوط به دراختیار گرفتن تبلیغات محیطی بازی‌های خانگی باشگاه استقلال بود. یعنی شرکت ایده‌پروران تبلیغ، در صورتی ۱۵۰ میلیارد تومان از ۵۰۰ میلیارد تومان را به باشگاه استقلال پرداخت می‌کرد که آگهی‌های محیطی اطراف زمین ورزشگاه آزادی، در روز مسابقات تیم استقلال به صورت کامل در اختیار این تیم قرار بگیرد. از همین مبلغ، ۳۰ میلیارد تومان نیز باید به سازمان لیگ حرفه‌‌ای فوتبال ایران به عنوان متولی مسابقات لیگ برتر پرداخت می‌شد.

باشگاه استقلال، برای رسیدن به حق خود در زمینه درآمدهای حاصل از آگهی‌های محیطی، از «انتشار بیانیه‌های شدید‌الحن» علیه سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال تا مذاکره با وزارت ورزش و جوانان را امتحان کرد.

دلیلش، یک اطمینان ظاهری و شاید ساختگی از پرداخت رقمی نجومی از سوی کارگزار جدید این باشگاه به نظر می‌رسید.

«مصطفی آجرلو» در نامه‌ای که مهرماه سال ۱۴۰۰ خطاب به سازمان لیگ نوشت، «رقم قرارداد» کارگزار این باشگاه و ضمانت‌هایی که شرکت ایده‌‌پروران برای اجرای تعهداتش داده را بی‌سابقه و «انقلابی بزرگ» در صنعت فوتبال ایران خواند.

در همین نامه، مصطفی آجرلو تاکید کرده بود که رقم مورد نظر شرکت ایده‌پروران تبلیغ، بیش از ۱۵ برابر رقمی است که طی سال‌های گذشته، سازمان لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران به باشگاه استقلال به عنوان سهم درآمدهای تبلیغات محیطی ارائه می‌کرد.

اما آیا شرکتی که تا آن زمان، نامش ناشناخته به نظر می‌رسید، می‌توانست چنین درآمدی برای باشگاه استقلال و سازمان لیگ فوتبال ایران جذب کند؟

شرکت کارگزار استقلال متعلق به چه کسی است؟  

شرکت ایده‌پروران تبلیغ، سال ۱۳۷۹ تاسیس شد؛ اما با مجوز اداره کل ارشاد و فرهنگ اسلامی، دی ماه سال ۱۳۹۹ پا به فعالیت‌های تبلیغاتی گذاشت. ایده‌پروران، شرکتی است که سه برادر به نام‌های «حسن عابدین»، «علی عابدین» و «مهدی عابدین» به ترتیب مدیرعامل، بازرس و عضو هیات‌ مدیره‌اش هستند.

اما مهم‌ترین نامی که توجه رسانه‌ها را در این شرکت‌ به خودش جلب کرد، «علی لهراسبی» بود. خواننده‌ای که زمانی خود را هوادار باشگاه پرسپولیس معرفی می‌کرد، اما کمتر از یک سال پس از تاسیس شرکت خود، اسپانسر ۵۰ میلیارد تومانی باشگاه استقلال شد.

علی لهراسبی، پیش از آن‌که شرکتش کارگزار رسمی باشگاه استقلال شود، آهنگی برای موفقیت‌های پرسپولیس اجرا کرده بود.

مهم‌ترین فعالیت علی لهراسبی در سال‌های اخیر، تبلیغ واکسن «کو برکت»، محصول ستاد اجرایی فرمان امام بود که خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران آن را پوشش داد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که آخرین میزان سرمایه داخلی این شرکت در خرداد سال ۱۴۰۰ به رقم ۵۲ میلیون تومان (۵۲۰ میلیون ریال) رسیده است که در تناسب با رقم تضمینی برای فعالیت یک ساله برای باشگاه استقلال، عددی جزیی به نظر می‌رسد.